اختفاي ولادت آن حضرت باعث شد تا برخي از شيعيان در آغاز رحلت امام حسن عسکري عليه السلام در امر امامت دو امام يازدهم و دوازدهم عليهماالسلام دچار شک و ترديد شوند، (چون طبق عقيده شيعه امام يازدهم بايد پسري داشته باشد تا او امام دوازدهم گردد، حال اگر امام يازدهم پسر نداشته باشد، در امامتش ترديد مي شود.) به طوري که نوشته اند: بعد از رحلت امام عسکري عليه السلام پيروان آن حضرت به 14 يا 15 فرقه منشعب شدند، [1] بلکه بنا به نقل برخي از مورخان، پيروان آن حضرت 20 فرقه شدند. [2] .

اختفاي ولادت و زندگي امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) از يک سو، و ادعاي امامت «جعفر» از سوي ديگر موجب شد تا شيعيان در اين عصر پريشان شوند. با وجود اين پريشاني فکري و عقيدتي، ديگر مذاهب اسلامي با شدت هرچه تمامتر شيعه اماميه را کوبيدند، «معتزله»، «اصحاب حديث»، «زيديه»، و به ويژه «عباسيان» در کوبيدن شيعه اماميه از هيچ کاري دريغ نکردند.

در واقع بعد از رحلت امام عسکري عليه السلام از جهت شک و ترديد و تفرقه در مذهب، دوره اي براي شيعه يافت شد که در تاريخ، بي نظير يا کم نظير بود. به همين جهت مي توان اين عصر را «عصر آشفتگي و حيرت شيعيان» نامگذاري کرد.

اما به مجرد آن که شيعيان آن حضرت از راههاي گوناگون و افراد موثق، از ولادت مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) مطمئن شدند، تمامي آنان به امامت امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) گرويدند و همه فرقه هايي که در اين مقطع زماني پديد آمده بودند، (جزو مذهب اماميه اثناعشري) نابود شدند؛ امروزه براي اين فرقه ها هيچ پيروي وجود ندارد و تنها در کتاب ها به عنوان يک رويداد تاريخي از آن يادي به ميان آمده است، حتي در زمان «شيخ مفيد» نيز اين فرقه ها وجود خارجي نداشتند. شيخ مفيد در اين باره مي نويسد: در اين سال (373 ه -) و در زمان ما، ديگر هيچ اثري از اين گروهها باقي نمانده است و همه از بين رفته اند. [3] .

مهمترين فرقه هايي که بعد از شهادت امام عسکري عليه السلام يافت شد بدين قرار است: