بازگشت

عزل و نصب هاي پي در پي و نفوذ زنان


از نشانه هاي ضعف و تزلزل يک نظام سياسي، عزل و نصب هاي پي در پي و بي مورد دولتمردان و مسؤ ولان و مقامهاي لشکري و کشوري، عزل و نصب هاي پي در پي آنان، رقابت و پرداخت رشوه هاي کلان در ميان آنان براي احراز اين سمت ها، به خوبي نشاندهنده تزلزل و ضعف دستگاه خلافت است. [1] .

البته از نقش همسران و مادران خلفا در برخي از اين عزل و نصب ها، و بطور کلي از نفوذ زنان خودکامه و هوسران خلفا بر آنان نبايد غافل بود، همچنان که نقش همسر «متوکل» (و مادر معتز) در عزل «مستعين» و روي کار آوردن فرزندش «معتز» بر کسي پوشيده نيست. [2] «دکتر ابراهيم حسن» در کتاب خود نمونه هاي متعددي از مفوذ زياد زنان بر خلفا، و دخالت آنان را در کارها و عزل و نصب ها ارائه مي دهد. [3] .


پاورقي

[1] ر.ک: مآثر الانافة في معالم الخلافة، ج 1، ص 228-261؛ الفخري، ص 237-257؛ الدولة العباسية، ص 243-285؛ تاريخ الاسلام، ج 2، ص 257-265، و ج 3، ص 255-267.

[2] تاريخ الاسلام، دکتر حسن ابراهيم حسن، ج 3، ص 447.

[3] ر.ک: همان، ج 2، ص 430-434، و ج 3، ص 446-451.