همان گونه که قبلا بيان شد براي امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) بعد از دوره اختفا و رحلت امام عسکري عليه السلام دو نوع غيبت وجود دارد؛ يکي «غيبت صغري» و کوتاه مدت است که با پايان دوره اختفا آغاز شد، و ديگر «غيبت کبري» و درازمدت که بعد از دوره «غيبت صغري» شروع شده است و هنوز ادامه دارد.

دوره «غيبت صغري» که از زمان شهادت امام حسن عسکري عليه السلام؛ يعني آغاز امامت امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) شروع و با درگذشت سفير چهارم آن حضرت؛ يعين «ابوالحسن علي محمد سمري» پايان پذيرفت، ويژگي هايي دارد که به آن اشاره مي گردد:

1 - زمان «غيبت صغري» محدود است و از نظر زماني نزديک به هفتاد سال طول کشيد. به خاطر همين محدوديت و کوتاهي زمان، از آن به «غيبت صغري» تعبير نموده اند، بر خلاف «غيبت کبري» که زمانش ‍ طولاني است و مدت آن را جز خداوند کسي نمي داند.

2 - در دوره «غيبت صغري»، امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) به کلي از ديده ها پنهان نبود، بلکه با وکلا و سفيران خاصش در تماس بود، و گاهي سفيران آن حضرت سفيران آن حضرت ملاقات برخي از افراد را با امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) ترتيب مي دادند. [1] .

مردم پرسش هاي خود را به وسيله سفيران چهارگونه، با امام (عجل الله تعالي فرجه الشريف) در ميان مي گذاشتند و پاسخ هاي خود را دريافت مي کردند. در اين دوره توقيعاتي از ناحيه مقدسه و با واسطه سفيران چهارگانه براي شيعيان صادر مي شد. [2] .

اما در دوره «غيبت کبري» و بعد از درگذشت «سمري»، اين رابطه قطع شد. امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) چند روز قبل درگذشت «سمري»، مرگ قريب الوقوع او را به وي خبر مي دهد و آنگاه بيان مي دارد که، اين ارتباطهاي 70 ساله، در دوره «غيبت کبري» وجود نخواهد داشت.

اين توضيح امام (عجل الله تعالي فرجه الشريف) در بحث هاي آينده (سفير چهارم) خواهد آمد.

3 - در دوره «غيبت صغري» امام (عجل الله تعالي فرجه الشريف)، 4 وکيل و يا 4 نماينده داشت که براي تک تک آنان و يکي پس از ديگري، حکم وکالت صادر نمود و ديگر نمايندگان حضرت از سوي اين 4 نفر مامويت داشتند. اما بعد از پايان اين دوره، فرد خاصي به عنوان نائب ويژه آن حضرت وجود ندارد، بلکه به فرموده ائمه عليهم السلام هرکس شرايط وکالت را داشته باشد، مي تواند وکيل و نماينده عام آن حضرت باشد. بنابراين، دوره بعد از «غيبت صغري» را مي توان به «دوره رهبري، يا وکالت فقيهان» معرفي نمود.

4 - در دوره «غيبت صغري» ممکن بود برخي از افراد، آن حضرت را ببينند و امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) را بشناسند، ولي در دوره «غيبت کبري» کسي او را نمي بيند و اگر هم ببيند او را نمي شناسد. [3] .

اگر هم برخي از خواص، حضرت را ببينند و بشناسند اجازه ندارند آن را براي ديگران بازگو نمايند، [4] مگر با اجازه خود حضرت و يا به افراد مورد اطمينان.