بازگشت

توقيع لعن شلمغاني از احتجاج طبرسي


توقيعي که از طرف امام زمان (ع) به توسط حسين بن روح، در لعن شلمغاني صادر گشت، در سال 312 ه.ق. حسين بن روح آن توقيع را که خودش در خانه «مقتدر» خليفه عباسي زنداني بود، به ابوعلي محمد بن همام فرستاد. در آن زمان، چون حسين بن روح در دست دشمن گرفتار و در زندان آنها بود، نامه اي خدمت صاحب الامر (ع) نوشت و از حضرت اجازه خواست که توقيع را منتشر نکند، ولي حضرت دستور داد که آن را منتشر کند و از کسي نترسد، و حضرت به او بشارت داد که بعد از اندک مدتي، آزاد خواهد گرديد. [1] .

«عرف - اطال الله بقاءک و عرفک الله الخير کله و ختم به عملک - من تثق بدينه و تسکن الي نيته، من اخواننا أدام الله سعادتهم: بان محمد بن علي المعروف بالشلمغاني عجل الله له النقمة ولا امهله، قد ارتد عن الاسلام و فارقه، و الحد في دين الله و ادعي: ما کفر معه بالخالق جل و تعالي، و افتري کذباً و زوراً، و قال بهتاناً و اثماً عظيماً کذب العادلون بالله و ضلوا ضلالاً بعيداً، و خسروا خسراناً مبيناً. و انا برئنا الي الله تعالي و الي رسوله صلوات الله عليه وسلامه و رحمته و برکاته منه، و لعناه، عليه لعاين الله تتري، في الظاهر منا و الباطن، و السر و الجهر، و في کل وقت، و علي کل حال، و عي کل من شايعه و بلغه هذا القول منا فاقام علي تولاه بعده.

اعلمهم - تولاک الله - اننا في التوقي و المعاذرة منه علي مثل ماکنا عليه ممن تقدمه من نظرائه، من: الشريعي، و النميري، و الهلالي، و البلالي و غيرهم و عادة الله جلّ ثناؤه مع ذلک قبله و بعده عندنا جميلة، و به تثق و اياه نستعين و هو حسبنا في کل امورنا و نعم الوکيل.» [2] .

«اعلام کن - خداوند عمر تو را طولاني گرداند و عرفان همه خوبيها را به تو عنايت کند - به کساني که به ديانت و نيات آنها اطمينان داري که: محمد بن علي، معروف به شلمغاني از دين اسلام بيرون رفته و مرتد شده و ملحد گرديده است، و چيزهايي ادعاي مي کند که موجب کفر به خالق متعال است و به خدا دروغ و بهتان مي بندد، و گناه بزرگي مرتکب شده است. آنها که از خداوند برگشتند، دروغگو هستند و سخت گمراه، و از رحمت خداوند دور شده اند و دچار خسران بزرگي گشته اند.

برائت خودمان را در محضر خداوند متعال و پيامبر و خاندان گراميش - صلوات الله و سلامه اجمعين - از (شلمغاني) اعلام مي داريم؛ به او لعن مي فرستيم و لعنت دائم خدا بر او باد، در آشکار و نهان، در هر زمان و مکان. و (لعنت خداوندي) بر موافقان و پيروان او باد، و نيز بر آنان که با شنيدن اين اعلام، پيوند خود را با او ادامه دهند.

بنابراين، به اطلاع آنان، (وکلاي اماميه يا عموم شيعيان) برسان، ما از دوستي وي خودداري نموده و از او دوري مي جوييم، آنچنان که در برابر امثال او همچون: شريعي، نميري، هلالي، بلالي و ديگران چنين کرديم، و ما راضي به سنن الهي هستيم.

به خداوند اعتماد مي کنيم و از وي کمک مي خواهيم، و او در تمامي امور براي ما کافي است و بهترين نگهبان است.»

ابوعلي محمد بن همام، اين توقيع را دريافت نمود و تمام شيوخ و رؤساي شيعه را دعوت کرد و براي آنها خواند، و سپس از روي آن نسخه ها نوشته و به شهرها فرستادند تا آنکه در ميان طايفه شيعه شهرت يافت و همه بالاتفاق، او را لعن کردند و از وي دوري جستند. [3] .


پاورقي

[1] الغيبه، ص 410.

[2] الاحتجاج، ج 2، ص 475 - 474؛ الغيبه، ص 410.

[3] الغيبه، ص 411.