[ صفحه 66]



اگر گفته شود: چنانچه ترس از ضرر دشمنان است که موجب غيبت امام (عليه السلام) شده است، پس چرا خداوند تعالي او را (در پوششي غير قابل نفوذ و بگونه اي که دست دشمنانش به او نرسد) ظاهر نمي گرداند تا جمع بين ظهور و ايمني از ضرر در باره او شده باشد؟

گوييم: اين پرسش کسي است که بدون تأمّل و انديشه سخن مي گويد و ايراد مي گيرد. زيرا نياز بندگان خدا به امام و پيشوايي تعلق مي گيرد که مکافات جنايتکاران، و تقسيم اموال و دارايي ها، و محکم ساختن مرزهايشان را بر عهده داشته باشد، وتدبير امور و اداره اجتماعشان را بدست گيرد، و بگونه اي باشد که بستن و فسخ کردن پيمانها و قراردادهاي اجتماعي توسط او انجام گيرد، و مشکل گشا و موجب انتظام، و عزل ونصب کننده، و بالا برنده و پايين آورنده مقامات مردم باشد، و اين همه سامان نمي گيرد مگر اينکه امام (عليه السلام) در بين مردم بوده با آنها مخالطت ومعاشرت طرفيني داشته باشد.

پس اگر بگونه اي قرار داده شود که دست کسي به او نرسد جهت نياز



[ صفحه 67]



مردم به او از بين مي رود، و ظهور او در ديدگاه مردم مثل ظاهر بودن ستارگان در آسمان خواهد بود که هيچ خللي را از بين نمي برد و هيچ مشکل و لغزشي را رفع نمي کند.

و کسي که درباره غيبت حضرت مهدي (عليه السلام) به چنين سؤالي نيازمند شود، به ورشکستگي دچار شده و گويا ديگر دستاويزي برايش در ردّ غيبت نمانده است.