محدّث و دانشمند معروف شيخ حرّعاملي صاحب کتاب وسائل الشيعه در آخر باب 33 از ابواب امر به معروف، مطلب بسيار خوبي گفته است آنجا که مي گويد:

«درباره تصريح بنام حضرت مهدي (عج)، امر بنام بردن آنحضرت به طور عموم، يا خصوص، يا صراحت، يا با اشاره ابتداءً، و يا به



[ صفحه 155]



عنوان تقرير و بيان کردن، در روايات و زيارتها و دعاها و تعقيبات نماز و تلقين ميّت و... جدّاً بسيار است.» [1] .

و در پاروقي (وسائل، ج 11، ص 492) به نقل از شيخ حرّعاملي (رحمه الله) آمده:

جماعتي از علماء ما در کتاب حديث و اصول و کلام و... تصريح بنام حضرت مهدي (عج) کرده اند که از آنها علاّمه حلّي (رحمه الله) و محقّق (رحمه الله) و مقداد (رحمه الله) و سيد مرتضي (رحمه الله) و شيخ مفيد (رحمه الله) و ابن طاووس (رحمه الله) و... مي باشند، ولي علمايي که نام بردن آنحضرت را حرام دانسته کم هستند، ما اين مطالب را در رساله جداگانه اي بحث کرده ايم.

اين بود آنچه که در اين مورد از روايات مختلف و گفتار اصحاب وارد شده است.

شکي نيست که قول به حرمت نام بردن آن حضرت (عج) تعبّداً، سخني خالي از تحقيق است، گرچه بعضي از بزرگان به آن تصريح نموده اند، بلکه ظاهر آن است که: ممنوعيّت نام بردن آنحضرت بستگي به وجود ملاک تقيّه دارد، ولي در غير موارد تقيّه مانند امثال زمان ما بنابر تحقيق حرام نيست.