رويداد غيبت امام دوازدهم (عجل الله تعالي فرجه الشريف) از دو ديدگاه «اعتقادي» و «تاريخي» قابل بررسي است.

از نيمه اول قرن چهارم هجري (دهم ميلادي) بسياري از دانشمندان، غيبت آن حضرت را تنها از ديدگاه «اعتقادي» بررسي کرده اند، [1] در حالي که بدون ترديد اين رويداد جنبه «تاريخي» نيز دارد. ظاهرا ارتباط نزديک بين غيبت و امامت باعث جاي گرفتن اين موضوع در مباحث کلامي شيعه و ناديده انگاشتن تدريجي جنبه هاي تاريخي آن شده است.

آنچه ما درصدد آن هستيم، ديدگاه تاريخي است. آشنايي با زمينه هاي تاريخي غيبت امام دوازدهم (عجل الله تعالي فرجه الشريف) و بررسي سازمان مخفي وکالت، و تکوين و سير تکاملي آن، و نقش آن در زمان غيبت صغري، از عمده ترين مباحث اين ديدگاه است.