پيشگفتار
منطقه شوش دانيال تازه از چنگال کافران بعثي آزاد شده بود و مردم کم کم به شهر باز مي گشتند. من که در آن زمان افتخار حضور در جمع عزيزان رزمنده را داشتم، در آن فرصت در مسجد جامع آن شهر تاريخي، درس هايي را درباره امام زمان (عج) بر اساس کتاب بحار الانوار علّامه مجلسي بيان کردم.
در آن هنگام بدين نکته توجّه کردم که درباره امام زمان (عج) گرچه مباحث گوناگوني، مانند: راز طول عمر، فلسفه غيبت، عوامل ظهور و... مطرح شده است، ولي درباره چگونگي قيام، سيستم حکومتي و شيوه زمامداري آن حضرت، آن چنان که شايسته است، تحقيق و پژوهشي به عمل نيامده است. از اين رو، بر آن شدم تحقيقي در اين زمينه داشته باشم؛ شايد بتوانم براي سؤالاتي که کم و بيش براي همگان مطرح است، پاسخي بيابم.
يکي از پرسش هايي که ذهن بيش تر انسان ها را به خود مشغول داشته، آن است که امام (عج) چگونه نظام هاي سياسي گوناگون را - که داراي افکار و توانايي هاي مختلفي هستند - از ميان برمي دارد و نظام واحد جهاني تشکيل مي دهد؟
سيستم و برنامه حکومتي آن حضرت چگونه است که در آن ظلم و ستمي در جهان نخواهدبود؛ فسادي صورت نمي گيرد و گرسنه اي يافت نمي شود؟
اين انديشه چهار سال مرا به تحقيق و پژوهش در موضوع ياد شده واداشت، و نتيجه آن، کتابي شد که در پيش روي داريد.
در بخش نخست اين کتاب، اوضاع جهان پيش از ظهور امام (عج) - که آکنده از جنگ و کشتار، ويراني وقحطي، مرگ و بيماري، ظلم وستم و ناامني و تجاوز است - مورد بررسي قرار گرفته، نتيجه گيري مي شود که مردم در آن هنگام از مرام ها، مکتب ها و حکومت هاي گوناگون - که هرکدام ادّعاي رعايت حقوق بشر، سعادت انسان و نجات آنان را داشته اند - مأيوس شده، از بهبود اوضاع نابسامان جهان نااميد گشته اند و در انتظار ظهور مصلحي به سر مي برند تا نجات بخش آنان باشد.
بخش دوم کتاب، به چگونگي قيام و انقلاب جهاني حضرت مهدي (عج) مي پردازد؛ نهضتي که از کنار کعبه با اعلام آن حضرت آغاز مي گردد. ياران و پيروان حقيقي از سراسر جهان به او مي پيوندند. ستاد فرماندهي شکل مي گيرد، سپاهيان منظم شده، فرماندهان منصوب مي شوند و عمليات در سطح وسيعي آغاز مي گردد.
امام مهدي (عج) ظهور مي کند و به ريشه کن کردن ستم و ستمگر از جامعه مي پردازد. اين جامعه، محدود به سرزمين حجاز، خاورميانه و آسيا نيست؛ بلکه به وسعت کره زمين است.
اصلاح چنين جامعه اي که پر از ظلم و فساد است، کاري بس دشوار و مدّعي - آن در حقيقت - ادّعاي معجزه اي بزرگ دارد و اين معجزه به دست او تحقّق مي يابد.
سومين بخش کتاب، به حکومت آخرين امام (ع) اشاره دارد. آن حضرت براي اداره جهاني رهيده از ستم و فساد و نيز تحقق حاکميت اسلام، دولتي قوي و کارآمد، از ياران توانمند زمان خويش و بزرگاني چون حضرت عيسي (ع)، سلمان فارسي، مالک اشتر، صالح و... از سَلَف صالح تشکيل مي دهد. هر چند نقش آنان را در براندازي حکومت هاي جور نمي توان ناديده گرفت، ولي نقش اصلي آنان در سازندگي و اصلاح جهان در حکومت جهاني حضرت مهدي (عج) است.
