محمد بن عثمان نيز همچون پدر، از بزرگان شيعه و از نظر تقوا و عدالت و بزرگواري مورد قبول و احترام شيعيان [1] و از ياران مورد اعتماد امام عسکري - عليه السلام - بود، چنانکه حضرت در پاسخ شؤال «احمد بن اسحاق» که به چه کسي مراجعه کند؟ فرمود: عَمري (عثمان بن سعيد)، و پسرش، هر دو، امين و مورد اعتماد هستند، آنچه به تو برسانند، از جانب من مي رسانند، و آنچه به تو بگويند از طرف من مي گويند. سخنان آنان را بشنو از آنان پيروي کن، زيرا اين دو تن مورد اعتماد و امين منند. [2] .

پس از درگذشت عثمان، از جانب امام غايب توقيعي مبني بر تسليت وفات او و اعلام نيابت فرزندش «محمد» صادر شد. [3] .

«عبد الله بن جعفر حِميَري» مي گويد: وقتي که عثمان بن سعيد در گذشت، نامه اي با هما خطي که قبلاً امام با آن با ما مکاتبه مي کرد، براي ما آمد که در آن ابو جعفر (محمد بن عثمان بن سعيد) به جاي پدر منصوب شده بود. [4] .

همچنين اما، ضمن توقيعي در پاسخ سؤالات «اسحاق بن يعقوب»، چنين نوشت: خداوند از عثمان بن سعيد و پدرش، که قبلاً مي زيست، راضي و خشنود باشد. او مورد وثوق و اعتماد من، و نوشته او نوشته من است [5] .

ابو جعفر تأليفاتي در فقه داشته است که پس از وفاتش، به دست حسين بن روح، سومين نايب امام (و يا به دست ابو الحسن سمري، نايب چهارم) رسيده است. [6] .

محمد بن عثمان، حدود چهل سال عهده دار سفارت و وکالت امام زمان بود و در طول اين مدّت، وکلاي محلّي و منطقه اي را سازماندهي و بر فعاليتشان نظارت مي کرد و به اداره امور شيعيان اشتغال داشت. توقيع هاي متعددي از ناحيه امام صادر، و توسط او به ديگران رسيد. او سرانجام در سال 304 يا 305 درگذشت. [7] .

او پيش از مرگ، از تاريخ وفات خود خبر داد، و دقيقاً در همان تاريخي که گفته بود، در گذشت. [8] .