بازگشت

طلوع خورشيد از مغرب خود


پيش از اين طي رواياتي از جمله احاديث مبيّن علايم قطعيه که در کتب معتبري چون الارشاد، اکمال الدين، الغيبة نعماني، و اعلام الوري وارد شده اند، از (طلوع خورشيد از مغرب) ياد شد.

نکته اي که در اين باره وجود دارد اين است که مقصود از خورشيد طالع از مغرب چيست؟ آيا منظور همين ستاره ي فروزان منظومه ي شمسي است يا مراد از آن، شمس ولايت و امامت در آخر الزمان، يعني وجود مقدس امام مهدي عليه السّلام است؟

در پاسخ بايد گفت: چنان که در يادسپاري هاي ابتداي بحث گذشت، لسان روايات در باب علايم، به لحاظ زبان شناختي بر دو گونه است:

1 - زبان اخباري ساده 2- زبان نمادين و سمبليک.

از جمله مواردي که در آن بکارگيري هر دو نوع زبان هاي نمادين و غير نمادين را مي توان شاهد بود، همين مسئله ي حاضر است.

1 - استفاده از زبان نمادين: در برخي احاديث وارد شده که

(و هو الشمس الطالعة من مغربها) [1] .

(مهدي عليه السّلام همان خورشيد مغرب است).

2 - استفاده از زبان غير نمادين: در روايت فضل بن شاذان از امام باقرعليه السّلام چنين مي خوانيم که ابي حمزه ثمالي گفت: از امام ابي جعفر محمدبن علي عليه السّلام پرسيدم: آيا خروج سفياني قطعي است؟

امام پاسخ فرمودند: بلي و نداي [آسماني] نيز حتمي است چنان که طلوع خورشيد از مغرب خود و اختلاف بني عباس در دولت و قتل نفس زکيه و خروج قائمي از آل محمد نيز حتمي است... [2] .

بر اين اساس ممکن است هر دو معنا، مراد بوده و تحقق يابد؛ يعني علاوه بر طلوع طلعت شمس ولايت مهدوي از محل غيبت خود، ستاره ي معروف خورشيد نيز در ادامه ي سلسله حوادث خارق العاده و معجزه آساي عصر ظهور از سمت مغرب طلوع کند. هر چند اين احتمال هم خيلي بي وجه نيست که گفته شود: پس از آن که - طبق روايات - خورشيد از ظهر تا اواسط عصر از حرکت باز ايستد... هنگامي که درخشش خود را توأم با حرکت از سوي مغرب از سر گيرد و ابرها و غبارهاي آسمان زدوده گردد، چنين به چشم عالميان نمايان خواهد شد که گويا خورشيد از مغرب طلوعي ديگر را آغاز کرده است.


پاورقي

[1] اکمال الدين / ج / 2 صص 527 و 528الخرائج / ج / 3 ص 1137بحار الانوار / ج / 52 ص 192مستدرک الوسائل / ميرزا حسين نوري / ج / 12 ص 326.

[2] الارشاد / ج 371 / 2الغيبة / طوسي / ص 453اعلام الوري / ص 426.