بازگشت

سيره و روش مهدي


از روايات و قراين مختلف، ثابت مي شود که روش حضرت مهدي(عج)، روش پيامبر اسلام صلي الله عليه وآله است. [1] بر اين اساس رواياتي که سيره آن حضرت را مخالف سيره پيامبرصلي الله عليه وآله و حضرت علي عليه السلام قلمداد مي کند، معارض با احاديث صحيح و معتبري است که بر مفهوم مقابل آنها دلالت دارد. اين احاديث به صراحت گوياي اين مطلب است که روش حکومتي حضرت ولي عصرعليه السلام، همانند روش حکومتي رسول خداصلي الله عليه وآله و امير مؤمنان عليه السلام است. امام باقرعليه السلام فرموده است: «...همان طور که رسول خداصلي الله عليه وآله پس از بعثت تمامي آن چيزهاي قبلي را بي اعتبار اعلام کرد، مهدي(عج) نيز چنين خواهد کرد. او اسلام واقعي را دوباره بر پا خواهد نمود» [2] .

به فرموده قرآن [3] : پيامبرصلي الله عليه وآله با نرمي و عدم خشونت، ماقبل خود را بي اعتبار کرد. اين سيره پيامبر با همه مردم بود؛ حتّي با کافران هم اين گونه رفتار مي کرد و اختصاص به مسلمانان نداشت (هر چند در موقع ضروري، تشکيل حکومت داد و به جنگ با مشرکان پرداخت). امام مهدي(عج) نيز درباره کافران، همان سيره و همان نرمي و لطافت را به خرج خواهد داد [4] .

در روايتي از پيامبرصلي الله عليه وآله نقل شده است: «نهمين از اهل بيت و مهدي امّت من، شبيه ترين فرد به من از لحاظ شمايل، اقوال و افعال (عملکردها) است» [5] .

پس حتي افعال آن حضرت نيز شبيه رفتار و عملکرد پيامبرصلي الله عليه وآله خواهد بود [6] و به هيچ وجه نمي توان گفت دولت نبوي اقتدارگرا و مبتني بر قدرت فيزيکي بود! از طرفي تکيه بر عبارت «سلاح»، بيان نمادين و نشانه اي از قدرت الهي و فرّ شکوهمند آن حضرت است و دلالت قطعي بر سيره و منش خشونت بار و جنگي نمي کند. اگر جنگ و نزاعي هم باشد، براي احقاق حق و نابودي ظلم وستم و فساد صورت مي گيرد و در مقابل قدرت شيطان، چاره اي جز جهاد و مبارزه نيست.


پاورقي

[1] «امّا سنّة من محمدصلي الله عليه وآله فيهتدي بهداه و يسير بسيرته»: محمد بن علي بن بابويه صدوق، کمال الدين، ج2، ص 351، ح 46؛ محمد باقر مجلسي، بحار الانوار، ج 51، ص 224، ح 10.

[2] «يهدم ما قبله کما صنع رسول اللَّه ويستأنف الاسلام جديداً»: محمد بن ابراهيم نعماني، الغيبة، ص 233، ح 7؛ بحار الانوار، ج 52، ص 354، ح 112.

[3] ر. ک: آل عمران(3)، آيه 152.

[4] ر. ک: سيد صادق شيرازي، شميم رحمت، صص 24 - 21.

[5] «التاسع منهم من اهل بيتي و مهدي امّتي، أشبه الناس بي في شمائله وأقواله وأفعاله»: علي بن عيسي اربلي، کشف الغمه، ج 3، ص 510.

[6] ر. ک: علي بن محمد خزّاز قمي، کفايةالاثر، ص10؛ محمدباقرمجلسي، بحارالانوار،ج36، ص284، ح105.