نصرت و ياري حضرت قائم با صفت تقوا
نصرت و ياري حضرت ولي الله (عليه السلام) در امر دين؛ به عناويني چند حاصل مي شود، که در اينجا به دوازده کيفيّت از مهمترين و لازم ترين آنها بر وجه اختصار اشاره مي کنيم:
کيفيّت اوّل؛ تقوا است. و بر اين مطلب ــ يعني بر اينکه با تقوا ياري امام(عليه السلام) حاصل مي شود ــ شواهد بسياري داريم، که اجمالا بعضي از آنها را متذکّر مي شويم:
اوّل: فرمايش حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) در «نهج البلاغه» در ضمن نامه اي که به عثمان بن حنيف ــ عامل ايشان در بصره ــ نوشته اند:
«ألا و إنّ لکلّ مأموم إماماً يقتدي به، و يستضيئ بنور علمه، ألا و إنّ إمامکم قد اکتفي من دنياه بطمريه، و من طُعمه بقُرصيه، ألا و إنّکم لا تقدرون علي ذلک، و لکن أعينوني بورع و اجتهاد و عفّة و سداد». [1] .
يعني: آگاه باشيد! همانا از براي هر کسي بايد امام و پيشوائي باشد که در اعمال و احوال خود از او پيروي کند، و به روشنائي نور علم او هدايت بيابد.
آگاه باشيد! همانا امام و آقاي شما به تحقيق از دنياي خود و از زينتهاي آن به دو جامه کهنه و از طعام آن به دو قرص نان اکتفا و قناعت کرده.
آگاه باشيد! همانا شما توانائي بر اين نوع قناعت نداريد، و لکن مرا به اجتناب از آنچه حرام است وبه کوشش در فرائض و واجبات الهي و به کفّ نفس از حاجت و تملّق از اهل دنيا و به سعي در آنچه راه صحيح و درست است ياري کنيد.
دوّم: در کتاب «کافي» از حضرت امام محمّد باقر (عليه السلام) روايت نموده که حضرت فرمود:
«أعينونا بالورع، فإنّه من لقي الله عزّوجلّ بالورع کان له عند الله عزّوجلّ فرجاً، إنّ الله عزّوجلّ يقول: (مَنْ يُطِعِ الله وَ رَسُولَهُ فَاُولئِکَ مَعَ الَّذينَ اَنْعَمَ الله عَلَيْهِم مِنْ النَّبيينَ وَ الصِّديقينَ و الشُّهَداءَ و الصّالحِينَ وَ حسنَ اُولئِکَ رَفيقاً) [2] فمنّا النبيّ و منّا الصّديق و الشهداء و الصالحون». [3] .
يعني: ما را به اجتناب نمودن از محارم الهي ياري نمائيد، پس همانا هر کس خداوند عزّوجلّ را با حال ورع ملاقات نمايد، براي او نزد خداوند فرج کامل از شدائد است، بدرستيکه خداوند در کلام مجيد مي فرمايد: کسانيکه خدا و رسول او را اطاعت نمايند؛ پس اينان با کساني که در جوار قرب الهي و رحمتهاي خاصّه او در بهشت که خداوند بر آنها انعام فرموده است از نبيّين و صديقين و شهداء و صلحاء ساکن خواهند بود.
سوّم: در کتاب «کافي» از حضرت صادق صلوات الله عليه روايت شده که حضرت فرمود:
«إنّ شيعة عليّ خمص البطون، ذبل الشفاة، و أهل رأفة و علم و حلم، يعرفون بالرهبانية فأعينوا علي ما أنتم عليه بالورع و الاجتهاد». [4] .
يعني: همانا شيعيان علي صلوات الله عليه شکمهاي خالي و لباني خشک دارند يعني از جهت شدّت گرسنگي و زيادي روزه داري ــ و آنان اهل رأفت و علم و بردباري هستند، و آنان به شدّت اعراض از اهل دنيا و از احوال و اعمال آنها شناخته مي شوند، پس براي محافظت از آنچه بر آن هستيد از ولايت اولياء معصومين و ائمّه طاهرين (عليهم السلام) با اجتناب نمودن از محارم الهي و کوشش زياد در انجام واجبات کمک و ياري کنيد.
چهارم: آنچه در ضمن جمله اي از توقيع حضرت صاحب الأمرصلواة الله عليه رسيده، که مي فرمايد:
«إنّا غير مهملين لمراعاتکم و لاناسين لذکرکم، ولولا ذلک لنزل بکم البلاء و استطلمکم الأعداء، فاتّقوا الله جلّ جلاله و ظاهرونا علي انتباثکم من فتنة قد أناقت عليکم». [5] .
يعني: ما اهمال در مراعات شما نکرده ايم و ياد شما را فراموش ننموده ايم، و اگر اين نبود؛ هر آينه به شما بلاي سخت نازل مي شد، و دشمنان شما را مستاصل مي کردند، پس بپرهيزيد از خداوند و تقوا پيشه کنيد، و ما را بر بيرون آوردن شما از فتنه ايکه بر شما مشرف شده است؛ ياري کنيد».
و امّا حکمت اينکه چگونه با تقوا و ورع؛ ياري امام (عليه السلام) حاصل مي شود اين است که: منظور از نصرت و ياري کسي؛ همراهي با او در رساندن نفعي به او يا دفع ضرري از او است، و هر کدام از اينها هم ممکن است نسبت به جان او يا به عرض و آبروي او يا نسبت به اهل و اولاد يا مال يا متعلّقين او باشد، و باز هرکدام از اينها ممکن است در امور دنيوي يا اُخروي باشد.
پاورقي
[1] نهج البلاغه فيض: ص 966 ضمن نامه 45.
[2] سوره نساء آيه 69.
[3] کافي: ج2 ص78 حديث12.
[4] کافي: ج2 ص233 حديث10.
[5] بحارالانوار ج53 ص175.