مهدي در قرآن
1 - «أتي امر الله فلا تستعجلوه» [1] .
آيه شريفه در حضور حضرت صادق عليه السّلام تلاوت شد؛ فرمود: اشارتي است به قيام قائم. امر، امر ماست و آن قيام قائم ما آل محمد است. خدا با ما امر فرموده است عجله نکنيم. و اين بار را بر دوش دارد، وقتي که سه گونه لشکر برايش آماده شود؛ ملائکه و فرشتگان، مؤ منان و رعب. خروج او مانند خروج رسول خدا از مکه خواهد بود و آن کلام خداست:
«کما أخرجک ربک من بيتک بالحق» [2] .
2 - «ففررت منکم لما خفتکم فوهب لي ربي حکما و جعلني من المرسلين» [3] .
«حضرت صادق فرمود: وقتي که قائم قيام کند، مردم را مخاطب قرار داده و اين آيه را تلاوت خواهد کرد». [4] .
3 - «فلما أحسوا بأسنا اذاهم منها يرکصون». [5] .
جابر در باره اين آيه از حضرت باقر مي پرسد. حضرتش مي فرمايد:
«آن وقتي است که قائم قيام کند». [6] .
اسماعيل بن جابر درباره اين آيه از حضرت صادق عليه السّلام بيان خواهد، حضرت مي فرمايد:
«فلما احسوا بأسنا» (چون عذاب ما را احساس کردند) يعني خروج و قيام قائم عليه السّلام را،«اذاهم منها يرکصون» (در اين وقت آنان رو به فرار گذاشتند) يعني از گنجهايي که اندوخته بودند، «قالوا يا ويلنا انا کنا ظالمين قما زالت تلک دعواهم حتي جعلناهم حصيدا» [7] . (گفتند واي بر ما که ستمگر بوديم و ادعايشان همين بود تا آنها را درو کرديم) به وسيله شمشير خامدين، ديده اي که بيند از آنان نماند. [8] .
4 - «أن الأرض يرثها عبادي الصالحون» [9] حضرت باقر عليه السّلام فرمودند: «عباد صالح، ياران و اصحاب مهدي در آخر الزمان هستند» [10] .
5 - «أذن للذين يقاتلون بأنهم ظلموا و ان الله علي نصرهم لقدير» [11] حضرت باقر فرمود: «اين درباره قائم و اصحاب اوست» [12] .
6 - «الذين ان مکناهم في الارض أقاموا الصلوة و اتوا الزکوة» [13] حضرت باقر عليه السّلام فرمود: اين آيه درباره مهدي آل محمد و أصحاب اوست. خداوند، آنها را مالک شرق و غرب زمين قرار مي دهد و به وسيله مهدي، دين را آشکار مي سازد و خداوند به وسيله مهدي و اصحابش بدعتها و باطلها را مي ميراند، همچنان که سفيهان حق را مي راندند.
ديگر اثري از ظلم و جور باقي نخواهد ماند. آنان به معروف و نيکوکاري امر مي کنند و از منکر و زشتکاري نهي مي کنند. و پايان کارها از آن خداست. [14] .
7.«ان نشاء ننزل عليهم من السماء آية فظلت أعناقهم لها خاضعين» [15] .
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: «اين آيه درباره قائم آل محمد صلي الله عليه و آله نازل شده که منادي از آسمان به نام او ندا مي کند». [16] .
8. «و لنديقنهم من العذاب الادني دون العذاب الأکبر» [17] .
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: «عذاب ادني گراني باشد و عذاب اکبر مهدي است که قائم بالسيف است». [18] .
9. «و قالوا آمنا به... و قد کفروا به من قبل». [19] .
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: «و قالوا آمنا به» يعني: آورديم به قيام قائم. «و قد کفروا به من قبل» يعني: و همانا قبلا کافر شده بودند به قيام قائم آل محمد صلي الله عليه و آله. [20] .
«فاصبر علي ما يقولون» [21] .
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: «خطاب الله به رسول خداست که در برابر تکذيب کنندگانش شکيبا و صبور باشد و من به وسيله مردي که از توست از آنان انتقام خواهم گرفت و او قائم من است که او را بر خونهاي ظالمان مسلط کرده ام». [22] .
10- «سنريهم آياتنا في الآفاق و في أنفسهم حتي يتبين لهم أنه الحق...» [23] .
حضرت صادق عليه السّلام حق را به قائم عليه السّلام تفسير فرمود. [24] .
11- «و لمن انتصر بعد ظلمه فأولئک ما عليهم من سبيل» [25] .
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: «او قائم است؛ هنگامي که قيام کند، بر بني اميه و بر تکذيب کنندگان و بر ناصبان پيروز خواهد شد». [26] .
12 - «خاشعين من الذل ينظرون من طرف خفي» [27] .
13- «هل ينظرون الا الساعة أن تأتيهم بغتة» [28] .
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: آن ساعت، ساعت قيام قائم است که ناگهان ظهور مي کند.
14 - «فورب السماء و الارض انه لحق» [29] .
حضرت سجاد عليه السّلام فرمود: «مقصود از حق، قيام قائم است». [30] .
