بازگشت

جنگ، کشتار و فتنه ها


از روايات استفاده مي شود که پيش از قيام حضرت مهدي (عج) جنگ و کشتار همه جا را فرا مي گيرد. برخي از روايات سخن از فتنه ها دارد، تعدادي از روايات، از جنگ هاي پياپي خبر مي دهد و رواياتي درباره کشتار انسان ها به وسيله جنگ و بيماري هاي ناشي از آن چون طاعون، سخن به ميان مي آورد.

رسول خدا (ص) مي فرمايد: «پس از من چهار فتنه به شما خواهد رسيد: در فتنه اوّل، خون ها مباح شمرده مي شود و کشتار زياد مي گردد. در فتنه دوم، خون ها و اموال حلال مي شود و قتل و غارت اموال بسيار مي گردد. در فتنه سوم، خون ها و مال ها و نواميس مردم مباح شمرده مي شود و علاوه بر قتل و غارت، ناموس انسان ها نيز در امان نمي ماند. در فتنه چهارم، - که فتنه اي است کر و کور و بسيار سخت و چون کشتي متلاطم و مضطرب در دريا - هيچ کس از آن فتنه پناهي نمي يابد. فتنه از شام به پرواز درمي آيد و عراق را فرا مي گيرد و دست و پاي جزيره - حجاز - به آن آغشته مي شود. گرفتاري ها مردم را از پاي درمي آورد و چنان مي شود که کسي توانايي چون و چرا ندارد و از هر سويي که فروکش مي کند از سوي ديگر شعله ور مي گردد». [1] .

در حديث ديگري مي فرمايد: «پس از من فتنه هايي پديد مي آيد که راه نجاتي از آن نخواهد بود. در آنها جنگ، فرار و آوارگي است. پس از آن فتنه هايي خواهد بود که از فتنه هاي پيشين شديدتر است. هنوز فتنه اي فروکش نکرده که فتنه ديگري شعله ور مي شود تا جايي که هيچ خانه اي از خانه عرب ها باقي نمي ماند که اين آتش در آن نرفته باشد و هيچ مسلماني نمي ماند که آن فتنه به او نرسيده باشد. آن گاه مردي از خاندان من ظهور مي کند». [2] .

نيز مي فرمايد: «به زودي پس از من فتنه اي رخ خواهد داد که اگر از هر سو آرام گيرد، از دو سوي ديگر گسترش مي يابد تا اين که منادي از آسمان فرياد مي زند: امير و فرمانده شما حضرت مهدي است». [3] .

در اين روايات سخن از فتنه اي است که پيش از ظهور حضرت مهدي (عج) فراگير خواهد شد، ولي در روايات ديگر با صراحت از جنگ هاي خانمان سوز سخن به ميان آمده است که به ذکر آن مي پردازيم.

عمار ياسر مي گويد: پيام و دعوت اهل بيت پيامبرتان در آخرالزمان اين است که از هرگونه درگيري پرهيز کنيد تا زماني که رهبران از اهل بيت را ببينيد؛ آن گاه که تُرک ها با روميان مخالفت کنند و جنگ ها در زمين بسيار شود». [4] .

تعدادي از روايات، از قتل و کشتاري سخن مي گويد که پيش از ظهور مهدي (عج) به وقوع مي پيوندد. برخي از اين روايات، تنها کشتار را يادآور مي شود و برخي وسعت کشتار را نيز مشخص مي کند.

امام رضا (ع) در اين باره مي فرمايد: «پيش از ظهور امام زمان (عج) کشتارهاي پياپي و بي وقفه رخ خواهد داد». [5] .

ابوهريره مي گويد: در شهر مدينه کشتاري خواهد شد که در آن، منطقه «احجارالزيت» [6] از هم مي پاشد و فاجعه «حَرّه» [7] در برابر آن، مانند ضربه تازيانه اي بيش نيست؛ آن گاه که - پس از کشتار - به اندازه دو فرسنگ از مدينه دور شوند، باحضرت مهدي (عج) بيعت مي شود. [8] .

