بازگشت

دليل اسلامي (نقلي)


او بحث خود را با بررسي دليل اسلامي آغاز کند و اين دليل را با توجه به صدها روايت که از رسول اکرم، صلي اللّه عليه و آله، و ائمه اهل بيت، عليهم السلام، وارد شده مورد توجه قرار مي دهد. اين روايات مشخص مي کند که مهدي از اهل بيت است، از فرزندان فاطمه، عليهاالسلام، و از نسل حسين، عليه السلام، است نه حسن، عليه السلام، و نهمين فرزند امام حسين، عليه السلام، است و نيز تصريح مي کند که خلفا دوازده تن هستند.

همه اين روايات آن انديشه کلي را محدود، و در شخص دوازدهمين امام از امامان اهل بيت، عليهم السلام، خلاصه مي کند. سپس درباره اين روايات مي گويد: اين روايات بسيارند و در سطح وسيعي منتشر گشته اند و از طريق ما هم وارد شده علي رغم اين که امامان، عليهم السلام، از طرح عمومي مسأله خودداري مي کردند تا جان آن خلف صالح را از گزند حفظ کنند...

در نظر شهيد صدر فراواني روايات که رقم بزرگي را از نظر شماره تشکيل مي دهد - يعني به حد تواتر مي رسد چنانکه برخي از علما نقل کرده اند - اساس قبولي آن، صرفا فراواني روايات نيست آنگونه که در ميان محافل علمي حديثي جاافتاده است بلکه افزون بر آن، در اينجا قرائن و شواهدي وجد دارد که خود دليل بر صحت آنها است. زيرا اين حديث شريف که خبر از ائمه يا خلفا يا امري پس از پيامبر، صلي اللّه عليه و آله، مي دهد و مي گويد آنان دوازده امام يا خليفه يا امير - بنا بر اختلاف متن حديث - هستند، رواياتش آن چنان که برخي از مؤلفان شمارش کرده اند به بيش از دويست وهفتاد مي رسد که از مشهورترين کتابهاي حديثي شيعه و سني برگرفته شده که در ميان آنها صحيح بخاري، صحيح مسلم، سنن ترمذي، سنن ابي داود، مسند احمد و المستدرک حاکم است.

شهيد صدر اين مسأله را مورد توجه قرار داده که بخاري (194-256 ق.) که اين حديث را نقل کرده خود معاصر امام جواد و امام هادي و امام عسکري بوده است و در اين اتفاق هدف بزرگي نهفته است؛ زيرا دليل است بر اين که اين حديث پيش از آن که مفاد آن تحقق يابد از قول پيامبر، صلي اللّه عليه و آله، ثبت شده است.

اين مي فهماند که نقل اين حديث متأثر از جريان خارجي دوازده امامي يا انعکاس آن نبوده است؛ زيرا روايات جعلي که پيامبر، صلي اللّه عليه و آله، نسبت داده مي شود انعکاس يا توجيه يک جريان خارجي است که از نظر کتابهاي حديث آن را پيش بيني و ثبت نکرده بودند.

دقيقا جريان دوازده امامي از امام علي، عليه السلام، شروع و به حضرت مهدي، عليه السلام، ختم مي شود تا بهترين و يگانه تطبيق معقول درباره حديث شريف نبوي باشد.

اين دليل اسلامي، به اصطلاح شهيد صدر، و يا دليل روايي براي اثبات مهدي، عليه السلام، است.