كساني كه به دنيا بر نمي گردند
از بعضي روايات استفاده مي شود كه: يزيد و يزيديان چندين بار به اين دنيا بر مي گردند و در هر دفعه به كيفر اعمال خود مي رسند.
اينك به سه دسته رواياتي كه در اين زمينه آمده است اشاره مي كنيم:
1 - امام صادق ( عليه السلام ) فرمود:
«... گروهي از مؤمنان با صلابت پيش از قيام قائم ( عليه السلام ) برانگيخته مي شوند و انتقام خون حسين ( عليه السلام ) و يارانش را مي گيرند.
( - كامل الزيارات: ص 63 / تفسير نور الثقلين: ج 3، ص 138. )
2 - روايت شده:
هنگامي كه قائم ما قيام كند انتقام خون امام حسين ( عليه السلام ) را مي گيرد.
( - مستدرك: ج 3، ص 414 / اثبات الهداة: ج 7، ص 102 و 105. )
3 - و نيز روايت شده:
در پايان عمر حضرت ولي عصر (عج) امام حسين ( عليه السلام ) با هفتاد نفر از اصحابش رجعت مي كند و از يزيد و يزيديان قصاص مي كند.
( - بحار الانوار: ج 53، ص 61 . )
آخرين بر گشت علي ( عليه السلام )
«قالَ رَبِّ فَانْظِرْني اِلي يَوْمِ يُبْعَثُونَ . قالَ فَاِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرينَ. اِلي يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ»
( - سوره ص: آيه 79 الي 81 . )
گفت: «پروردگارا! مَرا تا روزي كه انسانها برانگيخته مي شوند مهلت ده». فرمود: «تو از مهلت داده شدگاني. ولي تا روز و زمان معيّن».
( - نظر مرحوم علامه طباطبائي در تفسير اين آيه:
«... روز معيّن، روزيست كه خداي تبارك و تعالي اجتماع بشري را اصلاح خواهد فرمود، ريشه فساد را قطع خواهد كرد، ديگر كسي جز خدا را نخواهد پرستيد. آن روز پايان مهلت ابليس است». تفسير الميزان: ج 12، ص 168. )
امام صادق ( عليه السلام ) فرمود:
«ابليس از خدا خواست كه او را تا روز قيامت مهلت دهد، ولي خداوند آن را ردّ كرد و فرمود:
(تا روز وقت معلوم تو از مهلت داده شده ها هستي)، چون روز وقت معلوم فرا رسد، ابليس با تمام پيروانش كه از زمان خلقت آدم تا آنروز از او پيروي ( - سوره حجر: آيه 36 - 38 . )
كرده اند، ظاهر مي شود ...»
و حضرت اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) برگردد و اين آخرين برگشت آن حضرت است.
راوي گفت: مگر [علي ( عليه السلام ) ] رجعتهاي بسيار خواهد كرد؟
حضرت فرمودند: بلي.
و هر امامي كه در قرني بوده باشد نيكوكاران و بدكاران زمان او بر مي گردند تا حق تعالي مؤمنان را بر كافران غالب گرداند ومؤمنان از ايشان انتقام بگيرند.
پس چون آن روز [يعني آخرين رجعت علي ( عليه السلام ) ] برسد، حضرت اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) برگردد با اصحابش، و شيطان نيز بيايد با اصحابش، و ملاقات ايشان در كنار فرات واقع شود نزديك به كوفه، پس كُشت و كشتاري بينشان واقع مي شود كه هرگز چنين قتلي واقع نشده باشد.
امام صادق ( عليه السلام ) فرمود: گويا مي بينم اصحاب حضرت امير را كه صد قدم از پشت سر بر مي گردند و پاي بعضي در ميان آب فرات داخل شود. پس ابري از آسمان فرود آيد كه پر شده باشد از ملائكه، و رسول خدا6 در حالي كه اسلحه اي از نور در دست داشته باشد، در پيش آن ابر مي آيد، چون نظر شيطان بر آن حضرت بيافتد عقب نشيني كند، و اصحابش به او گويند: اكنون كه پيروز شدي به كجا مي روي؟
شيطان مي گويد: من مي بينم آنچه شما نمي بينيد، من مي ترسم از پروردگار عالميان.
پس حضرت رسول 6 به او مي رسد و حربه در ميان دو كتفش بزند كه او و اصحابش همه هلاك شوند.
( - سلاح، آلت جنگ از قبيل شمشير و خنجر و سرنيزه. )
بعد از آن، همه مردم خدا را به يگانگي بپرستند و هيچ چيز را باخدا شريك نگردانند.
