امام علاوه بر تربيت تشريعي که از طريق گفتار، رفتار و تعليم و تربيت عادي صورت مي گيرد، يک نوع تربيت روحاني و معنوي در دل ها و فکرها دارد که مي توان آن را «تربيت تکويني» ناميد. در آن جا الفاظ، کلمات، گفتار و کردار کار نمي کند، بلکه تنها جاذبه و کشش دروني کارگر است. در حالات بسياري از پيشوايان بزرگ الهي مي خوانيم که گاه بعضي از افراد با يک تماس مختصر با آنها به کلي تغيير مسير داده و سرنوشت شان يکباره دگرگون مي شد. اينها نتيجه تعليم و تربيت عادي نيست، بلکه جذبه اي ناخود آگاه است که گاهي از آن به «نفوذ شخصيت» تعبيرمي کنند.

امام با اشعه نيرومند و پردامنه نفوذ شخصيت خود، دل هاي آماده را در نزديک و دور تحت تأثير جذبه خاص قرار داده و به تربيت و تکامل آنها مي پردازد و از آنها انسان هايي کامل تر مي سازد. [1] .