ايجاد وحشت در دل دشمنان
چنانچه گفته شد، يکي از ويژگيهايي که در روايات براي قيام مهدي بر شمرده شده، رسيدن به فتح و پيروزي به وسيله ايجاد وحشت و هراس در دل دشمنان است. يعني همان ويژگي که در صدر اسلام و در حرکت رهايي بخش پيامبر اسلام، صلي الله عليه و آله، وجود داشت.
در آيات متعددي از قرآن کريم به اين موضوع اشاره شده که خداوند با ايجاد ترس و وحشت در دل کافران و مشرکان به ياري رسول اکرم و سپاه او برخاسته و آنها را بردشمنانشان غالب ساخته است. که براي نمونه مي توان به آيات زير اشاره کرد:
1. اذ يوحي ربک الي الملائکة اني معکم فثبتوا الذين آمنوا سالقي في قلوب الذين کفروا الرعب... [1] .
(و به ياد آر) آن گاه که پروردگارت به فرشتگان وحي کرد: من با خواهم افکند...
اين آيه در جريان جنگ بدر نازل شده که پيامبر، صلي الله عليه و آله، تنها با 313 نفر همراه و بدون تجهيزات کافي در برابر لشکر انبوه و مجهز قريش قرار گرفت و چنان عرصه بر مسلمانان تنگ شده بود که سر بر آسمان برداشته و از خداوند طلب ياري کردند و خداوند نيز علاوه بر اينکه هزار فرشته را براي ياري مسلمانان فرستاد، چنان ترسي در دل دشمنان آنها انداخت که همگي پا به فرار گذاشتند. [2] .
2. هو الذي اخرج الذين کفروا من اهل الکتااب من ديارهم لاول الحشر ما ظننتم ان يخرجوا و ظنوا انهم مانعتهم حصونهم من الله فاتيهم الله من حيث لم يحتسبوا و قذف في قلوبهم الرعب يخربون بيوتهم بايديهم و ايدي المومنين فاعتبروا يا اولي الابصار. [3] .
اوست آن خدايي که نخستين بار کساني از اهل کتاب را که کافر بودند، از خانه هايشان بيرون راند و شما نمي پنداشتيد که بيرون روند. آنها نيز مي پنداشتند حصارهايشان را توان آن هست که در برابر خدا نگهدارشان باشد. خدا از سويي که گمانش را نمي کردند بر آنها تاخت آورد و در دلشان وحشت افکند، چنان که خانه هاي خود را به دست خود و به دست مومنان خراب مي کردند. پس اي اهل بصيرت عبرت بگيريد.
آيه ياد شده که در جريان نبرد مسلمانان با يهود «بني نظير» نازل شده است. بخوبي نشان مي دهد زماني که نه مسلمانان گمان مي بردند که بني نظير با آن همه شوکت و قدرت خانه و کاشانه خود را رها کنند و از سرزمين خود خارج شوند و نه بني نظير احتمال مي دادند که مسلمانان بتوانند بر آنها با آن همه تجهيزات و برج و بارو غلبه کنند، خداوند چنان ترس و وحشتي در دل يهود «بني نظير» انداخت که خود در جستجوي راهي براي فرار به تخريب خانه هاي خود پرداختند. [4] و اين بهترين گواه بر تاثير بيم و هراس ايجاد شده از سوي خداوند، در تسليم و شکست دشمنان خداست، و چه زيبا در پايان اين آيه مي فرمايد: «اي خردمندان عبرت بگيريد».
آيات ديگري از اين دست در قرآن کريم وجود دارد که ما به جهت رعايت اختصار از ذکر آنها خودداري مي کنيم. [5] .
اما برخي از رواياتي که در آن ها تصريح شده حضرت مهدي، عليه السلام، و ياران او با ترس و بيمي که خداوند در دل دشمنان مي افکند، به پيروزي مي رسند، به قرار زير است:
1. امام محمد باقر، عليه السلام، درروايتي مي فرمايد:
القائم منصور بالرعب مويد بالنصرة تطوي له الارض و تظهر له الکنوز و يبلغ سلطانه المشرق و المغرب و يظهر الله، عز و جل، به دينه و لو کره المشرکون. [6] .
همانا قائم با ترس و بيم ياري شده و با نصرت (الهي) تاييد گشته است، زمين براي او در هم پيچيده مي شود و گنجهايش را آشکار مي کند. نفوذ و اقتدار او شرق و غرب (جهان) را در بر مي گيرد و خداوند به وسيله او دين خودش را، بر خلاف ميل مشرکان، غلبه مي بخشد.
2. در روايت ديگري که از آن امام نقل شده، چنين آمده است:
ينشر راية رسول الله السوداء، فيسير الرعب قدامها شهرا و عن يمينها شهرا و عن يسارها شهرا... [7] .
پرچم سياه رسول خدا را به اهتزار در مي آورد. به فاصله يک ماه از پيش رو، سمت راست و سمت چپ آن پرچم، ترس همه را فرا مي گيرد....
3. امام، عليه السلام، در بيان لشکريان امام مهدي، عليه السلام، مي فرمايد:
يويدة بثلاثة اجناد: بالملائکة و المومنين و الرعب. [8] .
خداوند او را با سه لشکر ياري مي کند: فرشتگان، مومنان و هراس.
با توجه به آيات قرآن کريم که به صراحت از ياري پيامبر اکرم، صلي الله عليه و آله، به وسيله ايجاد رعب و هراس در دل دشمنان سخن گفته است و همچنين عنايت به رواياتي که رعب و هراس را از لشکرياان امام مهدي، عليه السلام، و اسباب پيروزي ايشان بر شمرده اند؛ مي توان چنين نتيجه گرفت که به هنگام ظهور، خداوند چنان ترس و وحشتي در دل دشمنان آن امام مي افکند که آنان را از تصميم گيري درست و بموقع در مقابله با قيام مهدوي باز مي دارد، تا آن جا که به هر عملي که دست مي زنند به ضررشان تمام مي شود.
البته در عصر حاضر هم نمونه هاي چنين رويدادي قابل اشاره است، که پيروزي انقلاب اسلامي و تسليم ارتش تا دندان مسلح رژيم طاغوت در برابر مردم بي سلاح و فتوحات گسترده رزمندگان اسلام در مقابل ارتش نيرومند بعثي از بارزترين آنهاست.
پاورقي
[1] سوره انفال (8)، آيه 12.
[2] ر.ک: الطبرسي، ابوعلي الفضل بن الحسن، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 3 - 4، ص 526 - 525.
[3] سوره حشر (59)، آيه 2.
[4] ر.ک: الطبرسي، ابوعلي الفضل بن الحسن، همان، ج 9 - 10، ص 258 - 257.
[5] ر.ک: سوره آل عمران (3)، آيه 151؛ سوره احزاب (33)، آيه 23.
[6] المجلسي، محمد باقر، همان، ج 52، ص 191، ح 24.
[7] همان، ص 391: ح.
[8] همان، ص 356، ح 119.