بازگشت

مبارزه با بدعت ها


بدعت در مقابل «سنّت» و به معني نوآوري در دين و داخل کردن انديشه ها و آراء شخصي در دين و دينداري است.

امام علي عليه السلام در معرفي بدعت گذاران مي فرمايد:

بدعت گذاران کساني هستند که با فرمان خدا و کتاب او و پيامبرش مخالفت مي ورزند و براساس رأي و هواهاي نفساني خود عمل مي کنند هر چند شمار آنها بسيار باشد. [1] .

بنابراين بدعت به معني مخالفت با خدا و کتاب و پيامبر او و حاکم کردن هواهاي نفساني و عمل کردن براساس تمايلات شخصي است و اين جز آنست که با الهام از کتاب و سنّت و بر اساس معيارهاي الهي تحقيق و تحليلي نو ارائه شود. بدعت امري است که سنّت و شيوه خدا و پيامبر را نابود مي کند و هيچ آفتي براي دين، چنين شکننده و نابود کننده نيست.

امام علي عليه السلام فرمود:

ماهَدَمَ الدّينَ مِثْلُ البِدَعِ. [2] .

هيچ چيز مانند بدعت ها دين را ويران و تباه نکرده است.

و به همين دليل است که در مقابل بدعت گذاران، سنّت مداران بايد قيام کنند و پرده از تزوير و نيرنگ آنها بردارند و راه نادرست آنها را براي مردمان آشکار کنند و بدينگونه از گمراهي مردم جلوگيري کنند.

پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله فرمود:

هرگاه بدعت ها در ميان امتم آشکار شوند بر عالم است که علم و دانش خود را آشکار سازد، هر کس چنين نکند نفرين خدا بر او باد! [3] .

با تأسف بايد گفت که پس از پيامبر و راه روشن او، چه بدعت ها که در دين نگذاشتند و چه انحرافها و کجي ها که در مسير دينداري پديد نياوردند و چه گمراهي ها که در برابر مردم نگشودند! و بدين سان چهره دين را واژگونه ساختند و رخسار تابناک آئين را به حجابهاي هواها و سليقه هاي شخصي پوشاندند و هر چند امامان معصوم عليهم السلام و به دنبال ايشان عالمان دين کوشيدند ولي همچنان راه بدعت گذاري و سنّت سوزي باز ماند و در دوران غيبت سير صعودي گرفت.

و اکنون عالم در انتظار است که صاحب مکتب و منجي بشر و موعود قرآن بيايد و در سايه سار حکومت او سنت ها زنده گرديده و بدعت ها برچيده شود. و بي شک در رأس برنامه هاي اصلاحي او مبارزه با بدعت ها و گمراهي هاست تا زمينه هاي هدايت و رشد و تعالي بشر فراهم گردد.

امام باقرعليه السلام در ضمن سخني بلند در توصيف زمان ظهور آن حضرت فرمود:

... وَلايَتْرُکُ بِدْعَةً اِلاَّ اَزالَها وَ لاسُنَّةً اِلاَّ اَقامَها... [4] .

هيچ بدعتي را وانگذارد مگر اينکه آن را از ريشه برکند و از هيچ سنّتي نمي گذرد مگر اينکه آن را بر پا خواهد فرمود.


پاورقي

[1] ميزان الحکمة، ح 1632.

[2] بحارالانوار، ج 78، ص 91.

[3] ميزان الحکمة، ح 1649.

[4] بحارالانوار، ج 58، ح 11، ص 11.