پاسخ:

وقت ظهور آنحضرت معلوم نيست، و حتّي مطابق روايات کساني که وقت ظهور را تعيين کنند، دروغگو شمرده شده اند. [1] .

ولي نشانه هايي به عنوان علائم ظهور در روايات بسيار آمده که مربوط به مدت اندکي قبل از ظهور و مربوط به آستانه و آغاز ظهور است، اين نشانه ها بسيار زيادند [2] که معروفترين و جامعترين آنها اين است که هرج و مرج در همه چيز دنيا مشهود مي گردد. [3] .

سراسر جهان پر از ظلم و جور و فساد گردد [4] چنانکه در هر انقلابي معمولا، ظلم و فساد قبل از آن، باعث انقلاب مي گردد، اين موضوع در ضمن يک روايتي جامع بطور مشروح بيان شده و



[ صفحه 89]



امام صادق (عليه السلام) آن را در 119 ماده بيان کرده است و اينک ترجمه روايت:

حضرت امام صادق (عليه السلام) به يکي از يارانش فرمود:

1 ـ هرگاه ديدي: حق بميرد و طرفدارانش نابود شوند.

2 ـ و ديدي که: ظلم همه جا را گرفته.

3 ـ و ديدي که: قرآن فرسوده شده و درست معني نمي شود.

4 ـ و ديدي که: دين همچون ظرف تو خالي، و بي محتوا شده است.

5 ـ و ديدي که: طرفداران حق بر طرفداران باطل فائق شده اند.

6 ـ و ديدي که: کارهاي بد آشکار شده و از آن نهي نمي شود و بدکاران بازخواست نمي شوند.

7 ـ و ديدي که: چنان فسق و فجور آشکار شده که مردان به مردان و زنان به زنان اکتفاء مي کنند.

8 ـ و ديدي که: افراد با ايمان سکوت کرده و سخنشان را نمي پذيرند.

9 ـ و ديدي که: شخص بدکار، دروغ گويد، و کسي دروغ و نسبت نارواي او را رد نمي کند.

10 ـ و ديدي بچه ها، بزرگان را تحقير کنند.

11 ـ و ديدي که: قطع پيوند خويشاوندي شود.



[ صفحه 90]



12 ـ و ديدي که: بدکار را ستايش کنند و او شاد شود و سخن بدش به او برنگردد.

13 ـ و ديدي نوجوانان پسر، همان کنند که زنان مي کنند.

14 ـ و ديدي که: زنان با زنان ازدواج نمايند.

15 ـ و ديدي که: مدّاحي دروغين از اشخاص، زياد شود.

16 ـ و ديدي که: انسانها اموال خود را در غير اطاعت خدا مصرف مي کنند و کسي مانع نمي شود.

17 ـ و ديدي که: افراد با ديدن کار و تلاش نامناسب مؤمنين، به خدا پناه مي برند.

18 ـ و ديدي که: همسايه به همسايه خود اذيت مي کند و از آن جلوگيري نمي شود.

19 ـ و ديدي که: کافر به خاطر سختي مؤمن، شاد است.

20 ـ و ديدي که: شراب را آشکارا مي آشامند و براي نوشيدن آن کنار هم مي نشينند و از خداوند متعال نمي ترسند.

21 ـ و ديدي: کسي که امر به معروف مي کند خوار و ذليل است.

22 ـ و ديدي آدم بدکار در آنچه آن را خدا دوست ندارد، نيرومند و مورد ستايش است.

23 ـ و ديدي اهل قرآن و دوستان آنها خوارند.

24 ـ و ديدي راه نيک بسته و راه بدباز است.

25 ـ و ديدي خانه کعبه تعطيل شده، و به تعطيلي آن دستور داده مي شود.

26 ـ و ديدي که: انسان به زبان مي گويد ولي عمل نمي کند.

27 ـ و ديدي که: مردان از مردان و زنان از زنان لذّت مي برند، (يا مردان خود را براي مردان، و زنان خود را براي زنان فربه مي کنند).

28 ـ و ديدي که: زندگي مرد از راه لواط و زندگي زن از راه زنا تأمين مي شود.

29 ـ و ديدي زنان همچون مردان براي خود مجالس (نامشروع) تشکيل مي دهند.

30 ـ و ديدي که: در ميان فرزندان «عبّاس»، کارهاي زنانگي به وجود آيد.

31 ـ و ديدي که: زن براي زنا با مردان، با شوهر خود همکاري کند.

32 ـ و ديدي که: بيشتر مردم و بهترين خانه ها، زنان را بر بدکاري کمک مي کنند.

33 ـ و ديدي که: مؤمن، خوار و ذليل شمرده شود.

34 ـ و ديدي که: بدعت و زنا آشکار شود.

35 ـ و ديدي مردم به شهادت ناحق اعتماد کنند.

36 ـ و ديدي که: حلال، حرام شود و حرام، حلال گردد.



[ صفحه 92]



37 ـ و ديدي که: دين بر اساس ميل اشخاص معني شود و کتاب خدا و احکامش تعطيل گردد.

