مقدمه

ما نمى توانيم درخشندگى حكومت جهانى حضرت قائم (عج ) را آنطور كه هست نشان دهيم ، ولى شايد با ذكر چند ويژگى از ويژگيهاى اين حكومت در همه زمينه هاى ، دورنمايى از اين نظام بهشتى و سراسر عدل آن را توصيف نموده و در معرض ديد خوانندگان قرار دهيم .

به طور كلى همانگونه كه ائمه عليه السلام و امام صادق عليه السلام فرمودند:

(( ان اللّه يحيى الارض بعد موتها؛))

((خداوند زمين را پس از مرگش زنده مى كند.)) (250)

و اين آيه را با ظهور امام قائم (عج ) تطبيق نمودند و فرمودند:

((خداوند زمين را به عدالت قائم (عج ) پس از مرگ رهبران ستمگرا زنده مى گرداند.)) (251)

با مقايسته زمين خشك و مرده با زمين پر از گل و گياه و ميوه و سبزه و آب و مقايسه آن با حكومت مهدى (عج ) به دست مى آوريم كه حكومت جهانى آن حضرت تا چه اندازه اى از عدل و صفا و امنيت و شادمانى در همه زمينه ها برخوردار است . (252)

1- توحيد سراسرى در همه زمينه ها

اكنون براى آشنايى بيشتر با اين دوران سراسر درخشان كه خداوند به آن سوگند ياد كرده (253) به ويژگيهاى زير كه نمايانگر دورنمايى از آن است توجه كنيم ، تا زمينه ساز اين ويژگيها باشيم :

امام صادق عليه السلام فرمود:

((وقتى كه قائم (عج ) قيام كند هيچ كافر و مشرك پيدا نمى شود مگر اينكه قيام او را انكار كرده و ناپسند مى شمرد ولى كار به جايى مى رسد كه اگر كافر و مشركى در شكم سنگى سخت ، پنهان شده باشند، آن سنگ مى گويد: اى مؤ من در شكم من كافر است مرا بشكن و او را بكش .)) (254)

و در عبارت ديگر فرمود:

((قائم (عج ) همه دين را در همه عالم آشكار مى سازد.)) (255)

امام باقر عليه السلام فرمود: امام قائم (عج ) هر منافق شكاكى را به قتل مى رساند. (256)

نيز امام باقر عليه السلام فرمود:

((حكومتهاى باطل نابود گردد، حكومتش شرق و غرب را فرا گيرد، دين خدا به وسيله قائم (عج ) زنده گردد و بدعتها و باطلها نابود شود.)) (257)

امام صادق عليه السلام در ضمن روايتى به مفضل رحمة اللّه فرمود:

((به خدا سوگند! اختلاف از ميان اديان برداشته مى شود و همه دينها به صورت يك دين درمى آيند چنانكه خداوند در قرآن مى فرمايد: تنها دين در نزد خدا اسلام است .)) (258)

به اين ترتيب وحدت جهانى معنوى پديد مى آيد.

و به اين ترتيب مى بينيم توحيد در حكومت و سياست و دين و قانون و در يك كلمه توحيد در تمام زمينه ها كه شالوده اساسى يك حكومت درخشان است ، در حكومت حضرت مهدى (عج ) تحت رهنمودهاى آن بزرگمرد الهى پديدار مى شود، به عبارت ديگر، نفوس مردم ، تكامل و رشد مى يابد كه در اين صورت پايه نخستين حكومت عدل جهانى برقرار شده است ، آن هم در سطح كل جهان ، چنانكه در ذيل روايتى از امام كاظم عليه السلام آمده است : در تمام نقاط مشرق و مغرب كسى باقى نمى ماند جز اينكه معتقد به يكتايى خدا است . (259)

و چنانكه امام باقر عليه السلام فرمود:

(( اذا قام قائمنا وضع اللّه يده على رؤ وس العباد فجمع بها عقولهم و كملت به احلامهم ؛))

((وقتى كه قائم (عج ) ما قيام كرد، خداوند دست رحمتش را بر سر بندگانش ‍ مى گذارد و به وسيله آن عقلها و انديشه هايشان را به كمك هم گرفته و كامل مى سازد.)) (260)

در اينجا اضافه مى كنيم كه آن حضرت اسلام را مو به مو و با كمال قاطعيت اجراء مى كند، زناكار همسردار را سنگسار مى نمايد، و مانع زكات را گردن مى زند. (261)

2- پيشرفت عجيب علوم

شكى نيست كه علم و دانش و رشد فكرى و فرهنگى نقش به سزايى در تكامل انسان دارد و بسيارى از مشكلات سر راه تكامل را رفع مى كند، در عصر انقلاب جهانى مهدى (عج ) يكى از امور، پيشرفت عجيب علوم در تمام زمينه ها است .

