ابواب الله
در احاديث و روايات تفسيري، اهل بيت اطهار و امامان معصوم(ع) - که واسطهِ ميان خدا و خلق‌اند - «ابواب الله» خوانده شده‌اند؛ هم چنان که از آنان به «طريق» و «سبيل» و «سبب» و «صراط» تعبير شده است. امام سجاد(ع) در معرّفي خود و اهل بيت اطهار(ع) مي‌فرمايد:
«نحن ابواب اللّه و نحن الصراط المستقيم و نحن عيبه علمه». [1] .
حضرت علي(ع) مي‌فرمايد:
«نحن الشعار والاصحاب والخزنهُ والابواب ولاتؤتي البيوت الا من ابوابها». [2] .
جملهِ اخير آن حضرت، اشاره‌اي است به آيهِ شريفهِ:
«ليس البرّ بأن تأتوا البيوت من ظهورها ولکنّ البرّ من اتّقي و اُتوا البيوت من ابوابها». [3] .
برخي از مفسّران نيز مقصود از «ابواب» را در اين آيه، ائمّه(ع) دانسته‌اند که «طريق» و «بابِ» راه يافتن به مدينهِ علم پيامبرند. [4] .
از حضرت رضا(ع) معناي «ماء» را در آيهِ «اًن ا‌صبح ماوِ‌کم غوراً فمن يأتيکم بماء معين» [5] پرسيدند و او در پاسخ فرمود: «ماوِ‌کم ابوابکم اَي الائمّه والائمّه ابواب الله». [6] در اين تفسير «ماء» در معناي مجازي به کار رفته است؛ يعني آب وسيلهِ حيات است و اگر آب‌ها بخشکند، راه حيات بسته است. امامان معصوم(ع) مانند آبي هستند که حيات معنوي مردم به ايشان وابسته است و در حقيقت ابواب وصول به حيات معنوي و واقعي‌اند و اگر در جهان، امام و حجّتي نباشد، باب حيات معنوي مسدود است و کسي «ماء مَعين» يا آب گواراي زندگي معنوي را به انسان‌ها نخواهد چشاند.
پاورقي
[1] بحار: 24: 12.
[2] نهج‌البلاغه، خطبه 154.
[3] بقره: 189.
[4] ر.ک: مجمع‌البيان طبرسي، ذيل آيه؛ تفسير فيض کاشاني، ذيل آيه.
[5] ملک: 30.
[6] بحار: 24: 100.