مساءله «غيبت» و «مهدويت» در بين مسلمانان، به خصوص ‍ شيعيان، داراي سابقه اي بس ديرين است و اذهان مسلمين به وسيله روايات نبوي و علوي، آشنا با اين حقيقت بوده است. منابع ما مشحون از رواياتي است که در آنها، پيامبر صلي اللّه عليه و آله و ائمه هدي عليهم السلام خبر از وقوع غيبت و مسائل مربوط به آن داده اند. «شيخ طوسي» در اين باره مي گويد:

«... اخبار شايع و رايج شايع و رايج رسيده از پدران مهدي عليهم السلام، که مدت ها قبل از وقوع غيبت، صادره شده اند، دلالت بر امامت وي دارند؛ اخباري که گوياي آن است که صاحب اين امر، غيبتي خواهد داشت، و توضيح مي دهد که اين غيبت چگونه خواهد بود، و چه اختلافاتي در آن واقع مي شود و چه حوادثي رخ خواهد داد، و خبر مي دهد که او دو غيبت خواهد داشت و يکي از آنها طولاني تر از ديگري خواهد بود و غيبت اول، مدتش معلوم و روشن است و غيبت دوم نامعلوم....» [1] .

«شيخ طوسي» در ادامه به يادآوري برخي از اخبار رسيده از پيامبر صلي اللّه عليه و آله و ائمه هدي عليهم السلام درباره مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) و غيبت او مي پردازد. در منابعي همچون «کمال الدين و تمام النعمة» از «شيخ صدوق»، کتاب «الغيبة» از «ابن ابي زينت نعماني»، نيز روايات متعددي از پيامبر صلي اللّه عليه و آله و ائمه عليهم السلام در اين باره نقل شده است. در منابع اهل سنت هم در اين مورد روايات فراواني داريم.

با توجه به اين روايات - همچنان که محققان نيز گفته اند - مي توان ادعا کرد که مساءله مهدي عليه السلام و غيبت او، در منابع شيعي و سني از مسائل معروف، رايج و انکارناپذير بوده است. از اين رو، شيعه در مساءله «غيبت» و «مهدويت» نه تنها مربوط به اصل مساءله مي شد، بلکه خصوصيات، دقايق و جزئيات آن را هم که توسط پيامبر صلي اللّه عليه و آله و ائمه عليه السلام بيان شده بود، در بر مي گرفت. براي روشن شدن بيشتر اين مساءله برخي از اين روايات، از پيامبر صلي اللّه عليه و آله و معصومين عليه السلام براي آماده سازي شيعه نسبت به شرايط عصر غيبت مي پردازيم. در ضمن يادآور مي شويم که در نقل روايات مربوط به غيبت امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف)، مهمترين روايات سه کتاب گرانسنگ شيعي؛ يعني «کمال الدين و تمام النعمة» از «شيخ صدوق» و کتاب «الغيبة» اثر «نعماني»، و کتاب «الغيبة» تاءليف «شيخ طوسي» مورد توجه واقع شده است، و مراجعه به منابع گوناگون ديگر شيعه و همين طور منابع اهل سنت، در مورد احاديث مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف)، به خوانندگان گرامي توصيه مي شود.