امام صادق عليه السلام فرمود:

((اصول علم و دانش داراى بيست و هفت حرف (رشته ) است ، تمام پيامبران آنچه براى مردم تا حال آورده اند دو حرف بوده ، وقتى كه قائم (عج ) ما قيام كند بيست پنج حرف ديگر عموم را نيز آشكار مى سازد و در ميان مردم رواج مى دهد و ضميمه آن دو حرف مى كند تا بيست و هفت حرف تكميل گردد.)) (262)

اين پيشرفت نه تنها در علوم انسانى ، بلكه در علوم صنعتى و اقتصادى و غيره نيز پديد خواهد آمد.

امام صادق عليه السلام فرمود:

(( ان المؤ من فى زمان القائم و هو بالمغرب يرى اخاه بالمشرق ؛))

((مؤ من در عصر حكومت مهدى (عج ) در حاليكه در مغرب سكونت دارد، برادرش را كه در مشرق است مى بيند.)) (263)

خود امام قائم (عج ) نيز همچون حضرت على عليه السلام اعلام مى كند:

(( سلونى قبل ان تفقدونى فان بين جوانحى علما جما؛))

((قبل از آنكه از ميان شما بروم هر گونه سؤ ال داريد از من بپرسيد چرا كه سراسر وجودم سرشار از علم و دانش است .)) (264)

شخصى از امام صادق عليه السلام پرسد؛ مردم چگونه به قيام آن حضرت آگاه مى شوند؟ امام صادق عليه السلام فرمود: ((هر يك از شما وقتى از بستر برخاست ، در كنار بسترش دعوتنامه اى مى بيند كه در آن آيه 53 نور نوشته شده و سپس در آن آمد؛ اطاعت خالصانه نشان دهيد.)) (265)

مفهوم اين روايت به تكنيك ((فاكس )) كه از وسايل مهم مخابراتى امروز است بسيار نزديك مى باشد.

اينها نمونه هايى از روايات است كه حكايت از پيشرفت و رشد همه جانبه علوم مختلف در حكومت جهانى حضرت مهدى (عج ) مى كند.

3- پيشرفت و رشد كشاورزى و امكانات

در تعبيرى از ائمه معصومين عليه السلام رسيده است :

((و لا يبقى فى الارض خراب الا يعمره ؛

در همه زمين جاى خرابى نماند بلكه همه را آباد خواهد ساخت .)) (266)

و در عبارتى آمده پيامبر صلى اللّه عليه و آله و سلم فرمود:

((در آن زمان زمين كبد و اشياء گرانقيمت خود را بيرون مى فرستد و ثروت فراوان در ميان مردم پخش مى شود.)) (267)

و دامدارى نيز در اين عصر به طور چشمگير پيشرفت مى كند (268)

4- برادرى و صفا و صميمت

در آن زمان نه تنها مردم در جهت ظاهر مادى پيشرفت عجيبى مى كنند بلكه از لحاظ معنوى نيز كه بسيار مهم و هدف اصلى است رشد شايانى دارند.

امام باقر عليه السلام فرمود:

(( اذا قام القائم جائت المزلملة و اتى الرجل الى كيس اءخيه فياءخذ حاجته لا يمنعه ؛))

((وقتى كه قائم (عج ) قيام كرد، رفاقت و برادرى برقرار شود، به طورى كه هر كس دست به جيب برادرش كرده و به قدر نياز بدون ممانعت از آن برمى دارد.)) (269)

كوتاه سخن اينكه يك اقتصاد سالم ضد طبقاتى براساس عدل و مساوات اسلامى برقرار مى گردد. (270)

5- امنيت و بركت و وفور نعمت و عدالت

در جهان مفاهيم ، واژه هايى بهتر از عدالت ، بركت ، امنيت و وفور نعمت نداريم .

در حكومت درخشان حضرت مهدى (عج ) تمام اين مفاهيم به نحو احسن محقق مى گردد.

