بازگشت

حديثي از امام صادق (ع) و خلوص حقيقي در انتظار


و از جمله شواهد در اينكه سوّمين درجه خلوص در باب انتظار فرج لازم و بر آن تأكيد شده و با آن همه فضائل انتظار حاصل مى شود ، روايتى است در «كافى» ، و در «نجم الثاقب» از «كمال الدين» از عمّار ساباطى از حضرت صادق (عليه السلام)نقل شده ، كه ما در اينجا روايت را از «نجم الثاقب » نقل مى كنيم ، و به بعضى از اختلاف عباراتى كه در حديث «كافى» در بعضى موارد است اشاره مى كنيم .( [35] )



عمّار ساباطى گويد: به خدمت حضرت صادق (عليه السلام)عرض كردم: عبادت كردن با امامى از شما كه ظاهر نبوده و در زمان دولت باطل باشد افضل است ، يا عبادت كردن در زمان ظهور دولت حقّ با امام ظاهر از شما ؟



حضرت فرمودند: اى عمّار ! (به خدا قسم ) صدقه در پنهانى افضل است از صدقه در آشكار و علانيه ، و (به خدا قسم ) چنين است عبادت شما در پنهان با امام غير ظاهر در دولت باطل افضل ــ بخاطر ترسيدن شما از دشمنان در زمان دولت باطل ــ و بهتر است از اينكه خدا را در زمان ظهور حقّ با امام ظاهر عبادت كنيد ، (و عبادت با خوف در دولت باطل مثل عبادت در حال رضا در دولت حقّ نيست.)



بدانيد كه هر كه از شما نماز بخواند (يك نماز فريضه با جماعت در وقت آن در حال پنهانى از دشمن خود و تمام كند آن را ، خدا از براى او ثواب پنجاه نماز واجب در جماعت بنويسد ، و هركه بجا آورد از شما) يك نماز واجب را (به صورت انفرادى ) در پنهانى از دشمن خود و آن نماز را در وقت آن بجا آورد و تمام كند حقّ تعالى از براى او ثواب بيست و پنج نماز ( به صورت انفرادى ) بنويسد ، و اگر يك نافله در زمان او بجا آورد ( و تمام كند آن را ) حقّ تعالى از براى آن ثواب ده نافله بنويسد.



و هركه از شما عمل خوبى بجاى آورد حقّ تعالى از براى او بيست و پنج حسنه بنويسد ، و مؤمنى از شما وقتى كه عمل را نيكو بجا آورد و با تقيّه دين دارى كند بخاطر ترس بر امام خود و بر جان خود زبان خود را نگاه دارد حقّ تعالى حسنات او را چندين برابر مى كند ، بدرستيكه خداىعزّوجلّ كريم است .



عرض كردم كه: جان من به فداى تو ، مرا راغب به عمل گردانيدى و تحريص بر آن نمودى ، و لكن مى خواهم بدانم كه چگونه اعمال ما از اعمال اصحاب امام ظاهر در دولت حقّ افضل است ، با آنكه ما و ايشان همه بر يك دين مى باشيم؟



فرمود : شما بر آنان در ادا نماز و روزه و حجّ و به دانستن ساير امور دين و به عبادت نمودن خدا را در پنهانى از براى خوف دشمن خودتان پيشى گرفته ايد ، و اطاعت خدا را در پنهانى مى كنيد ، و با امام (عليه السلام)خود را در صبر كردن در دولت باطل شريك كرده ايد (در حالتيكه انتظار دولت حقّ را داريد) و از پادشاهان بر امام خود و بر جانهاى خود مى ترسيد ، و حقّ امام خود را در دست ظالمان مى بينيد كه شما را از حقّ خود منع كرده اند و بر مشقّت و سختى كشيدن در دنيا و طلب معاش كردن ناچاراند ، و بر دين خود در عبادت خود و طاعت كردن پروردگار خود و ترسيدن از دشمنان خود صبر مى كنند ، پس به اين اسباب حقّ تعالى اعمال شما را چندين برابر كرده است ، پس گوارا باد اين از براى شما.



عرض كردم: جان من به فداى تو باد ، هر گاه چنين است پس ما چرا آرزو كنيم كه با ظاهر بودن حقّ از اصحاب حضرت قائم (عليه السلام)باشيم ، با آنكه ما امروز در زمان امامت تو و مشغول طاعت تو هستيم و اعمال ما بهتر از اعمال اصحاب دولت حق است؟



حضرت فرمود : سبحان الله آيا نمى خواهى كه خداى عزّوجلّ حقّ و عدل را در بلاد خود ظاهر گرداند ، و حال همه نيكو گردد ، و كلمه خدا جمع گردد ، و مردم همه بر دين حقّ اجتماع نمايند ، و الفت و التيام در ميان قلوب مختلفه بهم رسد ، و كسى در زمين خدا معصيت نكند ، و حدود خدا در ميان خلق جارى گردد ، و حقّ به سوى اهلش رسيده و آن را اظهار نمايند ، و چيزى از حقّ به جهت خوف از مردم پنهان نگردد؟



بدان ، والله اى عمّار! كسى از شما نمى ميرد (بر اين حالى كه شما بر آن مى باشيد ـ يعنى از امور مزبوره از صبر و انتظار و خوف و سختى در معاش با دوستى اهلبيت (عليهم السلام) ـ) به اين حالت دوستى ما مگر آنكه او نزد خداى عزّوجلّ از بسيارى از آنهائى كه در جنگ بدر و اُحد حاضر شدند افضل است ، پس بشارت باد شما را.( [36] )



پس از قسمت آخر اين حديث شريف واضح شد كه مؤمن ولو به ملاحظه آنكه اعمال او قبل از زمان ظهور امر فرج و دولت حقّ افضل از زمان ظهور باشد ، و لكن بايد انتظار ظهور فرج حضرت قائم (عليه السلام)و دولت حقّ را داشته باشد ، و به كمال خلوص و اشتياق همان ظهور امر حقّ و احكام دين و ظهور امر اولياء الهى و رجوع حقوق آنها به سوى خودشان و برطرف شدن خوف از آنها و امثال اين امور را داشته باشد


پاورقي

[35] ــ توضيح اينكه اضافاتى كه در روايت كافى نقل شده داخل پرانتز قرار داده شده .



[36] ــ كافى ج1 ص233 حديث 2 ، كمال الدين ص645 .