آن چه در اين پيش گفتار به اختصار ذکر شد، با بهره گيري از ده ها کتاب از - شيعه و سنّي- وبررسي صدها روايت، به صورت مبسوط و مستدل در کتابي که در پيش رو داريد، آمده است.
اميد است اين کتاب که دورنمايي - هر چند نارسا - از جامعه اسلامي پس از ظهور عدالت گستر آل محمد (ص) را ترسيم کرده است، مقبول امام زمان (عج) و مورد استفاده مسلمانان ايران و منتظران واقعي امام زمان (عج) قرار گيرد و آنان را براي فراهم کردن زمينه ظهور آن حضرت آماده سازد.
از خداوند بزرگ خواهانيم که مرجع بزرگوار امام خميني (ره) را که جلوه اي از حکومت مهدي (عج) را در ايران به ما نشان داد با انبيا و معصومين محشور فرمايد و خادمان به اهل بيت ومملکت اهل بيت را موفق و در حراست از اين امّ القراي اسلام مؤيّد بدارد. در اين جا تذکر چند نکته ضروري است:
1. ما مدّعي آن نيستيم که در اين کتاب مطلب تازه اي ارائه کرده ايم؛ زيرا روايات آن را عالمان گذشته جمع آوري نموده، در برخي موارد، نتيجه گيري نيز کرده اند؛ امّا ويژگي اين کتاب، در اين است که سعي شده به دور از اصطلاحات خاص و نزاع هاي ديني، مطالب را در قالبي نو، ساده و در خور فهم عموم ارائه کند.
2. برداشت هايي که از روايات صورت گرفته و به جايي استناد داده نشده است، نظر شخصي نويسنده مي باشد. از اين رو، ممکن است که با دقت و تحقيق بيش تر و مقايسه روايات با يک ديگر، مطالب ديگري برداشت شود.
3. هم چنين مدّعي نيستيم که تمامي روايات مورد استناد در اين کتاب، صحيح و غير قابل خدشه است؛ بلکه سعي بر اين بوده است که آن چه محدّثان و مؤلفّان معتبر در کتاب هاي شان آورده اند، نقل شود. هم چنين جز در پاره اي از موارد، از سند روايات بحثي به ميان نيامده است؛ زيرا در مقام اثبات يا نفي آن نبوده ايم. علاوه بر آن که در بسياري از موارد، با تواتر اجمالي به صدور روايت قطع پيدا مي کنيم؛ به ويژه در رواياتي که از طريق اهل بيت (ع) رسيده است.
4. روايات اين کتاب پيش از تأليف و تدوين کتاب معجم احاديث [1] الامام المهدي (ع) جمع آوري شده است. از اين رو، مشتاقان به تحقيق بيش تر در اين زمينه را به آن کتاب که بحمداللّه پس از اين کتاب موفق به جمع آوري و تأليف و نشر آن شدم ارجاع مي دهيم.
5. در بسياري از روايات کلمه الساعه و القيامه به ظهور حضرت مهدي (عج) تفسير شده است. ازاين رو، رواياتي که به عنوان شرايط يا علائم الساعه والقيامه آمده، در اين کتاب به عنوان علائم ظهور آورده شده است.
6. برخي از مطالب کتاب نياز به تحقيق بيش تري دارد؛ هر چند سعي شده درباره آنها توضيح داده شود. اميد است با عنايات الهي کتاب را در چاپ هاي بعدي با تحقيق بيش تري منتشر نماييم.
در خاتمه به مصداق من لم يشکر المخلوق لم يشکر الخالق، لازم است از برادران و دوستان به ويژه از دو برادر بزرگوارم، حجج اسلام محمد جواد و محمد جعفر طبسي براي رهنمودهاي شان و از حجج اسلام علي رفيعي و سيدمحمد حسيني شاهرودي براي بازنويسي و تنظيم مطالب کتاب، تشکر و قدرداني کنم.
قم - نجم الدين طبسي
1373 ه.ش
پاورقي
[1] اين جانب با همکاري چند تن از فضلاي حوزه اين کتاب را در پنج جلد تأليف کردم و بنياد معارف اسلامي قم آن را در 1411قمري به چاپ رساند و در آينده نزديک -إن شاء اللّه- به بازنگري آن خواهيم پرداخت.