بازگشت

مدت حکومت


پس از اينکه عالم بشريت يک دوره بسيار طولاني از حاکميت ظلم و ستم را پشت سر گذاشت، جهان با ظهور آخرين حجّت پروردگار به سوي حاکميّت خوبي ها خواهد رفت و حکومت به دست حاکمان و نيکان قرار خواهد گرفت و اين وعده حتمي خداوند است.

حکومت خوبان که با فرمانروايي امام مهدي عليه السلام آغاز مي شود تا پايان عمر دنيا ادامه خواهد يافت و ديگر روزگار ظلم و ظالمين تکرار نخواهد شد.

در سخني که پيش از اين از پيامبرصلي الله عليه وآله نقل شد آمده است که خداوند بزرگ حاکميّت آخرين پيشواي معصوم را به پيامبر اسلام صلي الله عليه وآله بشارت مي دهد و در پايان مي افزايد:

(پس از آنکه مهدي عليه السلام به حکومت رسيد) دولت او را دوام خواهم بخشيد و پيوسته تا قيامت، روزگار (و حاکميّت زمين) را در دست اولياء ودوستان خود دست به دست خواهم کرد. [1] .

بنابراين نظام عادلانه اي که امام مهدي عليه السلام برپا خواهد کرد. دولتي است که پس از آن براي ديگران دولتي نخواهد بود و در حقيقت تاريخ جديدي از حيات بشر شروع خواهد شد که سراسر در زير حاکميّت الهي بسر خواهد بُرد.

امام باقرعليه السلام فرمود:

دولت ما آخرين دولت هاست و هيچ خاندان صاحب دولتي نمي ماند مگر اينکه پيش از حکومت ما، حاکم مي شوند تا وقتي (حکومت اهل بيت بر پا شد و) شيوه حکمراني، را ديدند نگويند، اگر ما هم حاکم مي شديم همينگونه عمل مي کرديم. [2] .

بنابراين مدّت استمرار نظام الهي پس از ظهور، جدا از مدّت حکومت شخص امام مهدي عليه السلام است که مطابق روايات آن حضرت باقيمانده عمر خود را حاکم بوده و سرانجام چشم از جهان فرو خواهد بست.

ترديدي نيست که مدت حکومت آن حضرت بايد به قدري باشد که امکان تحول جهاني و استقرار عدالت در همه مناطق عالم وجود داشته باشد ولي اينکه اين هدف در چند سال قابل دسترسي است، قابل تخمين و گمانه زني نيست و بايد به روايات امامان معصوم عليهم السلام رجوع کرد. البته با توجه به قابليّت هاي آن رهبر الهي و توفيق و مدد غيبي براي آن حضرت و اصحاب و ياران شايسته اي که در اختيار اوست و آمادگي جهاني براي پذيرفتن حاکميّت ارزش ها و زيبايي ها در زمان ظهور، ممکن است که رسالت مهدي موعودعليه السلام در زماني نسبتاً کوتاه انجام شود و جرياني که بشريت در طول قرون متمادي از ايجاد آن ناتوان بوده است در کمتر از 10 سال اتفاق افتد.

رواياتي که مدت حکومت حضرت مهدي عليه السلام را بيان مي کند بسيار گوناگون است. بعضي از آنها مدت حکومت آن حضرت را 5 سال و تعدادي از آنها 7 سال و برخي ديگر 8 و نه و 10 سال بيان کرده است. چند روايت هم مدت حکومت را 19 سال و چند ماه و بالاخره 40 سال و 309 سال بر شمرده است. [3] .

گذشته از اينکه علّت اين همه اختلاف در روايات، روشن نيست پيدا کردن مدت واقعي حکومت از ميان اين روايات کاري دشوار است. اما بعضي از علماي شيعه با توجه به فراواني و شهرت روايات 7 سال، اين نظر را انتخاب کرده اند. [4] .

و بعضي ديگر گفته اند مدت حکومت امام مهدي عليه السلام 7 سال است ولي هر سال از سالهاي حکومت حضرت به اندازه 10 سال از سالهاي ماست که اين مطلب نيز در بعضي روايات آمده است:

راوي از امام صادق عليه السلام درباره مدت حکومت حضرت مهدي عليه السلام سؤال مي کند و امام مي فرمايد:

(حضرت مهدي عليه السلام) هفت سال حکومت مي کند که برابر 70 سال از سالهاي روزگار شماست. [5] .

مرحوم مجلسي(ره) مي فرمايد:

رواياتي که درباره مدت حکومت امام عليه السلام رسيده است بايد به احتمال هاي زير توجيه کرد: برخي روايات به تمام مدت حکومت اشاره دارد و برخي بر مدت ثبات و استوار و حکومت. بعضي مطابق سال ها و روزهايي است که ما با آن آشناييم و بعضي مطابق سال ها و ماههاي روزگار حضرت است که طولاني مي باشد و خداوند به حقيقت مطلب آگاه است. [6] .


پاورقي

[1] کمال الدين، ج 1، باب 23، ح 4، ص 477.

[2] غيبت طوسي، فصل 8، ح 493، ص 472.

[3] براي آگاهي از روايات به کتاب چشم اندازي به حکومت مهدي عليه السلام، نجم الدين طبسي، ص 175-173 رجوع شود.

[4] ر.ک: «المهدي»، سيد صدرالدين صدر، ص 239؛ تاريخ مابعدالظهور، سيد محمد صدر.

[5] غيبت طوسي، فصل 8، ح 497، ص 474.

[6] بحارالانوار، ج 52، ص 280.