ابن حجر هيثمي
وي در کتاب خود الصواعق المحرقه گويد:
«مقاتل بن سليمان و مفسران پيرو او گفته اند که آيه شصت و يکم فرموده خدا سبحان «و انه لعلم للساعه» درباره حضرت مهدي (ع) نازل گرديده است. و رواياتي که بصراحت وي را از خاندان پيامبر(ص) مي داند خواهد آمد در اين صورت آيه شريفه دلالت بر برکت در ذريه فاطمه و علي دارد و خداوند از آن دو، فرزندان پاک و و شايسته اي بر آورد و نسل آن دو را کليدهاي حکمت و معادن رحمت قرار مي دهد و سر آن اين است که پيامبر ذريه خود را از شر شيطان رانده شده در پناه خداوند قرار داد و براي علي نيز چنين دعايي نمود که شرح تمام آن از سياق روايات مربوط به او استفاده مي شود» [1] .
بنظر من ممکن است بين تفسير آيه شريفه به مهدي و عيسي (ع) را بتوان جمع کرد، زيرا عيسي (ع) در زمان حضرت مهدي (ع) فرود مي آيد و با او همکاري مي نمايد و نشانه هاي حق و قيامت توسط هر دو آشکار مي شود.
ابن حجر پس از آنکه مجموعه اي از روايات مربوط به حضرت مهدي (ع) را در حاشيه روايت «لامهدي الاعيسي بن مريم» مي آورد مي گويد:
«پس بنابراين تفسير، اينکه نيست مهدي بجز عيسي، مسلما بر اساس ثابت بودن آن است وگرنه حاکم گفته است: من آن را بعنوان تعجب آوردم نه براي استدلال به آن و بيهقي مي گويد: تنها محمد بن خالد آن را نقل کرده است و حاکم گويد که: وي مجهول است و در سند آن روايت اختلاف وجود دارد و نسائي بصراحت او را مجهول و ناشناخته دانسته است و ديگر حافظان روايت بطور قطع اظهار کرده اند که روايات قبل از آن يعني روايتي که صراحتا دلالت دارد بر اينکه مهدي از فرزندان فاطمه است از حيث سند صحيح تر مي باشد» [2] .
[ صفحه 400]
و سپس مجموعه اي ديگر از روايات مربوط به مهدي (ع) را بيان مي کند.
پاورقي
[1] الامام المهدي عند اهل السنه ج 1 ص 420.
[2] الامام المهدي عند اهل السنه ج 1 ص 433.