بيشتر وزرا و امراي عباسيان افرادي بي کفايت و ستمگر بودند و در تحقير و ضرب و شتم و شکنجه مردم و از بين بردن حقوق آنان و چپاول اموالشان، مبالغتي تمام داشته و از هيچ کاري دريغ نداشتند.

در زمان «منتضر» عباسي (247-248 ه‍) وزيرش «احمد بن الخصيب» سواره از خانه خارج شد، مردي به دادخواهي نزدش آمد و او همچنان که بر مرکب نشسته بود پايش را از رکاب در آورده و آنچنان بر سينه او کوفت که آن مرد در دم جان سپرد و اين قضيه زبانزد همگان شد. يکي از شاعران آن عصر اين ماجرا را اين گونه به نظم کشيده است:



قال للخليفة يا بن عم محمد

اشکل وزيرک انه شکال



اشکله عن رکل الرجال و ان ترد

مالا فعند وزيرک الاموال [1] .



«به خليفه بگوئيد: اي عمو زاده پيامبر! وزيرت را پاي بند بزن؛ زيرا او چموش است، او را از لگد زدن به مردم باز دار و اگر مالي بخواهي اموال در نزدت وزيرت است».

در زمان «واثق» (227-232 ه‍) نيز وزيرش «محمد بن عبدالملک الزيات»، تنوري ساخته و در آن ميخ هايي کار گذاشته بود و مردم را در آن شکنجه مي داد. جالب اين که خود او در همان تنور شکنجه، کشته شد. [2] .

ولات و ديگر کارگزاران دولت نيز در ظلم و اجحاف، دست کمي از وزرا نداشتند. به طوري که ظلم بيش از حد آنها عامل بسياري از شورش ها بود، که در بحث بعدي به گوشه هايي از آن خواهيم پرداخت. همچنين در بررسي وضعيت اجتماعي اين دوره به برخي از چپاول ها، اختلاس ها، رشوه ها، زندگي هاي افسانه اي، قصرها و درآمدهاي کلان وزرا و ديگر کارگزاران و دولت مردان اشاره خواهيم کرد.