در روزهاي آخر عمر ابو جعفر، گروهي از بزرگان شيعه نزد او رفتند. او گفت: چنانچه از دنيا رفتم، به امر امام، جنشين من و نايب امام «ابو القاسم حسين بن روح نوبختي» خواهد بود. به او مراجعه کنيد و در کارهايتان به او اعتماد نماييد. [1] .

حسين بن روح، از دستياران نزديک نايب دوم بود و عَمري از مدتها پيش، براي تثبيت امر نيابت او زمينه سازي مي کرد و شيعيان را جهت تحويل اموال، به او ارجاع مي داد و او، رابط بين عثمان بن سعيد و شيعيان بود. [2] .

حسين بن روح، کتابي در فقه شيعه به نام «التأديب» تأليف کرده بود. آن را جهت اظهار نظر، نزد فقهاي قم فرستاد. آنان پس از بررسي، در پاسخ نوشتند، جز در يک مسئله، همگي مطابق فتاواي فقهاي شيعه است. [3] بعضي از معاصرين او، عقل و هوش و درايت وي را تحسين کرده و مي گفتند: به تصديق موافق و مخالف، حسين بن روح از عاقلترين مردم روزگار است. [4] نوبختي در دوران حکومت «مقتدر»، خليفه عباسي، به خدت پنج سال به زندان افتاد و در سال 317 آزاد شد. [5] و سرانجام، بعد از بيست و يک سال فعاليّت و سفارت، در سال 326 چشم از جهان فرو بست. [6] .