شماري از کتابها
کتابها و رساله هاي شيعه، درباره مهدي و مهدويت، تا حدود زيادي شناخته است و در دسترس. بسياري از عالمان و محدثان و محققان قرنهاي گذشته، و همچنين مردم اين روزگار، در اين باره، کتابها و رساله هايي تدوين کرده اند، و مقاله هايي نوشته اند. با اينکه نمي توان ارزش علمي و محتوايي همه آنها را در يک رده دانست مي گوييم: کوششهاي آنان سپاس يافته باد! [1] .
در 20 ساله اخير نيز، کار تأليف و پژوهش، در باره مهدي«ع» و مسائل مربوط به
«غيبت» و «انتظار» و «ظهور»، پيگرفته شده است. در اين مقوله، صاحبنظران آگاه دست به کارهايي ارجمند زده اند، و مسائل ياد شده را، در ارتباط با روح متحول زمان، و فرهنگ بشريت معاصر، مورد پژوهش قرار داده اند، و آن پژوهشها را عرضه کرده اند. بايد اينگونه کتابها و مقاله ها، هم بيشتر تأليف و نوشته شود(البته به دستِ صاحبنظران آگاه، و درست انديش، و زمانشناس، و خردمدار، و با محتواهايي غني و درخور)، و هم بيشتر شناسانده و عرضه گردد.
[ صفحه 93]
اکنون، شماري چند از کتابها و آثار شيعه را، در اين باره، در پنج بخش، نام مي بريم:
بخش اول:
شماري از کتابها و اثار بزرگانِ تشيع، از گذشته تا حال:
1- اصولُ الکافي(کتاب الحُجَّة) ثِقَةُ الاسلام کُليني.
2- اِکمالُ الدّين شيخ ابو جعفرِ صَدوق.
3- الاِرشاد شيخ مفيد بغدادي.
4- خَمسُ رَسائلً في اِثباتِ الحُجَّة شيخ مفيد بغدادي.
5- اَلوَجيزَةُ في الغَيبة سيد مرتضي عَلَمُ الهُدي.
6- اَلغَيبة شيخُ الطّايفه طوسي.
7- اَلبُرهان علي صِحَّةِ طولِ عمرِ الامامِ صاحبِ الزّمان شيخ ابو الفتح کَراچگي.
8- الغيبة محمّد بن ابراهيم نُعماني.
9- اِعلامُ الوَري امينُ الاسلام طبرسي.
10- اَلمَلاحِمُ وَ الفِتَن سيد ابن طاووس(رضي الدّين).
11- فصول نصريّه(فصل امامت) خواجه نصير طوسي.
12- وسيلةُ الفَوز و الاَمان(قصيده) شيخ بهاءُ الدّين عامِلي.
13- اَلمَحَجَّة فيما نَزَلَ في القائِمِ الحُجَّة سيد هاشم بَحراني.
14- بِحارُ الاَنوار [2] .
علّامه مجلسي.
15- اِثباتُ الهُداة شيخ حُرِّ عاملي.
16- اِستقصاء الاِفْحام مير حامد حسين هندي.
17- نجمُ الثاقِب حاج ميرزا حسين نوري.
18- الصَّحيفَةُ المَهدَوية حاج شيخ فضلُ الله نوري.
19- کِفايةُ المُوَحِّدين(جلد 3) [3] سيد اسماعيلِ عقيلِ طبرسي.
20- بيانُ الفُرقان(جلد 5) شيخ مجتبي قزويني خراساني.
[ صفحه 94]
بخش دوم:
شماري ديگر از آنها:
1- اَلمَهدِي المُنتَظَرُ وَ العَقل شيخ محمد جواد مغنيه لبناني.
2- اَلمَهدي المنتظَرُ بينَ التَّصوُّرِ وَ التَّصديق شيخ محمد حسن آل ياسين نجفي.
3- اِلي مشيخَةِ الاَزهر شيخ عبدالله سُبيتي لبناني.
