بازگشت

سرزنش در برگرداندان هدايا


مرحوم شيخ صدوق، کليني، طبرسي و برخي ديگر از بزرگان، به نقل از حسن بن فضل حکايت کنند:

روزي وارد عراق شدم و بر اين تصميم بودم که خار نشوم و حرکت نکنم، مگر آن که شواهد و نشانه هاي کافي از حضرت وليّ عصر، امام زمان عجّل اللّه تعالي فرجه الشّريف دريابم و در ضمن با خود گفتم: آن قدر اينجا مي مانم تا به خواسته خود برسم، گرچه فقير شوم و با گدائي امرار معاش ‍ کنم.

پس از گذشت چند روزي، نزد يکي از سفيران و نمايندگان حضرت به نام محمّد بن احمد آمدم و از او در رسيدن به مقصود خود تقاضاي کمک کردم.

او در جواب اظهار داشت: داخل فلان مسجد برو، آن جا شخصي را ملاقات مي کني که تو را راهنمائي مي نمايد.

به همين جهت حرکت کردم و هنگامي که وارد آن مسجد شدم، شخصي نزد من آمد و چون نگاهش بر من افتاد خنديد و گفت: غمگين و ناراحت مباش، در همين سال به سفر حجّ خواهي رفت و سپس سالم به سوي خانواده و فرزندانت برمي گردي.

با شنيدن اين پيش بيني ها، دلم آرام گرفت و مطمئن شدم، ولي با خود گفتم: بايد حتما نشانه و دليل آن را ببينم، إنشاءاللّه.

موقعي که به منزل بازگشتم، شخصي کيسه اي را که در آن چندين دينار و تعدادي لباس بود، درب منزل آورد و تحويل من داد؛ و پس از خا حافظي رفت.

در آن حال بسيار افسرده خاطر شدم و با خود گفتم: نصيب و سهم من همين بوده است؛ و از روي ناداني آن ها را به ضميمه نامه اي گلايه آميز پس ‍ دادم.

پس از گذشت مدّتي از اين کار جاهلانه خود پشيمان شده و گفتم: نسبت به مولايم حضرت صاحب الا مر عليه السلام کافر و بي اعتبار شده ام، لذا نامه اي ديگر نوشتم و از کردار ناشايست خود، عذرخواهي کرده و اظهار پشيماني و توبه نمودم.

و چون نامه را فرستادم، حرکت کردم تا براي انجام و اقامه نماز آماده شوم.

در اين بين فکرهاي گوناگوني مرا احاطه کرده بود؛ و در افکار خويش ‍ غوطه ور بودم که ناگهان همان شخصي که کيسه پول ولباس ها را آورده بود، دو مرتبه وارد شد و مرا مخاطب قرار داد و اظهار نمود: اي حسن بن فضل! رفتار بدي را انجام دادي، چون که هنوز امام و مولايت را نشناخته اي.

سپس در ادامه سخن خويش افزود: ما در بعضي موارد جهت تبرّک مقدار اندکي پول و غيره براي دوستانمان مي فرستيم، بدون آن که از ما سؤ ال و تقاضائي کرده باشند؛ و سپس آن شخص نامه اي را به دستم داد و رفت.

هنگامي که نامه را گشودم، در آن چنين مرقوم شده بود:

اي حسن بن فضل! در رابطه با اين که هديه ما را برگرداندي اشتباه کرده اي، پس اگر چنانچه به درگاه خداوند متعال توبه نمائي، خداوند توبه ات را پذيرا مي باشد.

امّا نسبت به مقدار ديناري که برايت فرستاده بوديم و آن ها را برگرداندي، در موردي ديگر مصرف کرديم؛ وليکن لباس را قبول بکن که براي انجام مراسم و مناسک حجّ، در اين لباس احرام ببندي. [1] .


پاورقي

[1] اصول کافي: ج 1، ص 520، ح 13، إ کمال الدّين: ص 490، ح 13، إعلام الوري طبرسي: ج 2، ص 263.