بازگشت

ديدگاه ابوعيسي ترمذي


حديث ثقلين را ترمذي در صحيح خود نقل کرده است، که از کتابهاي بسيار مهم حديث به حساب مي آيد، و يکي از صحاح سته است، که درباره آن علامه طيبي در کاشف مي نويسد: اهل شرق و غرب به صحت احاديثي که در صحاح سته آمده است، اتفاق نظر دارند.ترمذي خود درباره کتابش مي گويد: «صَنَّفْتُ هذالکتاب فَعَرضْتُه علي علماء الحجاز، فَرَضُوا به. و عَرَضْتُه علي علماء العراق، فَرَضوا به. و عَرَضْتُه علي علماء الخراسان فَرَضوا به، وَ مَنْ کان في بَيْتِه هذ الکتاب، فکأنّما في بيته نَبيٌّ يَتَکَلّم.اين کتاب را نوشتم، و از عالمان حجاز،



[ صفحه 37]



عراق و خراسان خواستم در باره آن اظهار نظر کنند، همه آنان اين کتاب را پسنديدند. اين کتاب در خانه هر کس که باشد، گويا در منزلش پيامبري است که با او سخن مي گويد.

حافظ ابوعلي نيشابوري صحيح مسلم را بر ديگر کتب احاديث ترجيح مي دهد و مي گويد: در زير آسمان صحيح تر ا زاحاديث کتاب مسلم نمي توان يافت. دسته اي ديگر از عالمان نيز اين گفته را تأييد مي کنند، زيرا شرط مسلم در نقل روايت آنست که حديث را دست کم بايد دو نفر تابعي ثقه از دو نفر صحابي روايت کرده باشند، و اين شرط (دو نفر راستگو و مورد اعتماد) بايد در طبقات راويان و سلسله سند تا خود مسلم محفوظ بماند. و راوي علاوه بر عدالت مي بايست شرايط شهادت را نيز دارا باشد. و پيداست که به نظر اين گروه در صحيح بخاري اين گونه دقتها رعايت نشده است.