بازگشت

برخوردها و روشهاي منطقي با يکديگر


پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) بر اساس علم و منطق با گروههاي مختلف غير اسلامي مناظره و بحث مي کرد، امام صادق (عليه السلام) چهار هزار شاگرد در رشته هاي مختلف تربيت مي نمود، و خود شخصاً با منکران خدا مي نشست و به بحث و گفتگو مي پرداخت.

اين بحثها و تجزيه و تحليلهاي روشنگرانه نقش مؤثّري در توسعه اسلام داشت.

قرآن مي فرمايد:

«مردم را به راه پروردگارت با حکمت و پندهاي نيکو و جدال و بحث و انتقاد دعوت کن.» [1] .

حکمت همان روشهاي استدلالي و منطقي است.

موعظه نيک عبارت از اندرزهايي است که جنبه عاطفي و احساسي دارد.

مجادله نيک بحثهاي رو در رو وبر اساس انصاف و حسن نيّت است.



[ صفحه 177]



حضرت علي (عليه السلام) فرمود:

«طرفداران پنج دين مختلف به صورت گروههاي پنج نفري به حضور پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) براي بحث ومذاکره آمدند به ترتيب: گروه يهود، سپس گروه مسيحي سپس گروه مادّي، سپس گروه دوگانه پرست، سپس گروه مشرک، شروع به مناظره کردند.

پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) با کمال متانت سخن آنها را گوش داد و به پاسخ آنها پرداخت، و اين مناظرات، سه روز بيشتر طول نکشيد، که هر پنج گروه قانع شدند و به اسلام گرويدند، در پايان گفتند:

ما رَأَيْنا مِثْلَ حُجَّتِکَ يا مُحَمَّدَ، نَشْهَدُ اَنَّکَ رَسُولُ اللّهِ؛

اي محمّد (صلي الله عليه و آله و سلم) ما همچون حجّت و استدلال تو هرگز در جائي نديده ايم، گواهي مي دهيم که تو رسول خدا هستي.» [2] .

آري! اگر براي جذب تحصيل کرده ها و افراد مختلف غير اسلامي با چنين شيوه اي رفتار شود، نقش مؤثّري در گسترش اسلام خواهد داشت و همچنين زمينه سازي فکري حساب شده اي براي آينده درخشان به دست حضرت مهدي (عج) خواهد بود.


پاورقي

[1] اُدْعُ اِلي سَبِيلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهِمْ بِالَّتِي هِيَ اَحْسَنُ. (سوره نحل،آيه125).

[2] مشروح اين مناظره در کتاب احتجاج طبرسي، ج 1، از ص 16 تا 24 آمده است.