حضرت اميرالمؤمنين ( عليه السلام ) چهل و چهار هزار سال حكومت خواهد كرد... پس در آنوقت دو باغ سر سبز كه حقتعالي در سوره الرحمن فرموده در دو ( - مرحوم مجلسي در كتاب حق اليقين: ص 341 مي فرمايد: چهل و چهار هزار فرزند از صلب علي ( عليه السلام ) متولد شود و همه پسر، هر سال يك فرزند. )
طرف مسجد كوفه به هم رسد.
( - بحار: ج 53، ص 42، ح 12 / حق اليقين مرحوم مجلسي ؛ ص 341 . )
امام زمان عليه السلام بعد از رحلتش به دنيا بر مي گردند
از مجموع روايات (رجعت) معلوم مي شود كه همه امامان معصوم ( عليهم السلام ) : به دنيا برمي گردند.
و همچنين تصريح شده كه حضرت وليّ عصر (عج) نيز بعد از رحلتش رجعت خواهد نمود.
و در روايات آمده است كه قيام قيامت چهل روز پس از رحلت حضرت وليّ عصر (عج) مي باشد، و اين مطلب مربوط به رحلت آن حضرت در رجعت است. وگرنه طبق صدها حديث بعد از رحلت اوّلي حضرت بقية اللَّه روحي فداه، اهلبيت عصمت و طهارت هزاران سال فرمانروائي خواهند داشت.
( - «... قال بعض علمائنا في كتاب كتبه في الرجعة ان للقائم ( عليه السلام ) ايضاً رجعة بعد موته...».
بحارالانوار: ج 25، ص 108 . )
( - حق اليقين (علامه مجلسي): ص 354 . )
دنيا پس از چموشي به ما روي مي آورد
«وَ نُريدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَي الَّذينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْاَرْضِ...»
«و ما اراده كرده ايم بر آنانكه در روي زمين به ضعف كشيده شده اند منّت نهاده، آنانرا پيشوايان و وارثان زمين قرار دهيم»
( - سوره قصص: آيه 5 . )
«خداوند متعال پيامبرش را آگاه ساخت كه چه مصيبتهائي از قتل و غيره به امام حسين و اهلبيت او خواهد رسيد، و در مقابل، امامت در نسل او خواهد بود.
خدايش به او خبر داد كه امام حسين ( عليه السلام ) كشته مي شود ولي بعداً به اين دنيا باز مي گردد و بر اريكه سلطنت مي نشيند ودشمنانش را نابود مي كند و بر سراسر جهان فرومان روائي مي كند ...
اين است معني قول خداوند «و نريد ان نمن علي الذين....»
( - بحارالانوار: ج 53، ص 102 / تفسير قمي: ج 2، ص 296 . )
مفضّل مي گويد: از امام صادق ( عليه السلام ) شنيدم كه فرمود:
«روزي رسول اكرم ( صلي الله عليه وآله وسلم ) به علي و حسن و حسين ( عليهم السلام ) : نگاه كرد و گريه نمود و آنگاه فرمود:
شما كساني هستيد كه بعد از من به ضعف كشيده مي شويد».
مفضّل مي گويد: گفتم: اي فرزند رسول خدا! معناي اين جمله چيست؟
فرمود: معناي آن اينست كه شما بعد از من پيشوا و وارث هستيد كه خداي تبارك و تعالي مي فرمايد: «وَ نُريدُ اَنْ نَمُنَّ...».
( - سوره قصص: آيه 5 . )
( - معاني الاخبار: ص 79 . )
ابوالصّلاح كناني مي گويد:
در خدمت امام باقر ( عليه السلام ) بودم، به سوي فرزند بزرگوارش امام صادق ( عليه السلام ) نگاه كرد و فرمود: او را مي بيني؟ او از كساني است كه خداي تبارك و تعالي در حقّش فرموده است: «وَنُريدُ اَنْ نَمُنَّ...».
( - ارشاد: ج 2، ص 180 / تفسير برهان: ج 3، ص 218 / مجمع البيان: ج 7، ص 239. )
اميرمؤمنان در يكي از كلمات قصار خود مي فرمايد:
«لتعطفنّ الدنيا علينا بعد شماسها عطف الضّروس علي ولدها».
يعني: «دنيا پس از چموشي به ما روي مي آورد آنچنانكه شتر بدخو به بچّه اش روي مي آورد». سپس اين آيه را تلاوت فرمود: «وَنُريدُ اَنْ نَمُنَّ...».
