پايگاه بلند اجتماعي و موقعيت ديني او بدان حد بود که مخالف و موافق همه او را خردمندترين مردم زمان مي دانستند و به ديده احترام به وي مي نگريستند. علت اين احترام و توجه همگان فقاهت و دانش عميق اسلامي و تقواي او بود، اما بنابر آنچه نقل شده



[ صفحه 52]



رعايت دستور تقيه و حفظ ظاهر در برابر متعصبان و قدرتمندان خونريز زمانش نيز در اين امر موثر بوده، چنان که در مجلسي از علماي درباري که از راه تقيه و ترس شرکت کرده بود، تقدم زماني خلفاي سه گانه را بر اميرالمومنين علي عليه السلام تصديق کرد، و کساني که او را رافضي - ترک کننده سنت نبوي - مي خواندند رسوا نمود. [1] او در پناه سپر تقيه توانست اتهامات و بدگسانيهاي شديدي را که در آن عصر خفقان و استبداد نسبت به شيعه وجود داشت از خود دفع گرداند، و مي داني براي فعاليت اجتماعي و هدايت حقيقت جويان بيابد، و پنهاني به وظيفه رهبري شيعيان و جهاد علمي تحت نظر امام غايب - عجل الله فرجه - قيام کند. همان طور که از زندگي و خدمات حسين بن روح بر مي آيد، بر خلاف تصور گروهي سست عنصر، تقيه عاملي بازدارنده از حضور فعال علماي ما در جامعه نبوده، بلکه سپر و محافظي بوده از گزند دشمنان، تا در پناه آن و دور از چشم جباران، به اقدامات اصلاحي خود ادامه دهند. [2] .



[ صفحه 53]



از نشانيهاي فعاليت ثمربخش چنين کساتني اين است که غالبا به دست ماموران بي رحم حکومتي گرفتار مي شوند و به حبس و شکنجه دچار مي گردند، چنان که نوبختي نيز با همه احتياط کاريهايش از سال 312 تا 317 در حبس مقتدر عباسي گرفتار بوده است. [3] او در اين مدت بوسيله وکلايي چند به حل و فصل امور مهم شيعه مي پرداخته.