بازگشت

خراسان بزرگ


«خراسان» آن زمان شامل مناطق مختلف شيعه نشين؛ مانند «نيشابور»، «بيهق»، «سبزوار»، «بخارا»، «سمرقند»، «هرات» و نقاط ديگر بود، ولي منابع تاريخي بسيار کم راجع به اسامي وکلاي ائمه عليهم السلام تا عصر دو امام عسکري عليهم السلام در «خراسان» آن عصر سخن گفته اند. بعضي از وکلاي ساکن در «خراسان بزرگ» که در منابع به نامشان تصريح شده است از اين قرارند:

«فضل بن سنان» که وکيل حضرت رضا عليه السلام در «نيشابور» بوده است. [1] و «ابراهيم بن عبده» که از سوي امام عسکري عليه السلام به عنوان وکيل ارشد در «نيشابور» و «بيهق» و ساير «نواحي مجاور» منصوب شد. [2] همين طور «ايوب بن ناب» که به عنوان وکيل آن حضرت به «نيشابور» روانه شد. [3] .

در عصر «غيبت صغري»، «محمدبن شاذان بن نعيم شاذاني» وکيل در «نيشابور»، و «علي بن الحسين بن علي الطبري» وکيل در «سمرقند» بوده اند. [4] و «حسين بن علي بن محمد قمي» معروف به «ابوعلي بغدادي» وکيل «ناحيه مقدسه» در «بخارا» بوده است. [5] .


پاورقي

[1] تنقيح المقال، ج 2، رقم 9470.

[2] حضرت، طي نامه اي به عبدالله بن حمدويه بيهقي چنين فرمود: «و بعد، فقد نصبت لکم ابراهيم بن عبده ليدفع النواحي و اهل ناحيتک حقوقي الواجبة عليکم اليه و جعلته ثقتي و اءميني عند موالي هناک». ر. ک: رجال، کشي، ص 580، ح 1089.

[3] او به خاطر گرايش به مذهب ارتفاع، غلو و تفويض، از سوي «فضل بن شاذان» - يکي از بزرگان نيشابور - مورد بي مهري واقع شد و حضرت با توقيعي، به غائله خاتمه دادند. ر. ک: رجال، کشي، ص 542، ح 1027.

[4] کمال الدين و تمام النعمة، ص 442؛ تنقيح المقال، ج 3، رقم 10843.

[5] تنقيح المقال، ج 2، رقم 2820.