امام قائم (عج) اميد انسانها
هدايت و رهبرى مردم از راههاى گمراهى به راه سعادت، هميشه در تاريخ انسانها بوده، و با به وجود آمدن انسانها، خداوند پيامبرانى را براى هدايت آنها گسيل داشت، تا حدى كه در اين راه 124000 پيامبر آمدند كه اولين آنها حضرت آدم(عليه السلام) و آخرين آنها پيامبر اسلام حضرت محمّد(صلى الله عليه وآله وسلم)بود.( [1] )
اينها تمام توان و تلاش و كوشش خود را براى هدايت و رهبرى مردم صرف كردند، ولى هيچيك در زمان حيات خود به نتيجه نهايى و مطلوب و حكومت دلخواه نرسيدند، و نوعاً قلمرو رهبرى آنها در نقطه محدودى بود و موفّق به تشكيل حكومت جهانى نشدند (با توجه به اينكه اصلاح كامل در سايه حكومت مصلح جهانى صورت خواهد گرفت)، اميد همه اين بود، اين راه ادامه يابد، و در همه مردم و همه جهان زمينه بوجود آيد و حكومت جهانى قائم(عليه السلام) بر قرار گردد، تا همه پيامبران و مستضعفان به آرزو و اميد خود كه يك حكومتِ درخشان پر از صفا و صميميّت است، نايل گردند.
و اين اميد همچنان ادامه دارد، و پيامبر اسلام و ائمّه اطهار(عليهم السلام)هيچيك با آنهمه تلاش به حكومت دلخواه اسلامى نرسيدند، و همواره و كراراً فرمودند: «اگر در دنيا يك روز هم بماند خداوند آن روز را طولانى مى كند تا حكومت قائم(عليه السلام) بر قرار شود.»( [2] )
و آن مهدى موعود(عليه السلام) است كه به اين امر مهم جامه عمل مى پوشاند و به تعبير رهبر كبير انقلاب اسلامى ايران امام خمينى(قدس سره):
«من نمى توانم اسم رهبر روى ايشان (قائم «عج» ) بگذارم، بزرگتر از اين است، نمى توانم بگويم كه اوّل شخص است، براى اينكه دوّمى در كار نيست، ايشان را ما نمى توانيم با هيچ تعبيرى تعبير كنيم اِلاّ همين كه «مهدى موعود» است، آنكسى كه خدا او را ذخيره كرده است براى بشر.»( [3] )
جمله «بقيّة اللّه» كه از القاب معروف آن حضرت است حاكى از اين است كه خداوند او را ذخيره كرده، تا همه مظلومان و پيامبران و طرفداران توحيد و حق را در كل جهان به آرزو و اميدشان برساند (درباره ويژگيهاى اين حكومتِ سراسر صفا در ظاهر و باطن، بعداً سخن خواهيم گفت.)
در اينجا براى تكميل مطلب فوق به سه روايت ذيل توجه كنيد:
1 ـ يكى از ياران امام صادق (عليه السلام) مى گويد: به محضر مبارك حضرت امام صادق (عليه السلام) شرفياب شدم و عرض كردم: «آيا شما صاحب ما هستيد؟»
فرمودند: آيا من صاحب شما هستم؟!
سپس پوست بازوى خود را گرفت و كشيد و فرمود: «من پير مرد سالخورده ام، امّا صاحب شما جوان است.»( [4] )
تعبير «صاحب» در مورد امام قائم(عليه السلام) حكايت از حكومت سراسرى و همه جانبه او مى كند كه مسلمانان جهان بايد در انتظارش باشند و براى بدست آوردن آن بكوشند.
2 ـ دِعْبِل شاعر آزاده و متعهّد عصر امام رضا (عليه السلام) به حضور آن حضرت رسيد و شعرهاى پر مغز و جاندارى در مدح اهلبيت عصمت و طهارت(عليهم السلام)خواند، حضرت رضا (عليه السلام) در پايان به او فرمود:
اين دو شعر را نيز بر شعرهاى خود بيفزا :
يكى از دو شعر اين است:
«اِلى الْحَشْرِ حَتَّى يَبْعَثَ اللَّهُ قائِماً***يُفَرِّجُ عَنّا الْهَمَّ وَالْكُرُباتِ
اين قبرها يا اين غمها و نابسامانيها همچنان ادامه دارد تا خداوند حضرت قائم(عليه السلام) را بر انگيزد، تا او اندوه و نابسامانيها را از ما رفع كند و ما را شاد نمايد.»
