آيا هر گونه بيعتي قبل از ظهور حضرت ولي عصر بيعت کفر و نفاق و
روايتي از امام صادق (عليه السّلام) مورد سؤال است که امام صادق (عليه السّلام) به مفضّل بن عمر فرمودند:
اي مفضّل هرگونه بيعتي قبل از ظهور حضرت وليّ عصر (عليه السّلام) بيعت کفر و نفاق و نيرنگ است خداوند کسي که اين بيعت را انجام دهد و همچنين کسي که با او بيعت شود را لعنت مي کند.
پاسخ ما:
بيعت از بيع مي آيد. بيع يعني فروختن. بيعت يعني انسان خود را بفروشد وقتي شما با کسي بيعت مي کنيد خودتان و اختياراتتان را مي فروشيد. اگر اين بيعت با خدا باشد انسان خود و اختياراتش را به خدا فروخته است که فرموده:
اِنَّ اللّهَ اشْتَري مِنَ الْمُؤْمِنينَ اَنْفُسَهُمْ [1] .
خدا از مؤمنين خودشان و اختياراتشان را مي خرد. اين خوب است به جهت اينکه خدا هرگز انسان را به طرف باطل نمي کشاند. بيعت با پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) هم چون بيعت با خدا است اين هم خوب است. که فرموده:
اِنَّ الَّذينَ يُبايِعُونَکَ اِنَّما يُبايِعُونَ اللّهَ [2] .
کسي که با تو (در حديبيه) بيعت کرد با خدا بيعت کرده است، زيرا درباره پيامبر خداي تعالي مي فرمايد:
وَ ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوي [3] .
روي هواي نفس حرفي نمي زند. امام هم چون يک کلمه از خودش حرف نمي زند و هر چه مي گويد از جانب پروردگار و رسول اکرم (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) مي گويد بيعت با امام معصوم (عليه السّلام) هم بيعت با خدا است. پس اين بيعتها درست است.
وليّ فقيه و مرجع تقليد هم در احکام با اين شرائط که صائنا لنفسه و حافظا لدينه و مخالفا لهويه و مطيعا لامر موليه يعني خود نگهدار باشد، مال دنيا تکانش ندهد، حافظ دين و طرفدار دينش و مخالف خواسته هاي نفسانيش باشد و مطيع امر پروردگار و بنده واقعي خداوند باشد، بيعت با او هم بيعت با امام است و بيعت با امام (عليه السّلام) هم بيعت با پيامبر (صلّي اللّه عليه و آله و سلّم) و بيعت با پيامبر بيعت با خدا است. پس اين هم خوب است. ولي بيعتهاي ديگر مي ماند ما با کس ديگر حقّ بيعت کردن نداريم. اگر با فلان مرشد بيعت مي کنيم چه دليلي داريم که خودمان را به او بفروشيم نه او مرجع تقليد من است نه امام زمان من است نه خداي من است. بيعت کردن با غير خدا و پيامبر و ائمّه و کسي که حرفش، حرف امام است جايز نيست. شايد اينها هم بگويند ما هم همين طور هستيم يعني صائنا لنفسه و حافظا لدينه و مخالفا لهويه و مطيعا لامر موليه ما دلائل او را قبول مي کنيم البتّه اگر مرجع تقليدي بود که همين شرائطي که امام زمان فرموده داشت مرجع تقليد است امّا اگر غير اين بود و مخالف خدا و پيامبر و ائمّه بود بيعتش بيعت نفاق و کفر است.
و شايد منظور در روايت بيعت در خصوص قيام عليه طاغوتها باشد که در زمان ائمّه (عليهم السّلام) جمعي از سادات از مردم مي گرفتند و مي خواستند به جاي حضرت وليّ عصر (روحي فداه) قيام کنند که آن هم اگر بدون اذن امام بوده مايه نفاق و کفر بوده است.
پاورقي
[1] سوره توبه آيه 111.
[2] سوره فتح آيه 10.
[3] سوره نجم آيه 3.