امام باقر عليه السلام فرمود:

((در آن زمان اگر پير زنى از مشرق به مغرب برود كسى به او كار ندارد.)) امام صادق عليه السلام فرمود:

(271)

((وقتى كه قائم (عج ) قيام كرد، داورى به عدالت مى كند و ظلم و جور از ميان مى رود، و راهها امن مى شود، زمين بركتهاى خود را آشكار مى سازد، و هر حقى به صاحبش برمى گردد، و همه مردم معتقد به اسلام مى شوند. پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم در ضمن گفتارى فرمود:

(272)

(( تنعم فيه امتى نعمة لم ينعموا مثلها قط تؤ تى الارض اكلها (كنوزها) و لا تدخر منهم شيئا و المال يومئذ كدوس يقوم الرجل فيقول يا مهدى اعطنى فيقول خذ؛))

((آنچنان در ميان امت من وفور نعمت مى شود كه مثل آن هرگز نبوده است ، زمين گنجها و ميوه هاى خود را آشكار مى سازد و از آنها چيزى كم نكند، و مال و ثروت همچون چيزى است كه زير دست و پا افتاده باشد، شخصى مى آيد و مى گويد: اى مهدى (عج ) از اموال به من بده امام به او مى فرمايد: بگير)) (273)

و در عبارت ديگر فرمود:

((خداوند باران را از آسمان همواره بر آنها بفرستد و از زمين چيزى از گياه نماند مگر اين كه سبز گردد.)) (274)

حضرت رضا عليه السلام در ضمن روايتى فرمود:

((قائم (عج ) وقتى كه ظهور كرد نورش جهان را روشن مى كند، ترازوى عدالت بين مردم قرار مى دهد، هيچكس به كسى ظلم نمى كند، زمين براى او در نور ديده مى شود (يعنى به هر جاى زمين برود فورى و آسان است ) و او سايه ندارد و...))

باز نقل شده كه در سال قيام آن حضرت بيست و چهار بار باران ببارد كه آثار و بركات آن ديده شود. (275)

جالب اينكه : وفور نعمت و به عبارت ديگر اقتصاد خوب و خودكفايى در حدى است كه مردم بى نياز مى شوند و كسى براى صدقه و انفاق خود، شخص نيازمندى را پيدا نمى كند، چرا كه همه مردم خودكفا و بى نيازند. (276)

علاوه بر اين پيشرفتها، پيشرفتهاى ديگرى نيز در شهرسازى و راهسازى و نوسازى و توسعه نهضت سوادآموزى و پيشرفت قضايى و در يك كلمه پيشرفت در همه زمينه ها بوجود مى آيد. (277)

كوتاه سخن آنكه : يك نهضت به تمام معنى پر از صفا و صميميت در دنيا به وجود خواهد آمد.

امام صادق عليه السلام فرمود:

((وقتى كه قائم (عج ) ما قيام كند سراسر زمين به نور پروردگارش روشن مى شود، يعنى عدل و داد در سراسر زمين تا آنجا كه طبيعت زمين پذيرا باشد اجرا خواهد شد.)) (278)

6- توجه كامل به اماكن مقدسه و توسعه شهرها و بهداشت

از آنجا كه اماكن مقدسه مانند مسجد و... پايگاه مركزى براى عبادت و تعليم و تعلم در جهت تكامل نفوس است ، امام قائم (عج ) در اين جهت نيز توجه خاص دارد، به طورى كه امام صادق عليه السلام فرمود:

((وقتى قائم (عج ) ما ظهور كند در پشت كوفه ، مسجدى مى سازد كه هزار در دارد، و خانه هاى كوفه به دو نهر كربلا متصل مى گردد.)) (279)

ايجاد مسجد بزرگى در پشت كوفه (صحراى نجف ) در روايتى از امام باقر عليه السلام نقل شده كه مضمونش چنين است :

پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم فرمود:

((گويا حسنى (280) را (در كوفه ) با حسينى (ظاهرا منظور امام قائم (عج ) است ) مى بينم كه حسنى با يارانش با حسينى بيعت مى كنند و در اطراف آن حضرت هستند، تا در جمعه دوم مردم گويند نماز پشت سر امام قائم (عج ) مساوى بانماز پشت سر رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم است اما بر اثر كثرت جمعيت در مسجد كوفه جا پيدا نمى شود، امام (عج ) به پشت كوفه رفته و خط مسجد بزرگى را مى كشد كه آن مسجد هزار در دارد، تا مصلاى بزرگ و فراگير براى همه جمعيت باشد.)) (281)

در نوسازى و شهرسازى ، خانه هاى كوفه به خانه هاى كربلا متصل مى شوند. (282)

كوتاه سخن اينكه : آن چنان شرايط زندگى سالم در تمام ابعادش در زمان حكومت امام عصر(عج ) فراهم خواهد شده كه به فرموده امام صادق عليه السلام : ((يك مرد در اين عصر چنان عمر طولانى مى كند كه داراى هزار فرزند مى شود.)) (283)

امام باقر عليه السلام فرمود:

((وقتى كه قائم قيام كرد به كوفه مى رود و چهار مسجد را در آنجا ويران مى نمايد. هر مسجدى كه در زمين مشرف (بر خانه هاى مردم ) باشد، (284) ويران مى كند، راهها را وسيع مى نمايد.))

