اين كه به حقيقت چرا امام زمان(عليه السلام) در پس پرده غيبت پنهان گشته، به اراده حكيمانه خداوند بستگى دارد و از اسرار پيچيده نظام هستى به شمار مى رود( [28] ).



با اين همه آن چه در برخى احاديث به عنوان حكمت هاى غيبت ذكر شده است، مى تواند با اشاره به برخى عوامل مؤثر در غيبت، موجب تذّكر و عبرت آموزى و چاره انديشى بندگان خدا باشد:



1 ـ سنّت الهى:



امام صادق(عليه السلام) فرمود:



سنّت هايى كه در مورد غيبت هاى پيامبران(عليهم السلام)اتفاق افتاد همگى به طور تمام و كمال در مورد قائم ما اهل بيت، به وقوع خواهد پيوست( [29] ).



2 ـ حفظ جان امام و خوف از كشته شدن او كه در حقيقت به معنى از بين رفتن پيام او و نافرجام ماندن مأموريت هاى او در حاكميّت بخشيدن به اسلام و قرآن است:



امام صادق(عليه السلام) در پاسخ سؤالى درباره وجه غيبت مى فرمايد:



«از كشته شدن خويش مى ترسد»( [30] ).



3 ـ آمادگى جهانى براى پذيرش حكومت اسلام و محو سلطه مستكبرين:



امام زمان(عليه السلام) فرمود:



«من در زمان ظهورم، در حالى قيام مى كنم كه بيعت و پيمان هيچ طاغوتى بر گردنم نيست»( [31] ).



4 ـ آزمايش مردم:



پيامبر فرمود:



«در غيبت مهدى(عليه السلام) كسى بر اعتقاد به امامت او ثابت قدم نمى ماند مگر كسى كه خداوند قلبش را به ايمان آزموده باشد»( [32] ).



5 ـ گناهان مردم و عدم آمادگى مردم:



«امام زمان(عليه السلام) خود را به خورشيدى تشبيه مى فرمايد كه ابرها آن را پوشيده باشند»( [33] ).



وقتى خاصيت وجود امام زمان چون خورشيد نور افشانى و اعطاى فيض است، ابرهاى پوشاننده جز گناهان و قدر ناشناسى مردم چه مى تواند باشد؟