از برجسته ترين حركت هايى كه در جهان ما در زمان و موقعيت خود و آنچه در آن است خواهد داشت ، حركت از جهان ماده به سوى جهان غيب و يا برعكس خواهد بود كه قرآن و اسلام از آن پرده برمى دارد و در اهميت دادن به اين امر و هماهنگى با آن تاءكيد مى ورزد و اين سير را بازگشت انسان به سوى خدا و ملاقات با او و يا رفتن به سوى ملاء اعلى و آخرت مى نامد.

و در سطحى جهانى ، بدين جهت كه بين جهان ما و جهان گسترده غيب كه از ديد ما پنهان است ، وحدت و يكپارچگى بوجود مى آيد، آنرا قيامت و رستاخيز ياد مى كند.

و نقطه اوج اين حركت نسبت به انسان مرگ است كه از ديدگاه اسلام ورود به زندگى جاودانه و پايان ناپذير و بسيار گسترده است نه فنا و نيستى كه گاهى تصور مى كنيم و اوج آن نسبت به جهان هستى قيامت است و يكسان بودن جهان ماده و غيب .

در قرآن و سنت آمده است كه رستاخيز و قيامت داراى مقدمات و نشانه هايى است پى در پى كه در زمين و آسمان و جامعه بشرى پديد مى آيد و از برخى روايات استفاده مى شود كه حكومت مهدى (ع ) از نشانه هاى قيامت است و آنچه جملگى بر آن اتفاق نظر دارند اين است كه علامت هاى رستاخيز پس از حكومت وى آغاز و آشكار مى گردد. اكنون ببينيم رستاخيز چگونه آغاز مى گردد؟

بنظر مى رسد كه راه يافتن به دنياهاى بالايى كه روايات ، از آن سخن مى گويد و در زمان حضرت مهدى (ع ) انجام مى گيرد مقدمه اى بر راه يابى وسيع ترى به آخرت و بهشت است . بنابراين رواياتى كه درباره رجعت و بازگشت عده اى از پيامبران و امامان (ع ) به زمين و حكمرانى آنان بعد از مهدى (ع ) سخن گفته و نيز آنچه را كه در آيات متعدد تفسير به ((رجعت )) شده است ، مراد از آن ، همين مرحله است و اعتقاد به رجعت هر چند از ضروريات اسلام و مذهب تشيع نيست ، يعنى عدم اعتقاد به آن ، انسان را از مذاهب اهل بيت (ع ) و از اسلام خارج نمى سازد، اما روايات مربوط به آن به حدى زياد و مورد وثوق است كه موجب اعتقاد به آن مى گردد.

طبق برخى از روايات ، رجعت ، پس از حكومت حضرت مهدى (ع ) و يازده مهدى ديگر پس از آن حضرت ، آغاز مى گردد چه اينكه امام صادق (ع ) فرمود:

((همانا بعد از قائم يازده مهدى از فرزندان حسين (ع ) از ما اهل بيت هستند)) (457)

اينك به ذكر چند نمونه از روايات مربوط به رجعت بسنده مى كنيم :

امام زين العابدين (ع ) در تفسير اين آيه ((آن خدايى كه قرآن را بر تو فرض ‍ گردانيد، البته تو را به جايگاه خود بازگرداند)) فرمود:

((پيامبر شما به سوى تان رجعت نموده و باز مى گردد)) (458)

ابوبصير گفت : امام باقر (ع ) به من فرمود:

((مگر اهل عراق منكر رجعت هستند؟ گفتم : آرى فرمود: آيا قرآن نمى خوانند: و روزى كه از هر امت دسته اى را برانگيزيم )) (459)

در روايت ديگرى از امام صادق (ع ) درباره آيه ياد شده سؤ ال كردند، حضرت فرمود:

((مردم درباره آن چه مى گويند؟ عرض كردم آنها مى گويند آيه راجع به قيامت است فرمود: خداوند در روز قيامت از هر امتى دسته را زنده مى گرداند و بقيه را به حال خود رها مى سازد! اين آيه قطعا در مورد رجعت است و آيه مربوط به قيامت اين است : جملگى آنها را محشور گردانيم بى آنكه كسى را فرو گذاريم و...)) (460)

زراره گويد: از امام صادق (ع ) درباره امور مهم رجعت و امثال آن پرسيدم حضرت فرمود:

((آنچه كه از آن مى پرسيد هنوز وقتش نرسيده است . ((بلكه آنها تكذيب كردند آنچه را كه احاطه علمى به آن نداشتند و به تاءويل آن نرسيده اند.)) (461)

برخى روايات مى گويد: رجعت پيامبر (ص ) بعد از رجعت امامان (ع ) مى باشد و نخستين كسى كه از آنان به دنيا برمى گردد امام حسين (ع ) است ، چنان كه امام صادق (ع ) فرمود:

((نخستين كسى كه به دنيا بازگشت مى كند حسين بن على (ع ) است و آنقدر حكومت و فرمانروائى مى كند كه (در اثر پيرى ) موى ابرويش ‍ به روى چشمهايش فرو مى افتد)) (462)

و در روايتى از آن حضرت نقل شده است كه فرمود:

((رجعت امرى عمومى و همگانى نيست بلكه ويژه عده اى است ، زيرا بازگشت نمى كنند (به دنيا) مگر مؤ منان راستين و خالص و يا كافران صد در صد مشرك .)) (463)