( - نهج البلاغه كلمات قصار: رقم 209 / شرح نهج البلاغه: ج 19، ص 29 . )
بازگشت رسول خدا ( صلي الله عليه وآله وسلم ) به دنيا
«اِنَّ الَّذي فَرَضَ عَلَيكَ الْقُرْآنَ لَرادُّكَ اِلي مَعادٍ....».
«آن كس كه قرآن را بر تو فرض كرد، تو را به جايگاهت = زادگاهت ] باز مي گرداند...».
( - سوره قصص: آيه 85 . )
امام صادق ( عليه السلام ) در تفسير اين آيه فرمود:
«پيامبر اكرم ( صلي الله عليه وآله وسلم ) به سوي شما باز مي گردد».
( - بحارالانوار: ج 53، ص 46 / تفسير برهان: ج 3، ص 239. )
امام سجّاد ( عليه السلام ) نيز در تفسير اين آيه فرمود:
«پيامبرتان به سوي شما بر مي گردد».
( - بحارالانوار: ج 53، ص 56. )
ابوخالد كابلي از امام زين العابدين ( عليه السلام ) روايت مي كند كه در تفسير اين آيه فرمود: «رسول اكرم ( صلي الله عليه وآله وسلم ) ، اميرمؤمنان ( عليه السلام ) وامامان ( عليهم السلام ) : به سوي شما باز مي گردند».
در محضر امام باقر ( عليه السلام ) از جابر بن عبداللَّه انصاري گفتگو شد، امام باقر ( عليه السلام ) فرمود: «خداوند رحمت كند جابر را، او از فقهاي ما بود. دانشش تا به آنجا رسيده بود كه مي دانست آيه (اِنَّ الَّذي فَرَضَ...) مربوط به رجعت است».
( - تفسير قمي: ج 2، ص 147 / نورالثّقلين: ج 4، ص 144 . )
همديگر را ملاقات مي كنند
از امام صادق ( عليه السلام ) تفسير اين آيه (انّ الّذي فرض...) را پرسيدند، فرمود:
- «به خدا سوگند، دنيا سپري نمي شود تا رسول اكرم ( صلي الله عليه وآله وسلم ) وامير مؤمنان ( عليه السلام ) در (ثُوَيَّه) همديگر را ملاقات كنند و در آنجا مسجدي بسازند كه دوازده ( - «ثُوَيَّه» نام سرزميني در نواحي «كوفه» است، كه قبر ابوموسي اشعري آنجاست.
مستدرك سفينه: ج 1، ص 429. )
هزار در داشته باشد».
( - بحارالانوار: ج 53، ص 113 . )
پنجاه هزار سال حكومت مي كند
«تَعْرُجُ الْمَلائِكَةُ وَالرُّوحُ اِلَيْهِ في يَومٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسينَ اَلْفَ سَنَةٍ».
«فرشتگان و روح [= فرشته مقرّب خداوند] به سوي او عروج مي كنند در آن روزي كه مقدارش پنجاه هزار سال است».
( - معارج: 4. )
در روايات بسياري آمده است كه منظور از آن روز، مدّت سلطنت حضرت رسول اكرم ( صلي الله عليه وآله وسلم ) در رجعت است.
امام صادق ( عليه السلام ) در تفسير اين آيه فرمود:
«روزيكه پنجاه هزار سالست، روزگار رجعت حضرت رسول اكرم ( صلي الله عليه وآله وسلم ) است كه در رجعت مدّت فرمانروائي آن حضرت پنجاه هزار سالست. و مدّت فرمانروائي امير مؤمنان ( عليه السلام ) چهل و چهار هزار سال است».
( - بحارالانوار: ج 53، ص 104 / الايقاظ: ص 368 . )
قاتل محسن فاطمه عليهاالسلام محاكمه مي شود
امام صادق ( عليه السلام ) مي فرمايد:
«اَوَّلُ مَنْ يُحْكَمُ فيهِمْ مُحْسِنُ بْنُ عَلِيٍّ ( عليه السلام ) وَ في قاتِلِهِ، ثُمَّ في قُنْفُذَ، فِيُؤْتَيانِ هُوَ وَ صاحِبُهُ، فَيُضْرَبانِ بِسياطٍ مِنْ نارٍ، لَوْ وَقَعَ سَوْطٌ مِنها عَلَي الْبِحارِ لَغَلَتْ مِنْ مَشْرِقِها اِلي مَغْرِبِها، وَ لَوْ وُضِعَتْ عَلي جِبالِ الدُّنْيا لَذابَتْ حَتَّي تَصيرَ رَماداً، فَيُضْرَبانِ بِها».
