اميرمؤمنان (ع) در اين باره مي فرمايد: «ياران مهدي (عج) - که سي صد و سيزده نفرند - به سوي او مي روند و او را که پنهان شده است، مي يابند و مي پرسند: آيا تو مهدي موعود هستي؟ مي فرمايد: «آري، ياران من!» آن گاه دوباره خودش را از آنان پنهان مي کند و به مدينه مي رود. ياران حضرت چون آگاهي مي يابند، به سوي شهر مدينه به راه مي افتند و آن گاه که به شهر مدينه مي رسند، امام پنهاني به شهر مکه باز مي گردد و يارانش براي پيوستن به حضرت به مکه مي روند. بار ديگر امام (ع) به شهر مدينه مي رود و چون ياران مدينه مي رسند، حضرت به سوي مکه حرکت مي کند و اين رفتار سه بار تکرار مي شود».

امام (ع) ياران را اين گونه مي آزمايد تا از ميزان پيروي ايشان آگاه گردد. پس از آن، در ميان صفا و مروه - در کعبه - ظاهر مي شود و خطاب به يارانش چنين مي گويد: «من به کاري دست نمي زنم، مگر آن که شما با من بر شرايطي بيعت کنيد و بر آن پاي بند باشيد و چيزي از آن را تغيير ندهيد؛ من نيز هشت چيز را متعهد مي شوم». يارانش در پاسخ امام (ع) همگي مي گويند: ما به طور کامل تسليم هستيم و از تو پيروي مي کنيم و هر شرطي را که قرار دهيد، مي پذيريم. بفرماييد آن شرايط چيست؟

حضرت به سوي کوه صفا در مکه به راه مي افتد و ياران نيز در پي او مي روند. در آن جا خطاب به آنان مي فرمايد: «با شما بر اين شرايط پيمان مي بندم: 1. از ميدان رزم نگريزيد. 2.دزدي نکنيد. 3. عمل نامشروع انجام ندهيد. 4.کارهاي حرام انجام ندهيد. 5. کار منکر و زشت انجام ندهيد. 6. کسي را جز به حق نزنيد. 7.زر و سيم نيندوزيد. 8. جو و گندم احتکار نکنيد. 9. مسجدي را ويران نسازيد. 10. به ناحق شهادت ندهيد. 11. مؤمني را خوار و کوچک نکنيد. 12. ربا نخوريد. 13. در سختي ها و مشکلات پايداري کنيد. 14.فرد خداپرست و يکتاپرستي را لعنت نکنيد. 15. شراب ننوشيد. 16. لباس زربافت نپوشيد. 17.لباس ابريشم و حرير بر تن نکنيد. 18. شخص فراري را تعقيب نکنيد. 19.خون حرامي را نريزيد. 20. به منافق و کافر انفاق نکنيد. 21. لباس خز نپوشيد. 22.خاک را بالش خود قرار دهيد (شايد به اين معنا باشد که فروتن و متواضع باشيد). 23.از کارهاي ناشايست بپرهيزيد. 24. به معروف امر کنيد و از منکر باز داريد.

اگر به اين شرايط، پاي بند شويد و رفتار کنيد، بر من واجب است که جز شما را به عنوان ياور برنگزينم و نپوشم مگر آن چه شما مي پوشيد و نخورم جز، آن چه شما مي خوريد و بر مرکبي که شما سوار مي شويد، سوار شوم و هرجا که شما باشيد، با شما باشم و هرجا که رهسپار شويد، با شما بيايم و به نيروي کم خرسند و خشنود باشم و زمين را از عدل و داد آکنده سازم؛ آن سان که از ستم و جور پر شده است و خدا را به گونه اي که شايسته است، پرستش نمايم. من به آن چه گفتم، وفادار خواهم بود و شما نيز به عهد خود وفا کنيد».

اصحاب مي گويند: راضي شديم و به آن چه فرمودي با تو بيعت مي کنيم. آن گاه امام (ع) با تک تک ياران (به نشانه بيعت) مصافحه مي کند. [1] .

البته بايد توجّه داشت که حضرت، اين شرايط و آزمايش را با نيروهاي ويژه انجام مي دهد؛ زيرا آنان در حکومت امام (ع) از کارگزاران خواهند بود و آنانند که با کردار خوب خود، در گسترش عدالت در جهان نقش مؤثري دارند.

ضمناً، سند اين روايت مورد تأمّل است؛ چون از خطبة البيان است که برخي آن را ضعيف دانسته اند؛ هر چند بعضي ديگر از بزرگان در مقام دفاع از آن برآمده، آن را تقويت کرده اند. [2] .