15 - «اعلوا أن الله يحيي الأرض بعد موتها» [31] .
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: «مرگ زمين، کفر اهل زمين است و کافر، مرده محسوب مي شود و خدا زمين را به وسيله قائم زنده مي کند و در ميان زمينيان به عدل حکم مي کند، پس زمين و اهل آن را بعد از مرگشان زنده مي کند». [32] .
16 - «ليظهره علي الدين کله و لو کره المشرکون». [33] .
حضرت صادق عليه السّلام: «اين، هنگام قيام قائم است و وقتي خروج کند، هر کافر و مشرکي خروج او را کراهت دارد. [34] .
17 - «فلا أقسم بالخنس الجور الکنس» [35] .
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: «قائم در سال 260 خودش را نهان مي دارد، سپس مانند شهاب ثاقب در شب تاريک ظهور مي کند» [36] .
18- «و الشمس و ضحيها و القمر اذا تلاها و النهار اذا جليها» [37] .
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: «شمس، اميرالمؤ منين است و تابش آن، قيام قائم است و قمر، حسن و حسين هستند و النهار، قيام قائم است». [38] .
19 - «و الليل اذا يغشي و النهار اذا تجلي» [39] .
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: «ليل، حکومت ابليس و نهار قيام قائم است». [40] .
20 - «و من قتل مظلوما فقد جعلنا لوليه سلطانا فلا يسرف في القتل انه کان منصورا» [41] .
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: «مقتول مظلوم، حسين است و مراد از منصور، قائم است که خدا مهدي را منصور نام داده است؛ چنانچه رسول خدا را احمد و محمد و محمود خوانده و عيسي را مسيح». [42] .
21 - «أين ما تکونوا يأت بکم الله جميعا» [43] .
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: «اين آيه درباره اصحاب قائم نازل شده است. آنها شب در بسترهاشان نيستند و در مکه صبح مي کنند و برخي با ابر حرکت مي کنند». [44] .
پاورقي
[1] نحل (16) آيه 1.
[2] انفال (8) آيه 5. شيخ حر عاملي، اثبات الهداة، ج 3، ص 562، باب 32، ح 635 به نقل از شرف الدين نجفي، تأويل الآيات الظاهرة.
[3] شعراء (26) آيه 21.
[4] اثبات الهداة، ج 3، ص 562، باب 32، ح 636، به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[5] انبياء (21) آيه 12.
[6] اثبات الهداة، ج 3، ص 562، باب 32، ح 637 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[7] انبياء (21) آيات 14 و 15.
[8] اثبات الهداة، ج 3، ص 563، باب 32، ح 638 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[9] انبياء (21) آيه 105.
[10] اثبات الهداة، ج 3، ص 563، باب 32، ح 639 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[11] حج (22) آيه 39.
[12] اثبات الهداة، ج 3، ص 563، ح 640 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[13] حج (22) آيه،41.
[14] اثبات الهداة، ج 3، باب 32، ح 641 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[15] شعراء (26) آيه 4.
[16] اثبات الهداة، ج 3، ص 563، باب 32، ح 642 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[17] سجده (32) آيه 21.
[18] اثبات الهداة، ج 3، ص 564، باب 32، ح 646 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[19] سباء (34) آيات 52 - 53.
[20] اثبات الهداة، ج 3، ص 564، باب 32، ح 648 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[21] طه (20) آيه 130.
[22] اثبات الهداة، ج 3، ص 564، باب 32، ح 648 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[23] فصلت (41) آيه 53.
[24] ثبات الهداة، ج 3، ص 565، باب 32، ح 650 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[25] شوري (42) آيه 41.
[26] اثبات الهداة، ج 3، ص 565، باب 32، ح 652 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[27] اثبات الهداة، ج 3، ص 565، باب 32، ح 653 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[28] زخرف (43) آيه 66.
[29] ذاريات (51) آيه 23.
[30] اثبات الهداة، ج 3، ص 565، باب 32، ح 655 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[31] حديد (57) آيه 17.
[32] اثبات الهداة، ج 3، ص 565 باب 32، ح 656 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[33] توبه (9) آيه 33؛ صف (61) آيه 9.
[34] اثبات الهداة، ج 3، ص 565 - 566، باب 32، ح 657 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[35] تکوير (81) آيات 15 - 16.
[36] اثبات الهداة، ج 3، ص 566، باب 32، ح 659 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[37] شمس (91) آيات 1 - 3.
[38] اثبات الهداة، ج 3، ص 566، باب 32، ح 660 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[39] ليل (92) آيات 1 - 2.
[40] اثبات الهداة، ج 3، ص 566، باب 32، ح 662 به نقل از تأويل الآيات الظاهرة.
[41] اسراء (17) آيه 33.
[42] اثبات الهداة، ج 3، ص 567، باب 32، ح 666 به نقل از فرات بن ابراهيم کوفي، تفسير فرات الکوفي.
[43] بقره (2) آيه 148.
[44] اثبات الهداة، ج 3، ص 493، باب 32، ح 246 به نقل از شيخ صدوق، اکمال الدين.