38 ـ و ديدي که: جرئت برگناه آشکار شود، و ديگر کسي براي انجام آن منتظر تاريکي شب نگردد.

39 ـ و ديدي مؤمن نتواند نهي از منکر کند مگر در قلبش.

40 ـ و ديدي که: ثروت بسيار زياد در راه خشم خدا خرج گردد.

41 ـ و ديدي که: سردمداران به کافران نزديک شوند و از نيکوکاران دور شوند.

42 ـ و ديدي که: واليان در قضاوت رشوه بگيرند.

43 ـ و ديدي که: پستهاي مهم واليان بر اساس مزايده است نه بر اساس شايستگي.

44 ـ و ديدي که: مردم را از روي تهمت و يا سوءظن بکشند.

45 ـ و ديدي که: مرد بخاطر همبستري با همسران خود مورد سرزنش قرار گيرد.

46 ـ و ديدي که: مرد از بدکارگي همسرش نان مي خورد.

47 ـ و ديدي که: زن بر شوهر خود مسلّط شود، و کارهايي که مورد خشنودي شوهر نيست انجام مي دهد، و به شوهرش خرجي مي دهد.



[ صفحه 93]



48 ـ و ديدي که: مرد همسر و کنيزش را کرايه مي دهد و به غذاي پست (که از اين راه بدست مي آورد) خشنود است.

49 ـ و ديدي که: سوگندهاي دروغ به خدا بسيار گردد.

50 ـ و ديدي که: آشکارا قمار بازي مي شود.

51 و ديدي که: مشروبات الکلي بطور آشکار بدون مانع خريد و فروش مي شود.

52 ـ و ديدي که: زنان مسلمان خود را به کافر مي بخشند.

53 ـ و ديدي که: کارهاي زشت آشکار شده و هر کس از کنار آن مي گذرد مانع آن نمي شود.

54 ـ و ديدي که: مردم محترم، توسط کسي که مردم از سلطنتش ترس دارند، خوار شوند.

55 ـ و ديدي که: نزديکترين مردم به فرمانداران آناني هستند که به ناسزاگوئي به ما خانواده عصمت (عليهم السلام) ستايش شوند.

56 ـ و ديدي که: هر کس ما را دوست دارد او را دروغگو خوانده و شهادتش را قبول نمي کنند.

57 ـ و ديدي که: در گفتن سخن باطل و دروغ، با همديگر رقابت کنند.

58 ـ و ديدي که: شنيدن سخن حق بر مردم سنگين است ولي شنيدن باطل برايشان آسان است.



[ صفحه 94]



59 ـ و ديدي که: همسايه از ترس زبان بد همسايه، او را احترام مي کند.

60 ـ و ديدي که: حدود الهي تعطيل شود و طبق هوي و هوس عمل شود.

61 ـ و ديدي که: مسجدها طلاکاري (زينت داده) شود.

62 ـ و ديدي که: راستگوترين مردم نزد آنها مفتريان دروغگو است.

63 ـ و ديدي که: بدکاري آشکار شده و براي سخن چيني کوشش مي شود.

64 ـ و ديدي که: ستم و تجاوز شايع شده.

65 ـ و ديدي که: غيبت، سخن خوش آنها گردد، و بعضي بعض ديگر را به آن بشارت دهند.

66 ـ و ديدي که: حج و جهاد براي خدا نيست.

67 ـ و ديدي که: سلطان به خاطر کافر، شخص مؤمن را خوار کند.

68 ـ و ديدي که: خرابي بيشتر از آبادي است.

69 ـ و ديدي که: معاش انسان از کم فروشي بدست مي آيد.

70 ـ و ديدي که: خونريزي آسان گردد.

71 ـ و ديدي که: مرد بخاطر دنيايش رياست مي کند.

72 ـ و ديدي که: نماز را سبک شمارند.



[ صفحه 95]



73 ـ و ديدي که: انسان ثروت زيادي جمع کرده ولي از آغاز آن تا آخر زکاتش را نداده است.

74 ـ و ديدي که: قبر مرده ها را بشکافند و آنها را اذيت کنند.

75 ـ و ديدي که: هرج و مرج بسيار است.

76 ـ و ديدي که: مرد روز خود را با مستي به شب مي رساند و شب خود را نيز به همين منوال به صبح برساند و هيچ اهميتي به برنامه مردم ندهد.

77 ـ و ديدي که: با حيوانات آميزش مي شود.

78 ـ و ديدي که: مرد به مسجد (محل نماز) مي رود وقتي بر مي گردد لباس در بدن ندارد (لباسش را دزديده اند).

79 ـ و ديدي که: حيوانات همديگر را بدرّند.

80 ـ و ديدي که: دلهاي مردم، سخت و ديدگانشان خشک و ياد خدا بر ايشان گران است.

81 ـ و ديدي که: بر سرکسبهاي حرام آشکارا، رقابت کنند.

82 ـ و ديدي که: نماز خوان براي خودنمائي نماز مي خواند.

83 ـ و ديدي که: فقيه براي دين، فقه نمي آموزد و طالب حرام، ستايش و احترام مي گردد.

84 ـ و ديدي که: مردم در اطراف قدرتمندانند.



