بازگشت

ايثار و مواسات


از ويژگيهاي بارز همراهان مهدي، ايثار و مواسات است. وحدت مقصد و اخلاص نيت، دلهايشان را با هم پيوند داده و يار و غمخوار يکديگرند. آنان براي يکديگر خود را به رنج افکنند و در بهره گيري از زيباييهاي زندگي، ديگران را بر خود پيش دارند و بايد چنين باشند آن کس که خود ساخته نباشد، نمي تواند سازندگي کند و آن که بر دوست خود، مهر نورزد، ديگران را شايسته ترحم نبيند. پيروزي پيامبر اسلام (ص) در گرو ياران ايثارگر و فداکار بود و همه قيامهاي اصلاحگرانه تاريخ اسلام از چشمه مواسات بهره گرفت.

از آن سو، از عوامل خانه نشين شدن امامان، اندک بودن ياران موافق و فداکار بوده است. [1] .

بريد عجلي نقل مي کند:

«قيل لابي جعفر (ع) ان اصحابنا بالکوفه جماعه کثيره فلو امرتهم لاطاعوک واتبعوک؟ فقال: يجيئي احدهم الي کيس اخيه فياخذ منه حاجته؟ فقال لا. قال: فهم بدمائهم ابخل، ثم قال: ان الناس في هدنه نناکحم و نوارثهم و نقيم عيلهم الحدود و تودي اماناتهم حتي اذا قام القائم جاءت المزامله و يأتي الرجل الي کيس اخيه فياخذ حاجته لايمنه.» [2] .

به امام باقر گفته شد: يارانمان در کوفه بسيارند. اگر فرمان دهي از تو اطاعت خواهند کرد. فرمود: چنان هستند که کس بدون اجازه برادر ديني، از مال او نيازمندي خود را بر طرف کند؟ گفت خير.

فرمود: پس آنان که از بذل مال دريغ کنند، در نثار جان بخيل ترند. سپس ‍ افزود: مردم در صلح اند با آنان ازدواج کرده و از ايشان ارث بريم و برايشان اقامه حدود کرده و امانات آنان را اداء کنيم. زمان قيام قائم دوران رفاقت فرا رسد. مرد به سراغ مال برادر رفته حاجت خود برگيرد و کس او را منع نکند.

در روايات، از ياران مهدي علاوه بر تعبير «مزامله» به رفقا، نيز نام برده شده اند، [3] به معناي دوستان همدل و همراز، با لطف و صفا، دوستان بزم و رزم، دوستيشان، چنان محکم است که گويا برادران تني اند. و همه شان از يک پدر و مادرند.

«کانما ربا هم اب واحد وام واحده قلوبهم مجتمعه بالمحبه و النصيحه.» [4] .

گويا يک پدر و مادر آنان را پروريده اند. دلهاي آنان از محبت و خير خواهي به يکديگر آکنده است.


پاورقي

[1] «اصول کافي»، کليني، ج 2: 174.

[2] «بحارالانوار»، ج 52: 372؛ «اختصاص»، شيخ مفيد: 24، چاپ شده در مصنفات شيخ مفيد، ج 12 کنگره هزاره شيخ مفيد.

[3] «ينابيع الموده»: 433.

[4] «الزام الناصب» ج 2: 20.