4- اَلمُصلِحُ المنتظَر شيخ محمد رضا شمس الدّين.
5- مِکيالُ المَکارِم سيد محمد تقي موسوي اصفهاني.
6- قائمِ آل محمّد«ص» و فلسفه غيبت حاج ميرزا خليلِ کَمَره اي.
7- موعودي که جهان در انتظار اوست حاج شيخ علي دواني.
8- نويد امن و امان شيخ لطف الله صافي گلپايگاني.
9- مهدي، موعود اُمَم استاد محمد تقي شريعتي.
10- دادگستر جهان شيخ ابراهيم اميني اصفهاني.
11- جهانگشاي عادل سيد جمال الدين دين پرور.
12- آخرين تحوّل هيئت قائميه- تهران. [4] .
بخش سوم
کتابهايي که همه، يا بيشتر احاديث و مطالب آنها، از مدارک و کتب اهل سنت نقل شده است، و بر پايه اسناد و روايت و مدارک سني، تأليف يافته است:
1- اَلمَهدي آيتُ الله سيد صدر الدّين صدر.
2- مُنتخَبُ الاَثَر شيخ لطف الله صافي گلپايگاني.
3- اَلمَهدي الموعودُ المنتظَر شيخ نجمُ الدّين جعفر العسکري.
4- اَلاِمامُ الثّاني عَشَر سيد محمد سعيد موسوس هندي. [5] .
5- اَلمُنتَظَر علي ضَوءِ حقائقِ العامة محمد حسين الاديب عراقي.
[ صفحه 95]
بخش چهارم
کتابها و رساله هايي که بر پايه تحقيقات اجتماعي و سياسي، و آگاهيهاي زماني، و
روحيه هاي اصلاحي و انقلابي، تأليف يافته است: [6] .
1- آينده بشريت از نظر مکتب ما آيت الله سيد محمود طالقاني.
2- قيام و انقلاب مهدي، از ديدگاه فلسفه تاريخ شيخ مرتضي مطهري.
3- انتظار مذهب اعتراض دکتر علي شريعتي.
4- في انتظارِ الامام عبدُ الهادي الفَضلي.
5- در فجرِ ساحل شيخ محمد حکيمي خراساني.
بخش پنجم
کتابهايي که بر پايه مدارک و کتابها و آثار پيش از اسلام، و بشارتهاي پيشينيان، گردآوري شده است:
1- بشارات عهدين دکتر محمد صادقي.
2- اَلمُصلِحُ المنتظر في اَحاديث الاَديان محمد امين زينُ الدين عاملي [7] .
پاورقي
[1] با اين تعبير نمي خواهم اين انديشه را القا کنم، که هر کس هر کاري به نام مذهب و دين کرده است و مي کند، و هر کس هر چه و هر گونه نوشته است و مي نويسد همه قابل تقدير است، هرگز! بلکه نوشته هاي سست و مبتذل مذهبي، در هر موضوع، خيانت است به مذهب و دين، و به هيچ گونه قابل اغماض نيست.
[2] جلد 13، از چاپ قديم، جلد 51و52و53، از چاپ جديد.
[3] از چاپ 3 جلدي، و جلد 4، از چاپ 4 جلدي.
[4] اَلاِمامُ المَهدي، اَمَلُ الشُّعُوب، از: حسن موسي الصّفار.
[5] نواسه صاحب«عبقات الانوار».
[6] برخي کتابهاي ارزنده ديگر در اين بخش، تأليف يافته است که بعد به دست نويسنده رسيد. و به پاره اي از آنها نيز در جاهايي از اين چاپ اشاره شد.
[7] رساله اي منتشر شده است به نام«کتابنامه امام مهدي-ع-» در اين رساله ها، و مقاله هاي بسياري درباره حضرت مهدي«ع»، و مسائل گوناگون متعلق به اين موضوع، شناسانده گشته است. کساني که مي خواهند، در اين باره، به مدارک و نوشته هاي بيشتري دست يابند، مي توانند از راه ديدن اين رساله، کمک شوند.