بازگشت

السلام عليک يابن الانوار الزاهرة


درود بر تو اي فرزند نورهاي درخشان!

تو خود، نور هستي و از خاندان انوار درخشاني. خداوند شما را نوراني خلق کرده و نور شما را بر مردم شناسانده است: «خلقکم الله انواراً فجعلکم بعرشه محدقين؛ [1] خداوند شما ائمه عليهم السلام را همچون انواري درخشان آفريد که در گرد عرش طواف مي کرديد».

«عرّفَهُمْ... تمامَ نورِکُمْ» [2] ؛ خداوند شما امامان معصوم را به سبب نورش (هدايت ربّاني، علوم قرآني و کمالات قدسي) برگزيد. شما به سبب اين نورها و علوم و کمالات، مردم را به دينِ خدا هدايت مي کنيد و انوار الهي در روي زمين هستيد.

محمد بن مروان مي گويد: از حضرت صادق عليه السلام شنيدم که فرمود: «خداوند، ما اهل بيت عليهم السلام را از نور عظمت خود، آفريد. سپس از سرشتي پنهاني - که در مرتبه پايين تر از آن نور بود - به ما شکل داد. براي هيچ فردي در قالب خلقت، بهره اي از اين نور عظمتِ خويش قرار نداد؛ جز براي پيامبران. لذا نجات يافتگان، ما و پيامبران هستيم و ديگر مردم در معرض سقوط در آتش دوزخ، قرار دارند». [3] .

«و نُورُهُ و بُرْهانُه عندکم» [4] ؛ مقصود از نور خداوند، علوم الهي، معارف ربّاني و هداياي سبحاني است؛ يعني، نور و برهان خداوند نزد شما است و شما نمايانگر آيات و علوم خداوند هستيد. [5] .

«و نُورُهُ و بُرهانُه عندکم» [6] ؛ نور کيفيتي است که خود به خود روشن است و روشن کننده چيزهاي ديگر نيز هست. مقصود از اين که امامان عليهم السلام نور خداوند هستند، اين است که ايشان جهان را به وسيله علم و هدايت الهي و يا به وسيله نور وجود خود، روشنايي بخشيده اند. ايشان دلايل روشن و نورهاي درخشاني اند که به قلوب مردم روشنايي مي بخشند و لذا مردم از ايشان پيروي مي کنند.

ابوخالد کابلي گويد: از حضرت محمد باقر عليه السلام درباره آيه «فَامِنوا باللّهِ و رسوله و النّورِ الّذي اَنزلنا...» پرسيدم، حضرت فرمود: سوگند به خدا! مقصود از نور، اماماني از اهل بيت محمد صلي الله عليه وآله مي باشند که تا روز قيامت مردم را هدايت مي کنند. آنان نور خداوند در آسمان و زمين اند. اي اباخالد! به خدا سوگند که نور امام، در قلوب مؤمنان، درخشان تر از نور خورشيد در روز است. به خدا که امامان، قلوب مؤمنان را نوراني مي کنند و خداوند نور امامان را از هر که بخواهد، پوشيده مي دارد و قلوب ايشان را سياه مي کند». [7] .

در صحيفه سجاديه آمده است: «وَهَبْ لي نوراً اَمْشِي به فِي النّاسِ وَ اهتدي بهِ فِي الظّلمات وَاَسْتضي ءُ به من الشّک و الشّبهات». حضرت سجّاد در اين دعا به ما مي آموزد که چگونه از خداوند، بخواهيم تا اين که ما را از نور خود بهره مند سازد و براساس آن بتوانيم مشي خود را در ميان مردم بنا سازيم». براي اين که بين مردم درست مشي کنيم و رفق و مدارا هم داشته باشيم و... نياز به نوري الهي و توجه امام عليه السلام داريم تا با آن نور الهي و عنايت امام، بتوانيم ظلمت ها را درنورديم. اگر اين نور عنايت امام نباشد، از دست خواهيم رفت و در گرداب ظلمت ها گمراه خواهيم شد؛ زيرا در گردونه اين همه ارتباطها، اگر از آن نور محروم باشيم، نه تنها راهياب نخواهيم شد؛ بلکه گرفتار «شک و شبهه»هاي ويرانگر خواهيم شد. از حضرت صادق عليه السلام درباره آيه کريمه «وَابْتغوُا النّورَ الّذي اُنزلَ معه اولئک هم المفلحون» سؤال شد؛ حضرت فرمود: «مقصود از نور در اين آيه، اميرمؤمنان علي عليه السلام و امامان عليهم السلام هستند». [8] .

حضرت باقر عليه السلام درباره آيه کريمه «يا ايها الذين آمنوا اتقوا الله و آمنوا برسوله يؤتکم کفلين من رحمته و يجعل لکم نوراً تمشون به...» فرمود: «مقصود از نور، امام عليه السلام است که مردم از او پيروي مي کنند». [9] .

محمد بن فضيل گويد: از امام کاظم عليه السلام درباره تفسير آيه کريمه «يريدون ليطفئوا نورالله بافواههم...» پرسيدم، فرمود: «مقصود اين است که دشمنان، مي خواهند نور ولايت حضرت علي عليه السلام را با دهان هايشان خاموش کنند». عرض کردم: تفسير «واللّه متمّ نوره...» چيست؟ فرمود: يعني خداوند، خود تمام کننده وکامل کننده امامت است؛ زيرا «امامت» همان «نور» است و در «فامنوا بالله و رسوله والنور الذي انزلنا...» نيز مقصود از نور، امام عليه السلام است». [10] .

امام زمان (عج)، نور درخشان و فرزند «انوار زاهره» (نورهاي درخشان) است؛ نورهايي که هستي، از درخشش انوار آنان روشني مي گيرد و ديدگان مردم از نور آنان توان و بينايي دارد: «وَ نُورِ اَبْصار الْوري». [11] اين گونه است که امام زمان (عج) «نور ديده همه مردم» است، يعني؛ «ديده و بصر» مردم و «ديد و بصيرت» آنان از نور آن امام، روشني مي ستاند.


پاورقي

[1] زيارت جامعه کبيره.

[2] همان.

[3] شرح زيارت جامعه کبيره، ص 123 (به نقل از بصائر الدرجات، جزء 1، باب 10، رقم 3، ص 20).

[4] همان، ص 140.

[5] همان.

[6] همان، ص 111.

[7] کافي، ج 1، کتاب الحجة، باب ان الائمة نور الله، رقم 1، ص 194.

[8] شرح زيارت جامعه کبيره، ص 11 - 112.

[9] همان.

[10] همان.

[11] زيارت حضرت صاحب الامر (به نقل از سيد بن طاوس، مفاتيح الجنان).