بازگشت

چگونگي اجتماع ياران قائم


امام عصر، عليه السلام، در روز و ساعتي مشخص درمکه ظهور کرده و ياران و چون پروانه هايي عاشق از سراسر جهان به گرد او جمع مي شوند.

امام باقر، عليه السلام، لحظه ظهور مهدي، عليه السلام، و اجتماع ياران آن حضرت را چنين به تصوير مي کشند:

ثم يظهر المهدي بمکة عند العشاء، و معه راية رسول الله، صلي الله عليه و آله، و قميصه و سيفه و علامات و نور و بيان، فاذا صلي العشاء نادي باعلاء صوته يقول: اذکرکم الله ايها الناس و مقامکم بين يدي ربکم، فقد اتخذ الحجة و بعث الانبياء، و انزل الکتاب، و امرکم ان لاتشرکوا به شيئا و ان تحافظوا علي طاعته و طاعة رسوله و ان تحيوا ما احياالقرآن و تميتوا ما امات، و تکونوا اعوانا علي الهدي، و وزرا علي التقوي، فان الدنيا قد دنا فناوها و زوالها و اذنت بالوداع، فاني ادعوکم الي الله و الي رسوله و العمل بکتابه و اماتة الباطل و احياء سنته. فيظهر في ثلاثمائة و ثلاثة عشر رجلا عدة اهل بدر، علي غير ميعاد، قزعا کقزع الخريف، رهبان بالليل و اسد بالنهار، فيفتح الله للمهدي ارض الحجاز، و يستخرج من کان في السجن من بني هاشم و تنزل الرايات السود الکوفة، فتبعث بالبيعة الي المهدي، فيبعث المهدي جنوده في الافاق و يميت الجور و اهله و تستقيم له البلدان... [1] .

مهدي هنگام نماز عشا در مکه ظهور ميکند در حالي که پرچم رسول خدا، که درود خدا بر او و خاندانش باد، و پيراهن و شمشير او را با خود دارد و داراي نشانه ها و نور و بيان است. وقتي نماز عشا را به جا آورد با صداي رسا و بلند خود مي فرمايد: اي مردم! خدا را به ياد شما مي آورم. شما اينک در پيشگاه خدا ايستاده ايد. او حجت خود را برگزيد و پيامبران را برانگيخت و کتاب (آسماني) فرو فرستاد و شما را امر کرد که چيزي را شريک او قرار ندهيد و از او و فرستاده اش اطاعت و فرمانبرداري کنيد و زنده نگه داريد آن چه را که قرآن زنده کرده است و بميرانيد آن چه را که او ميرانده است. هواداران راستي و هدايت و پشتيبان تقوي و پرهيزگاري باشيد، زيرا نابودي و زوال دنيا نزديک شده و اعلام وداع نموده است. و من شما را به خدا و رسولش و عمل به کتاب خدا و ترک باطل و احياي سنت او دعوت مي کنم. سپس او، بدون قرار قبلي، به همراه سيصد و سيزده مرد، به شمار ياران بدر، که همچون ابر پاييزي پراکنده اند و زاهدان شب و شيران روزند، ظهور مي کند و خداوند سرزمين حجاز را براي مهدي مي گشايد و او هرکس از بني هاشم را که در زندان به سر مي برد، آزاد مي سازد. آن گاه درفشهاي سياه در کوفه فرود مي آيد وگروهي را به جهت بيعت به سوي مهدي روانه مي سازند و آن حضرت لشکريان خود را به سراسر جهان گسيل داشته و ستم و ستم پيشگان را از ميان بر مي دارد و همه سرزمينها به دست او به راستي و درستکاري در مي آيند.

حال اين پرسش مطرح است که ياران قائم چگونه همگي در يک زمان و در کمترين فرصت در مکه حاضر مي شوند و خود را براي همراهي با آن حضرت آماده مي سازند؟

امام علي، عليه السلام، در اين زمينه تعبير جالبي دارند که به ما در درک چگونگي اجتماع ياران قائم، عليه السلام، ياري مي کند. ايشان مي فرمايد:

فاذا کان ذلک ضرب يعسوب الدين بذنبه، فيجتمعون اليه کما يجتمع قزع الخريف. [2] .

چون وقت آن برسد آقاي بزرگوار و پيشواي دين مستقر و پا برجا گردد. پس ‍ نزد آن بزرگوار گرد آيند، چنان که پاره هاي ابر در فصل پاييز گرد آمده و به هم مي پيوندند.

تشبيه جمع شدن ياران آن حضرت به جمع شدن ابرهاي پاييزي نشان از سرعت اجتماع و به هم پيوستن آن ها دارد؛ چنان که در روايتي که در همين زمينه از امام باقر، عليه السلام،نقل شده آمده است:

اصحاب القائم ثلاثمائة و ثلاثة عشر رجلا، اولاد العجم بعضهم يحمل في السحاب نهارا، يعرف باسمه و اسم ابيه ونسبه و حليته، و بعضهم نائم علي فراشه، فيوا فيه (فيري) في مکة علي غير ميعاد. [3] .

ياران قائم سيصد و سيزده مرد از فرزندان عجم (غير عرب) هستند. گروهي از آنان به هنگام روز به وسيله ابر حرکت مي کنند و با نام خود و نام پدر و خصوصيات نسبشان شناخته مي شوند. گروهي ديگر از آنها در حالي که در بستر خود آرميده اند، بدون قرار قبلي در مکه بر آن حضرت وارد مي شوند.

از امام صادق، عليه السلام، نيز روايتي به همين مضمون نقل شده است:

بينا شباب الشيعة علي ظهور سطوحهم نيام اذا توافوا الي صاحبهم في ليلة واحدة علي غير ميعاد، فيصبحون بمکة. [4] .

جوانان شيعه در حاليکه بر پشت بامهاي خود آرميده اند، در يک شب، بدون هيچ قرار قبلي به نزد صاحب خود برده شده و بامدادان در مکه حاضر مي شوند.

از اين روايات و ديگر روايات مشابه [5] که همگي دلالت بر اجتماع ناگهاني و از پيش تعيين نشده ياران قائم، دريک شب مشخص در مسجد الحرام، دارند، روشن مي شود که تنها به مدد قدرت بي مانند خداوند متعال است که آن تعداد افرادي که براي ياري امام مهدي، عليه السلام، برگزيده شده اند در مدت زمان کوتاهي و يا به تعبير برخي از روايات «در کمتر از يک چشم بر هم زدن» [6] به گرد آن حضرت جمع مي شوند.


پاورقي

[1] المروزي، ابو عبدالله نعيم بن حماد، الفتن (نسخه خطي)، ص 95، به نقل از: معجم احاديث الامام المهدي عليه السلام، ج 3، ص 295، ح 832.

[2] فيض الاسلام، سيد علينقي، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ص 1202، ح 1.

[3] همان، ص 369، ح 157.

[4] همان، ص 370، ح 159.

[5] ر.ک: همان، ص 239، 286، 316، 323، 342، 368.

[6] ر.ک: ابن طاووس، رضي الدين علي بن موسي، الملاحم و الفتن في ظهور الغائب المنتظر، ص 121؛ سليمان، کامل، روزگار رهايي (يوم الخلاص)، ترجمه علي اکبر مهدي پور، ج 1، ص 407.