عقيده ي همه ي آنها از چند جهت فاسد و باطل است:

کساني که مي گويند امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ داراي فرزندي نبوده بلکه مشهور است که چنين فرزندي که امام زمان خواهد بود بعداً متولد مي گردد، عقيده ي اينان باطل است.

زيرا لازمه ي اين عقيده اين است که زمان از وجود امام خالي بماند در



[ صفحه 7]



صورتي که فساد آن معلوم است. مضافاً به اينکه ولادت پسر امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ معروف بوده و روايات آنرا نقل نموده اند و آنها که مي گويند: موضوع براي ما مشتبه شده نمي دانيم امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ پسري داشته يا نه، پس به امامت خود وي باقي خواهيم بود تا ولادت فرزندش مسلم گردد.به دليلي که گفتيم لازمه ي اين عقيده اينست که زمان از وجود امام خالي خواهد ماند، و اين نيز باطل است.

و همينطور کساني که معتقدند بعد از امام حسن عسکري ـ عليه السلام ـ امامي نيست و آنها که مي گويند امام حسن عسکري رحلت کرده و بعد از مرگ زنده مي شود نيز عقيده اي باطل دارند.

زيرا چنانکه گفتيم لازم مي آيد که از هنگام مرگ تا وقتي که خداوند او را زنده کند زمان از وجود امام خالي بماند و اين محال است. «لولا الحجّة لساخت الأرض بأهلها» اگر حجت پروردگار نباشد زمين ساکنان خود را به کام خود فرو مي برد.

روايتي که اينان در اين مورد دستاويز قرار مي دهند که: «صاحب الامر بعد از مردن زنده مي شود و از اين جهت او را قائم مي گويند که بعد از مرگش قيام خواهد کرد» بر فرض که اين روايت صحيح باشد، منظور اينست که بعد از آنکه نامش فراموش شد بطوري که مردم نام او را بزبان نمي آورند مگر کساني که معتقد به امامت او هستند خداوند او را براي همه ي مردم ظاهر مي گرداند. از اين گذشته اين بيان رسيده که هر امامي که بعد از امام ديگر مي آيد قائم ناميده مي شود.