به اين ترتيب مى بينيم حتى اگر مسجد هدف غير اسلامى داشت ويران مى شود. آرى هر مانعى را كه در راهها است از ميان برمى دارد و عوامل ناپاكى و نادرستى و حتى ناودانهايى را كه موجب اين كثافتها مى شوند از بين مى برد، هر بدعتى را نابود و هر سنت نيكى را احياء مى سازد، قسطنطنيه (واقع در تركيه ) و كوههاى گيلان و چين را فتح مى كند... (285)

جالب اينكه : در اين عصر درخشان ، امكانات يك فرد صالح و مؤ من ، پرنده را از هوا فرود مى آورد و او آن را ذبح كرده و مى پزد و از گوشتش بهره مند مى شود. (286)

در ميان اين امور، آنچه كه بسيار مهم است و امور ديگر مقدمه و وسيله آن است ، تكميل نفوس و بالا بردن سطح معلومات و معنويات است ، كه هدف تمام پيامبران و اولياء خدا همين بوده است . (البته در پرتو تكميل نفوس ، ساير مواهب مادى نيز به دست مى آيد.)

ما وقتى كه آيه 5، سوره قصص (( و نريد ان نمن على الذين استضعفوا فى الارض ...)) را كه در مورد حكومت حضرت ولى عصر(عج ) مى باشد تحت مطالعه قرار مى دهيم ، واژه مستضعف را در روايات امامان عليه السلام مى نگريم مى بينيم بيشتر روايات ، مستضعف را به معنى كم عقل ، كم سواد، هدايت نشده ، بى خبر از قرآن و ناتوانى در فكر و شناخت گرفته اند. (287)

امام باقر عليه السلام در معنى مستضعف فرمود:

(( الذين لا يجدون حيلة و لا يهتدون سبيلا، لا يستطيعون حيلة الكفر و لم يهتدوا فيدخلوا فى الايمان فليس هم من الكفر و الايمان ؛))

آنانكه چاره اى ندارند و به راه هدف ، هدايت نمى يابند، توانايى تشخيص ‍ تزوير كفر را ندارند، و راهى به هدايت نبرده اند تا ايمان آورند، آنها نه كافر و نه مؤ من هستند. (288)

نتيجه مى گيريم كه اهم هدف امام قائم (عج ) تكيل نفوس و آگاه كردن مردم و خط دادن به آنها و هدايت كامل معنوى و علمى آنها و نجات دادن آنها از استضعاف در جهت معنى و فكر و انديشه است ، در اينجا سخن را كوتاه كرده و آن را با اشعار ذيل و چند سخن از بزرگان پايان مى بريم .

سراسر صحن آن آرامگه جنات موعودى

بعينه چون بهشت كردگار آن ساحت غبرا

نه دردى هست و نه رنجى نه آلامى نه اسقامى

نه سودايى تنى افزون شود نه كاهش صفرا

هزاران گل شكفته گردد از آسيب گل چينان

به صد شادى كنار گل كشد صد عندليب آوا

چريدى و چميدى در امان ز آسيب صيادان

غزال كوهى و آهوى دشتى ، شادر در صحرا

و بالاخره به فرموده امام صادق عليه السلام :

(( فياطوبى لمن ادركه و كان من انصاره و الويل كل الويل لمن ناواه و خالفه و خالف امره و كان من اعدائه ؛))

((اى خوشا به سعادت آنكس كه امام مهدى (عج ) را درك كند و از ياورانش ‍ شود، و اى ، واى از هر جهت واى بر كسى كه با او مبارزه و مخالفت كند، و از فرمانش سرپيچى نمايد و در صف دشمنانش قرار گيرد. (289)

و به قول ابن عباس رحمة اللّه صحابى معروف پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم و مفسر بزرگ :

(( فطوبى لمن ادرك زمانه ؛)) ((خوشا به سعادت كسى كه زمان ظهور قائم (عج ) را درك كند. (290)

و به فرموده امام على عليه السلام : آيه

(( و نريد اءن نمن على الذيتن آستضعفوا فى الاءرض و نجعلهم اءئمة و نجعلهم الوارثين ؛))

((مى خواهيم بر آنانكه در زمين مستضعف شمرده شدند منت نهيم و آنها را امامان و وارثان زمين قرار دهيم .

در مورد آل محمد عليه السلام است كه مهدى عليه السلام آنها پس از رنج و سختى آنها، نهضت كند و به آنها عزت بخشد و دشمنان آنان را خوار نمايد.