ابوقبيل مي گويد: شخصي از بني هاشم زمام حکومت را به دست مي گيرد و تنها بني اميّه را قتل عام مي کند؛ به طوري که جز عده اندکي، کسي از آنان بر جاي نمي ماند. پس از آن، فردي از بني اميّه خروج مي کند و در مقابل هر نفر، دو تن را مي کشد؛ چنان که جز زنان کسي باقي نمي ماند. [9] .

رسول خدا (ص) چنين مي فرمايد: «سوگند به خدايي که جانم در دست (قدرت) اوست، دنيا پايان نمي يابد تا اين که زماني فرا رسد که نه قاتل بداند براي چه دست به قتل زده است و نه علّت کشته شدن مقتول مشخص باشد و هرج و مرج همه جا را فرا مي گيرد؛ در چنان زماني، قاتل و مقتول به جهنم مي روند». [10] .

اميرمؤمنان (ع) مي فرمايد: «پيش از ظهور قائم (عج) جهان دچار دو نوع مرگ مي شود: مرگ سفيد و سرخ. مرگ سرخ با شمشير (اسلحه) است و مرگ سفيد با طاعون است». [11] .

امام باقر (ع) مي فرمايد: «براي قائم آل محمد، دو غيبت است که يکي طولاني تر از ديگري است. در آن دوران، مردم را مرگ و کشتار فرا مي گيرد». [12] جابر مي گويد: از امام باقر (ع) پرسيدم: در چه زماني اين امر (قيام مهدي (عج)) روي خواهد داد؟ امام در پاسخ فرمود: «اي جابر! چگونه اين امر تحقق يابد در حالي که هنوز بين حيره [13] و کوفه تعداد کشته ها زياد نشده است». [14] .

امام صادق (ع) فرمود: «پيش از ظهور قائم (عج) دو نوع مرگ پديدار مي گردد: مرگ سرخ و مرگ سفيد. به اندازه اي از انسان ها کشته مي شوند که از هر هفت نفر، پنج تن نابود مي گردند». [15] .

اميرمؤمنان (ع) فرمود: «حضرت مهدي (عج) ظهور نمي کند، مگر اين که يک سوم مردم کشته شوند و يک سوم بميرند و يک سوم باقي بمانند». [16] .

از اميرالمؤمنين (ع) پرسيدند: «آيا براي ظهور حضرت مهدي (عج) علامت و نشانه اي است؟ فرمود: «نعم، قتل فظيع و موت سريع و طاعون شنيع». [17] .

و به نقل ارشاد القلوب : [18] «قتل ذريع» يعني با سرعت و عالمگير.

و به نقل مدينة المعاجز: [19] «قتل رضيع» يعني لئيم و پست.

و به نقل حلية الابرار: [20] قتل «فضيع» يعني ناگوار.

معناي روايت چنين است:

«آري، براي ظهور حضرت (ع) نشانه هايي است، از جمله کشتارهاي عالمگير و ناگوار و پست و مرگ هايي سريع و پي در پي و شيوع طاعون».

محمد بن مسلم مي گويد: امام صادق (ع) فرمود: «امام زمان ظهور نمي کند، مگر اين که دو سوم مردم جهان از بين بروند». عرض شد: اگر دو سوم مردم کشته شوند، پس چه تعداد خواهند ماند؟ فرمود: «آيا راضي نيستيد (و دوست نداريد) از يک سوم باقي مانده باشيد؟». [21] .

امام صادق (ع) فرموده است: «امر (ظهور) تحقق نمي يابد تا اين که نه دهم (910) مردم نابود شوند». [22] .

علي (ع) مي فرمايد: «... در آن روزگار از مردم جز يک سوم (13)آنان، کسي بر جاي نمي ماند». [23] .

پيامبر گرامي اسلام (ص) فرمود: «از هر ده هزار نفر، نه هزار و نه صد تن به قتل مي رسند و جز تعداد اندکي، جان سالم به در نمي برند». [24] .

ابن سيرين مي گويد: حضرت مهدي (عج) ظهور نمي کند تا اين که از هر نه نفر، هفت تن کشته شوند. [25] .