( [5] )
3 ـ امام صادق(عليه السلام) به يكى از ياران فرمود: «تفسير آيه فَاصْبِرْ عَلى مَا يَقُولُونَ (به آنچه مخالفان مى گويند استقامت كن) اين است كه: اى محمّد در برابر مخالفان ايستادگى كن كه من به دست مردى از نسل تو كه او را بر خون ستمگران مسلّط كنم، از آنها انتقام مى گيرم.»( [6] )
با توجّه به گفتار بعضى از پيامبران كه در كتب آسمانى تورات و انجيل و ... آمده و از گفتار ائمّه(عليهم السلام) و ... چنين به دست مى آوريم كه امام قائم(عليهم السلام)اميد همه در همه تاريخ و همه جهان است، البتّه بايد توجّه كرد كه انسانها به چنين اميد بزرگى نخواهند رسيد مگر با كوشش و تلاش و جهاد و آگاهى و مبارزه و امر به معروف و نهى از منكر، چنانكه خود امامان(عليهم السلام)بارها اين مطلب را تذكّر داده اند، و در لابلاى اين كتاب به آن اشاره خواهد شد، وگرنه با دست روى دست گذاشتن كارى ساخته نيست.
اين مقدمه را با ذكر حديث شريف زير پايان مى برم:
به نقل امام صادق (عليه السلام) پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) فرمود:
«قائم(عليه السلام) از فرزندان من، همنام و هم كيش من است و سيمايش، سيماى من و روشش روش من است، مردم را بر اطاعت از من، اسلام و خدا، بخواند و وادارد، و آنها را به كتاب خدا (قرآن) دعوت نمايد. كسى كه از فرمان او سرپيچى كند از من سرپيچى نموده است، و كسى كه او را غيبت نمايد و انكار كند مرا انكار كرده است، و كسى كه او را دروغ پندارد مرا دروغ پنداشته است، و كسى كه او را تصديق كند مرا تصديق كرده است، شكايت آنها را كه در مورد او مرا تكذيب كنند، و سخن مرا در مورد او رد نمايند و امّت مرا گمراه كنند، به سوى خدامى برم و به زودى ستمكاران بدانند كه به كجا بازگشت مى كنند.»( [7] )
خدا را شكر كه خداوند بر اين بنده عاصى منّت گذاشت و توفيق عنايت نمود تا اين بضاعت مختصر را به علاقه مندان تقديم كنم اميد آنكه خداوند توفيق آن را دهد كه همه ما در صف ياران مخلص حضرت قائم(عليه السلام) باشيم.
اِلهِى لَكَ الشُّكْرُ وَالْحَمْدُ.
اى اميد همه، در همه جهان و تاريخ، و اى منتقم مظلومان و خونِ جوشان و پاك امام حسين(عليه السلام) و اى ذخيره و بقيّه و آخرين نشانه مردان بزرگ خدا، اين كتاب، و اين هديه ناقابل را كه همچون ران ملخى از مور در پيشگاه با عظمت حضرت سليمان(عليه السلام) است از حقير عاصى بپذير.
اين كتاب در هشت فصل تنظيم گرديده است.
قم ـ محمّد محمّدى اشتهاردى
تابستان 1376 هـ . ش
پاورقي
[1] ـ مجمع البيان جلد 10 صفحه 476.
[2] ـ اثباة الهداة، ج 7، ص 51، كه حكومت دلخواه همه پيامبران است.
[3] ـ سخنان امام در نيمه شعبان 1360 در حسينيه جماران.
[4] ـ بحارالأنوار، جلد 52، صفحه 280.
[5] ـ سفينة البحار، ج 2، ص 448 و عيون الاخبار، ج 2، ص 263.
[6] ـ اثبات الهداة، ج 7، ص 128 ـ روايت ديگرى نظير اين روايت در ص 63 كتاب اثبات الهداة آمده است.
[7] ـ اثباة الهداة، جلد 7، صفحه 52.