اما آنچه حضرت امام صادق (ع ) از اسرار شناخت

امام عصر ارواحنا فداه در اين حديث بيان مى كند, جـان مـشتاقانش راروح

تازه اى مى بخشد و چشم منتظرانش را نورى ديگرمى دهد مخصوصا اين

قسمت از كلام حضرت مهدى (ع )است كه خطاب به ياران خاص خود مى فرمايد:

ارجـعـوا فلاتبقوا منهم بشرا

الا من آمن فلولا رحمة ربكم وسعت كل شي ء وانا تلك الرحمة لرجعت

اليهم معكم فقد قطعوا الاعذار بينهم وبين

اللّه وبيني .

بـه سوى اهل مكه باز گرديد

و از آنها ديارى را باقى نگذاريد مگر آنكس كه ايمان آورد و اگر نبود

كـه رحـمـت خـدايتان

همه چيز را فرا گرفته و من آن رحمت بيكران الهى هستم حتما با شما به

سوى آنها باز مى گشتم ,

زيرا عذرى كه مابين آنها وخدايشان و من بود قطع نمودند. اينجا امام پرده از رازى

برمى دارد كه هر دلى را تحمل آن نيست و هر قلبى را گنجايش عظمتش ,

اينجا ذره اى از معناى بقية اللهى

بيان مى شود آن هم از زبان لسان اللّه الناطق كه مى فرمايد:

چون رحمت الهى همه چيز

را شامل است از حيوان و انسان واز كافر و مسلمان , شقى و سعيد و هر

چـيـز و هـر كس

كه باشدرحمت واسعه خداوند او را در برگرفته و من آن رحمت الهى هستم كه

خداوند بر تمام اشياء عالم گسترده است . بـديـن خاطر همراه شما به

سوى اهل مكه - اين مردم نيرنگ بازو منافق - برنمى گردم و شمشير

قهر بر صورتشان نمى كشم . و شايد معناى ديگرى را

از اين كلام امام (ع ) بتوان دريافت كه :چون من رحمت واسعه الهى هستم

اگـر بـار ديگر نيز اهل مكه به

نزد من آمده تقاضاى عفو كنند آن رحمت الهى آنها را شامل خواهد

گـرديد و چون آنان

اصلاح نخواهند شد و دست ازاعمال زشت خويش برنمى دارند, بنابراين شما

خود به سوى آنها برويد و انتقام

شهيدان مظلوم را بگيريد, از اين رو چون اصحاب به سوى اهل مكه

بـاز مـى گـردنـد به فرموده

امام صادق (ع ) از هر هزار نفر يك نفر هم ايمان نمى آورد و همه كشته

مى شوند. مـى نـگريد كه اين آئينه صفات

الهى چگونه حركت خود را ازابتدا و در اولين روز با موعظه نيكو و

كـلامـى حـكـيـمـانه شروع نموده

و در اولين قدم درس عفو و اغماض به پيروانش مى آموزد و در

نـخستين كلاس به

ياران خود رحمت و شفقت تعليم مى دهد و خود را رحمت واسعه الهى معرفى

مى كند. و باز آن بزرگوار در توقيعى

كه براى ابو جعفر حميرى (رض )مى فرستد و زيارت ندبه را كه زيارتى

بس زيبا و سراسر نكته هادر معرفة

الامام است تعليم او مى كند, اين چنين خود رامعرفى مى نمايد و

به او دستور مى دهد تا بدينسان ولى اعظم خدا را بخواند:

الـسـلام عـلـيـك ايـهـا الـعـلـم

الـمـنصوب والعلم المصبوب والغوث والرحمة الواسعة وعدا غير

مكذوب .

سـلام بـر تـو اى پـرچـم

بـرافـراشـته , و اى دانش لبريز, واى فريادرس , و اى رحمت واسعه , و اى

وعده اى كه هرگز تخلف نخواهد داشت . و هـمـيـن تعبير

در زيارت آن حضرت معروف به زيارت آل يس كه آن نيز از ناحيه مقدسه حضرت

بـقـيـة اللّه ارواحنا

فداه صادر شده , آمده است , و همان گونه كه جد بزرگوارش پيامبراكرم (ص )

رحمت

براى جهانيان است و از جانب خداوندمفتخر به اين مدال كرامت گرديده است :