آخرين توقيع
آخرين توقيع از ناحيه مقدسه، 6 روز قبل از درگذشت «علي بن محمد سمري» صادر شد. در اين توقيع امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) زمان درگذشت «سمري» را پيشگويي کرد و اعلان نمود که بعد از اين، سفير و نائبي را معين نمي کند و با مرگ «سمري» دوره «غيبت صغري» به پايان مي رسد و «غيبت صغري» شروع مي شود. آن توقيع شريف بدين قرار است:
بسم الله الرحمن الرحيم، يا علي بن محمدالسمري اعظم الله اجر اخوانک فيک فانک ميت ما بينک و بين ستة ايام فاجمع امرک و لا توص الي احد يقوم مقامک بعد وفاتک، فقد وقعت الغيبة (التامة) فلا ظهور الا بعد اذن الله - عزوجل - و ذلک بعد طول الامد و قسوة القلوب و امتلاء الارض جورا و سياءتي شيعتي من يدعي المشاهدة الا فمن ادعي المشاهدة قبل خروج السفياني و الصيحة فهو کاذب مفتر، و لا حول ولا قوة الا بالله العلي العظيم. [1] .
به نام خداوند بخشنده مهربان. اي علي بن محمد سمري! خداوند پاداش برادران ديني تو را در مصيبت مرگ تو بزرگ دارد. تا 6 روز ديگر خواهي مرد، پس امر حساب و کتاب خود را مرتب کن و درباره جانشيني اين مقام نيابت، به هيچ کس وصيت مکن تا به جاي تو بنشيند؛ زيرا غيبت دومي (غيبت کامل يا غيبت کبري) فرارسيده است، تا آن روزي که خداوند - عزوجل - بخواهد، ظهوري نخواهد بود و آن پس از مدت درازي خواهد بود که دل ها را سختي و قساوت فراگيرد و زمين از ستم و بيداد پرگردد. به زودي کساني براي شيعيان من ادعاي مشاهده خواهند نمود. [2] بدان هرکسي که پيش از خروج سفياني و بر آمدن صيحه اي (بانگي) از آسمان، ادعاي ديدن من را نمايد، دروغگو است. قدرت و توانمندي از آن خداوند بلند مرتبت است.
«شيخ صدوق» به نقل از «ابومحمد، حسن بن احمد مکتب» مي نويسد:
«ما در سال درگذشت «ابوالحسن، علي بن محمد سمري» در «مدينة السلام بغداد» بوديم، چند روز قبل از درگذشت او به حضورش رسيديم، او اين توقيع حضرت را به ما نشان داد و ما از روي آن نوشتيم و نسخه برداري نموديم و از نردش خارج شديم و چون روز ششم، روز موعود فرارسيد، به نزد «سمري» رسيديم و او را در حالت احتضار مشاهده کرديم؛ ديديم که در حال جان دادن است. به وي گفتند که وصي و جانشين تو چه کسي است؟ بعد از تو چه شخصي نايب امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) است؟ او در پاسخ گفت: خدا را مشيتي است که خود انجام خواهد داد (يعني: دوره غيبت صغري به پايان رسيده است و کسي در دوره غيبت کبري نائب خاص امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) نيست و اين خود از مشيت الهي است.) اين مطلب را گفت و آنگاه جان به جان آفرين تسليم نمود. اين آخرين سخني بود که از او شنيده شد.» [3] .
از اين تاريخ به بعد ارتباط بين نواب خاص با امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) به پايان رسيد و دوره «غيبت کبري» آغاز شد.
مشهور است که تاريخ رحلت «ابوالحسن، علي بن محمد سمري» پانزدهم شعبان سال (339 ه -) اتفاق افتاد، ولي «شيخ صدوق» رحلت اين نائب بزرگوار امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) را پانزدهم شعبان سال -328 ه -) ذکر نموده است. [4] .
پاورقي
[1] کمال الدين و تمام النعمة، صدوق، ج 2، ص 516؛ الغيبة، شيخ طوسي، ص 242 - 243؛ بحارالانوار، مجلسي، ج 51، ص 361.
[2] براي روشن شدن معناي مشاهده به مجله حوزه، ش 71 - 70، ص 72 - 122 مراجعه نماييد.
[3] کمال الدين و تمام النعمة، ص 516.
[4] همان، ص 503.