در کتابهاي ملاحم و پيشگوئيها در اخبار آخرالزّمان بسياري از مطالب به عنوان علائم ظهور از پيامبر اکرم صلي اللّه عليه وآله و ائمّه اطهار عليهم السلام ذکر شده ولي آنها به سه قسمت تقسيم مي شود:

اوّل: اخباري که به خاطر اعمال زشت مردم آخرالزّمان در آنها وعده عذاب داده شده که طبعاً چون وعيد است يعني وعده عذاب است و خداي تعالي ممکن است آن را عفو کند و عذاب نکند، آن علائم حتمي نيست و احتمال دارد واقع نشود.

دوّم: چيزهائي که جنبه وعده دارد يعني به عنوان پاداش اعمال خوب انسان و يا به خاطر آنکه انسانها مظلوم واقع شده اند چيزي به آنها به عنوان جزاء وعده داده شده است.

اين قسمت از علائم حتماً واقع خواهد شد زيرا خدا عادل است و قرآن فرموده: «اِنَّ اللَّهَ لايُخْلِفُ الْميعادَ» [1] خدا وعده اش را تخلّف نمي کند.

سوّم: اخباري است که نه جنبه وعده دارد و نه جنبه وعيد بلکه چيزهائي است که اقتضاء طبيعت و زمان است که آنها هم به خاطر آنکه خدا فرموده: «يَمْحُوا اللَّهُ ما يَشآءُ وَ يُثْبِتُ» [2] (خدا نابود مي کند و ثابت نگه مي دارد آنچه را بخواهد) باز از علائم احتماليه محسوب مي شود و معلوم نيست که حتماً انجام شود.

بنابراين اکثر علائم ظهور حضرت بقيّةاللّه ارواحنا فداه غير حتمي است و شايد تنها نجات مستضعفين از دست مستکبرين و مالک شدن صالحين از بندگان خدا زمين را و چند علامت ديگر که وعده است از علائم حتمي باشد.

بنابراين اگر چه اکثر علائم تا به حال ظاهر شده ولي اگر نمي شد و يا آنچه ظاهر نشده عملي نشود منافاتي با اصل ظهور ندارد و نبايد تصوّر کرد که حتماً بايد آن علائم انجام شود تا حضرت بقيّةاللّه ارواحنا فداه بيايند.