بازگشت

ابليس در کام مرگ


حضرت امام جعفر صادق عليه السلام:

«فَيَلْحَقُهُ النَبِيُّ(صلي الله عليه وآله) فَيَطْعَنُهُ طَعْنَةً بَيْنَ کَتْفَيْهِ، فَيَکُونُ هَلاکُهُ وَ هَلاکُ جَميعِ اَشْياعِه.» [1] .

«پيامبر صلي الله عليه و آله به او مي رسد و نيزه اي در ميان دو کتف او مي زند. در اين هنگام او و همه ياران او هلاک مي شوند.»

از آيات کتاب خدا و روايات ائمه هُدي چنين به دست مي آيد که ابليس لعين قبل از بروز عصيان و کفرش و پيش از رانده شدن از درگاه الهي از عابدينِ زاهد و ناسکينِ متهجّد مي نموده و در عبادت حضرت حق عزّوجلّ سعي بليغ داشته و عبادات طاقت فرسا به جا آورده.

اما وقتي به موج درياي امتحان، محک خورد و به طوفان آزمايش، مبتلا شد نخوت و تکبرش مانند آتش زير خاکستر، بروز کرد و کفر و عصيانش را بيرون ريخت و خرمن ايمانش به شرار تکبّر بسوخت، و از درگاه حضرت قهّار براي هميشه روزگار، رانده گشت، و چون خوب مي دانست که حکمت و عدالت حضرت ربّ، چنين اقتضا مي کند که عمل



[ صفحه 58]



هيچ عاملي را بي پاداش نگذارد، از درگاه ربوبي طلب نمود:

«اکنون که مرا از در گاه خويش راندي به جاي آن همه عبادت که بجاي آورده ام، مرا تا روز قيامت زنده نگه دار و از روياروئي با هيولاي مرگ معاف دار.»

تقاضايش به درگاه ربوبي پذيرفته شد، اما نه تا روز قيامت بلکه جواب چنين آمد:

(فَاِنَّکَ مِنَ الْمُنْظَرين اِلي يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ) [2] .

«تو را تا روز وقت معلوم مهلت داديم»

اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام که قرين قرآن و ترجمان کتاب رحمانند، آن روزِ وقتِ معلوم را چنين تفسير کرده اند که آن روز روز قيام قائم آل محمّد عليهم السلام است. هنگامي که آن حضرت بر انگيخته شوند و در مسجد کوفه استقرار يابند ابليس پيش آيد و بر زانو در افتد و فرياد برکشد: «واويلا از اين روز»

پس آن عزيزِ مقتدر، جلوي پيشانيش را گرفته و گردنش را مي زنند. [3] .

البته در برخي از روايات هم آمده که نبيّ مکرم اسلام صلي الله عليه و آله که براي ياري فرزند دلبندشان به عالم دنيا بازگشته اند، ضربه اي سهمگين به ميان دو شانه شيطان زنند که کشتي شکسته وجود او و پيروانش را در گرداب نيستي محو و نابود گرداند. [4] .



[ صفحه 59]



آري عزيز رسول خدا صلي الله عليه و آله نور محض است و محض نور و شيطان، محض ظلمت است و ظلمت محض، و چون زمين به نور پروردگارش روشن گردد [5] جاي جولان براي ظلمت نيست. آن سرور، پاکي و طهارت مطلق است و مأمور به تطهير و پاکسازي عالم، و اوست وعده ضمانت شده خداوندگار عالم که فرمود:

«روز معلوم روزي است که حکم کرده ام و حتمي نموده ام که در آن روز، زمين را از کفر و شرک و معاصي پاک سازم...» [6] .



[ صفحه 61]





بيمنه الارض اذاً قد تزهر

کنوزها لأجله لتظهر




پاورقي

[1] بحار الانوار: ج 53 ص43 حديث 12.

[2] سوره حجر: 37 و 38 و سوره ص: 80 و 81.

[3] «الوقت المعلوم يوم قيام القائم، فاذا بعثه الله في المسجد الکوفة و جاء ابليس حتّي يجثو علي رکبتيه فيقول: يا ويلاه من هذا اليوم فيأخذ بناصيته فيضرب عنقه، فذلک (يوم الوقت المعلوم)منتهي أجله» بحار الانوار ج 52 ص 376.

[4] بحار الانوار ج 53 ص 43 حديث 12.

[5] (اَشْرَقَتِ الاَْرْضُ بِنُورِ رَبِّها) سوره زمر: 69.

[6] «الوقت المعلوم فانّه يوم قضيت و حتمت أن اطهر الارض ذلک اليوم من الکفر و الشرک و المعاصي.» بحار الانوار: ج 52 ص 348.