[ صفحه 96]



85 ـ و ديدي که: طالب حلال، مذمّت و سرزنش مي شود و طالب حرام ستايش و احترام مي گردد.

86 ـ و ديدي که: در مکه و مدينه کارهائي مي کنند که خدا دوست ندارد و کسي از آن جلوگيري نمي کند، و هيچکس بين آنها و کارهاي بدشان مانع نمي شود.

87 ـ و ديدي که: آلات موسيقي ولهو در مدينه و مکّه آشکار گردد.

88 ـ و ديدي که: مرد سخن حق گويد و امر به معروف و نهي از منکر کند ولي ديگران او را از اين کار برحذر مي دارند.

89 ـ و ديدي که: مردم به همديگر نگاه مي کنند، (به اصطلاح چشم و هم چشمي مي کنند) و از مردم بدکار پيروي نمايند.

90 ـ و ديدي که: راه نيک خالي و راه رونده ندارد.

91 ـ و ديدي که: مرده را مسخره کنند و کسي براي او اندوهگين نشود.

92 ـ و ديدي که: سال به سال بدعت و بديها بيشتر شود.

93 ـ و ديدي که: مردم و جمعيتها جز از سرمايه داران پيروي نکنند.

94 ـ و ديدي که: به فقير چيزي دهند که برايش بخندند ولي در راه غير خدا ترحم کنند.



[ صفحه 97]



95 ـ و ديدي که: علائم آسماني آشکار شود و کسي از آن نگران نشود.

96 ـ و ديدي که: مردم مانند حيوانات در انظار يکديگر عمل جنسي بجا مي آورند و کسي از ترس مردم از آن جلوگيري نمي کند.

97 ـ و ديدي که: انسان در راه غير خدا بسيار خرج کند ولي در راه خدا از اندک هم مضايقه دارد.

98 ـ و ديدي که: عقوق پدر و مادر رواج دارد و فرزندان هيچ احترامي براي آنها قائل نيستند، بلکه نزد فرزند از همه بدترند.

99 ـ و ديدي که: زنها بر مسند حکومت بنشينند، و هيچ کاري جز خواسته آنها پيش نرود.

100 ـ و ديدي که: پسر به پدرش نسبت دروغ بدهد، و پدر و مادرش را نفرين کند و از مرگشان شاد گردد.

101 ـ و ديدي که: اگر روزي بر مردي بگذرد ولي او در آن روز گناه بزرگي مانند بدکاري، کم فروشي، و زشتي انجام نداده، ناراحت است.

102 ـ و ديدي که: قدرتمندان، غذاي عمومي مردم را احتکار کنند.



[ صفحه 98]



103 ـ و ديدي که: اموال حق خويشان پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) (خمس) در راه باطل تقسيم گردد، و با آن قماربازي و شرابخواري شود.

104 ـ و ديدي که: به وسيله شراب، بيمار را مداوا کنند، و براي بهبودي بيمار آن را تجويز نمايند.

105 ـ و ديدي که: مردم در مورد امر به معروف و نهي از منکر و ترک دين بي تفاوت و يکسانند.

106 ـ و ديدي که: سرو صداي منافقان بر پا است ولي سر و صداي حق طلبان خاموش است.

107 ـ و ديدي که: براي اذان و نماز مزد مي گيرند.

108 ـ و ديدي که: مسجدها پر است از کساني که از خدا نترسند و غيبت هم نمايند.

109 ـ و ديدي که: شرابخوار مست، پيش نماز مردم شود.

110 ـ وقتي که ديدي: خورندگان اموال يتيمان ستوده شوند.

111 ـ و ديدي که: قاضيان برخلاف دستور خداوند قضاوت کنند.

112 ـ وقتي ديدي که: استانداران از روي طمع، خائنان را امين خود قرار دهند.



[ صفحه 99]



113 ـ و ديدي که: فرمانروايان، ميراث (مستضعفان) را در اختيار بدکاران از خدا بي خبر قرار دهند.

114 ـ و ديدي که: بر روي منبرها از پرهيزکاري سخن مي گويند ولي گويندگان آن پرهيزکار نيستند.

115 ـ و ديدي که: صدقه را با وساطت ديگران بدون رضاي خداو بخاطر در خواست مردم بدهند.

116 ـ وقتي که ديدي: وقت (اوّل) نمازها را سبک بشمارند.

117 ـ و ديدي که: هَمّ و هدف مردم، شکم و شهوتشان است.

118 ـ و ديدي که: دنيا به آنها روي کرده.

119 ـ و ديدي که: نشانه هاي برجسته حق، ويران شده است، در اين وقت خود را حفظ کن و از خدا بخواه که از خطرات گناه نجاتت بدهد... [5] .

البتّه بايد توجّه داشت، که اين نشانه ها هم اکنون در دنياي غرب، در اروپا و آمريکا و حتي بعضي از کشورهاي آفريقا و آسيا وجود دارد، شکر خدا را که به برکت انقلاب اسلامي در ايران، از بسياري از اين گناهان جلوگيري شده و مي رود که از همه جلوگيري شود و زمينه سازي براي ظهور امام قائم (عج) گردد.