از مجموع روايات نکات زير استفاده مي شود:

1. پيش از ظهور مهدي (عج)، کشتارهايي رخ مي دهد و تعداد زيادي از انسان ها کشته مي شوند و افرادي که باقي مي مانند کمتر از کشته شدگان هستند.

2. تعدادي از کشته شدگان در جنگ کشته مي شوند و تعدادي ديگر به واسطه بيماري هاي مسري که به احتمال قوي از کشته هاي به جا مانده جنگ، توليد شده است، جان مي سپارند. هم چنين احتمال دارد که اين گروه به وسيله سلاح هاي شيميايي و ميکربي که بيماري توليد مي کنند، جان دهند.

3. در ميان اقليّتي که باقي مي مانند، شيعيان و دوست داران امام زمان (عج) هستند؛ زيرا آنان هستند که با مهدي (عج) بيعت مي کنند. نيز در سخن امام صادق (ع) آمده بود که آيا راضي نيستيد از يک سوم باقي مانده باشيد؟


پاورقي

[1] کافي، ج 8، ص 213؛ بحارالانوار، ج 52، ص 246.

[2] ابن طاووس، ملاحم، ص 21؛ کمال الدين، ج 2، ص 371.

[3] عقد الدرر، ص 50.

[4] احقاق الحق، ج 13، ص 295؛ احمد، مسند، ج 2، ص 371.

[5] طوسي، غيبة، چاپ جديد، ص 441؛ بحارالانوار، ج 52، ص 212.

[6] قرب الاسناد، ص 170؛ نعماني، غيبة، ص 271.

[7] محلّه اي در شهر مدينه که محلّ اقامه نماز استسقا (باران) بود؛ معجم البلدان، ج 1، ص 109.

[8] پس از شهادت امام حسين عليه السلام و قيام مردم مدينه عليه يزيد، اهل مدينه به دستور يزيد قتل عام شدند و در آن واقعه بيش از ده هزار نفر کشته شدند و اين محل همان «حرّة واقم» است؛ معجم البلدان، ج 2، ص 249.

[9] ابن طاووس، ملاحم، ص 58.

[10] همان، ص 59.

[11] فردوس الاخبار، ج 5، ص 91.

[12] نعماني، غيبة، ص 277؛ مفيد، ارشاد، ص 359؛ طوسي، غيبة، ص 267. صراط المستقيم، ج 2، ص 249؛ بحارالانوار، ج 52، ص 211.

[13] نعماني، غيبة، ص 173؛ دلائل الامامه، ص 293؛ تقريب المعارف، ص 187؛ بحارالانوار، ج 52، ص 156.

[14] شهري در سه ميلي (شش کيلومتري) کوفه است؛ معجم البلدان، ج 2، ص 328.

[15] طوسي، غيبة، چاپ جديد، ص 446؛ اثبات الهداة، ج 3، ص 728؛ بحارالانوار، ج 52، ص 209.

[16] کمال الدين، ج 2، ص 665؛ العدد القويه، ص 66؛ بحارالانوار، ج 52، ص 207.

[17] ابن طاووس، ملاحم، ص 58؛ احقاق الحق، ج 13، ص 29.

[18] حصيني، هدايه، ص 31.

[19] ارشاد القلوب، ص 286.

[20] مدينة المعاجز، ص 133.

[21] حلية الابرار، ص 601.

[22] طوسي، غيبة، چاپ جديد، ص 339؛ کمال الدين، ج 2، ص 655؛ اثبات الهداة، ج 3، ص 510؛ بحارالانوار، ج 52، ص 207؛ الزام الناصب، ج 2، ص 136؛ ابن حمّاد، فتن، ص 91؛ کنز العمّال، ج 14، ص 587؛ متقي هندي، برهان، ص 111.

[23] الزام الناصب، ج 2، ص 136، 187؛ عقد الدرر، ص 54، 59، 63 - 65، 237؛ نعماني، غيبة، ص 274؛ بحارالانوار، ج 52، ص 242.

[24] حصيني، هدايه، ص 31؛ ارشاد القلوب، ص 286.

[25] مجمع الزوائد، ج 5، ص 188.