«نخستين كسي كه درباره او محكمه عدل در حكومت حقّه تشكيل مي شود، محسن فاطمه است، بين او و قاتلش محكمه برگزار مي شود. قُنفُذ و اربابش (دوّمي) آورده مي شوند و با تازيانه هائي از آتش شلّاق مي خورند. اگر يكي از آن شلاّقها بر دريا زده شود همه اقيانوسهاي جهان از مشرق تا مغرب به جوش مي آيد. و اگر يكي از آنها به يكي از كوههاي دنيا بخورد ذوب شود و تبديل به خاكستر مي گردد. آن دو دشمن خدا با اين تازيانه شلاّق مي خورند».
( - كامل الزيارات: ص 334 / بحارالانوار: ج 28، ص 64 / تأويل الآيات: 840 . )
آيا برگشتن به دنيا اختياري است؟
افرادي كه براي انتقام و تنبيه به دنيا برگردانده مي شوند، هرگز به ميل و اراده خود بر نمي گردند، بلكه به مصداق «كافر به جهنّم نمي رود، كشان كشان مي برند»، آنها نيز ناگزير تن به رجعت مي دهند، كه رجعت براي آنها بسيار ذلّت بار و سخت است.
ولي در مورد مؤمنين به نظر مي رسد كه اختياري خواهد بود نه اجباري، اگر چه هرگز ممكن نيست براي مؤمني رجعت پيشنهاد شود و او سر بتابد. از يك حديث نيز اين معني استفاده مي شود:
مفضّل بن عمر مي گويد:
در خدمت امام صادق ( عليه السلام ) صحبت از حضرت وليّ عصر ( عليه السلام ) شد واز افرادي كه عاشقانه انتظار ظهور او را مي كشند و پيش از نيل به چنين سعادتي از دنيا مي روند، گفتگو شد، فرمود:
«اِذا قامَ اُتِيَ الْمُؤْمِنُ في قَبْرِهِ، فَيُقالُ لَهُ:
يا هذا اِنَّهُ قَدْ ظَهَرَ صاحِبُكَ، فَاِنْ تَشَأْ اَنْ تَلْحَقَ بِهِ فَالْحَقْ، وَ اِنْ تَشَأْ اَنْ تُقيمَ في كَرامَةِ رَبِّكَ فَاَقِمْ».
يعني: «هنگامي كه حضرت وليّ عصر (عج) قيام كند، مأمورين الهي در قبر با اشخاص مؤمن تماس مي گيرند و به آنها مي گويند:
اي بنده خدا مولايت ظهور كرده است، اگر مي خواهي كه به او بپيوندي آزاد هستي، و اگر بخواهي در نعمتهاي الهي متنعّم بماني بازهم آزاد هستي».
( - بحارالانوار: ج 53، ص 92 / غيبت شيخ طوسي: ص 458 / منتخب الأنوار: ص 36 . )
چه كنيم كه ما نيز زنده شويم
در روايات باب رجعت تصريح شده است كساني به اين دنيا باز مي گردند كه ايمانشان خالص باشد، پس اگر ما تلاش كنيم ايمانمان را خالص كنيم طبق روايات اهل بيت ( عليهم السلام ) : زنده خواهيم شد و چشممان به جمال دل آراي حضرت مهدي ( عليه السلام ) و همچنين امام حسين ( عليه السلام ) و ديگر معصومين ( عليهم السلام ) : منوّر خواهد شد.
امام صادق ( عليه السلام ) دعائي به نام دعاي عهد تعليم فرموده، كه هر كس آن را در زمان غيبت چهل روز صبح بخواند از ياران حضرت بقيّة اللَّه روحي فداه مي شود، و اگر پيش از ظهور از دنيا برود خداوند او را به هنگام ظهور زنده مي كند و باز مي گرداند.
( - بحارالانوار: ج 102، ص 111 و ج 53، ص 96 .
دعاي عهد در كتاب شريف مفاتيح الجنان مذكور است، وهمچنين در كتاب ملاقات جوانان باصاحب الزمان ( عليه السلام ) (صفحه 160) وكتاب قصص الحجّتيه (صفحه 175) (تأليف: حجة الاسلام قاسم ميرخلف زاده) كه جزو كتب انتشارات مهدي يار است، ذكر شده است. )