درباره کتابهايي که- شماري چند از آنها- ياد شد، چند نکته هست که بايد مورد توجه باشد:

1- اساس کتابهايي که ويژه مهدي«ع» نگارش يافته است، يا فصلهايي که در ديگر کتابها، درباره مهدي آمده است، بر احاديث مبارک نبوي نهاده است.

2- در اين کتابها، احاديثي بسيار جالب نظر، درباره مسائل مهدي، روايت شده است.

3- در برخي از اين کتابها (بويژه کتابهاي تفسير)، آياتي از «قرآن کريم»، که درباره مهدي و قضاياي مهدي است، مطرح گشته است.

4- در ميان اين کتابها، کتابهايي است، که پيش از ميلاد مهدي تأليف يافته است.

5- در ميان اين کتابها، کتابهايي است، که در عصر«غيبت صغري» تأليف گشته است.

6- در ميان اين کتابها، معتبرترين کتابهاي اهل سُنَّت وجود دارد: مانند «صِحاح سِتَّه» [1] ، و «مُسنَدِ» احمد حَنبَل، پيشواي مذهب حَنبَلي.



[ صفحه 69]



7- بسياري از اين کتابها (و چه بسا بتوان گفت: نوع آنها)، در محيطهايي فارغ از هر گونه بستگي به شيعه، و اجتماعات و حوزه هاي تشيع، تأليف يافته است. [2] وبنابراين، اين همه، حاصل جريان تَسَنُّن و فرهنگ اسلامي و ميراث علمي و حديثي و روايي خود تَسَنُّن است.

8- در اين کتابها، مسائل گوناگون، و حقايق و مطالبِ بسياري که در اسلام، درباره مهدي«ع» آمده است، درج گشته است، و همچنين کلمات و تأييدها و سخناني بسيار جالب توجه، از خود عالمان و محدِّثان و مفسِّران اهل سُنَّت، در اين باره، ذکر شده است.