ابوالحسن علي بن محمد سمري
حسين بن روح پس از بيست و يک سال تلاش، به دستور امام عصر، شخصيت گرانقدر بغداد به نام «علي بن محمد سمري» را به نيابت معرفي کرد. [1] .
علي بن محمد از شعبان 326 تا نيمه شعبان 329هـ.ق نيابت امام را بر عهده گرفت. ولي هنگام مرگ کسي را، به عنوان جانشين خود معرفي نکرد. شيخ طوسي به نقل از احمد بن محمد صفواني، مي نويسد: ابوالقاسم، حسين بن روح به ابوالحسن؛ محمد سمري امر نيابت را وصيت کرد. سمري هم همان کارهايي که نوبختي مي کرد، انجام داد. وقتي زمان مرگ
وقتي زمان مرگ علي بن محمد فرا رسيد، شيعيان به حضور من آمدند و از وکيل و نايبش پرسيدند: او گفت: مأمور نيستم، به عنوان نايب، کسي را معرفي کنم!
علي بن محمد فرا رسيد، شيعيان به حضور من آمدند و از وکيل و نايبش پرسيدند: او گفت: مأمور نيستم، به عنوان نايب، کسي را معرفي کنم! [2] .
شيخ صدوق نيز مي نويسد: هنگام وفات، از او خواستند جانشيني معرفي کند، گفت: خدا را امري است که خود به انجام مي رساند. [3] .
از علي بي محمد کرامات بسيار ديده شد که هر يک کمال ايمانش را نشان مي دهد. از جمله خبري است که صدوق ده سال بعد از شروع غيبت از صالح بن شعيب طالقاني نقل مي کند. صالح مي گويد: «احمد بن ابراهيم بن محلد» به من گفت: در بغداد نزد مشايخ و علما رسيدم. در آن مجلس «علي بن محمد سمري» بدون مقدمه گفت: خدا «علي بن حسين بن بابويه» [پدر صدوق] را رحمت کند. مشايخ تاريخ اين روز را يادداشت کردند. بعد خبر رسيد که علي بن حسين بن بابويه در همان روز درگذشته است. [4] .
همچنين «ابوجعفر محمد بن علي بن حسين بن بابويه» به نقل از «احمد بن حسن» مي گويد: در همان سالي که ابوالحسن سمري رحلت کرد، در بغداد بودم. چند روز پيش از وفات نزدش رفتم و توقيعي را به مردم نشان داد که در آن نوشته بود:
اي علي بن محمد سمري، خداوند پاداش برادرانت را در سوگ تو بيشتر کند. تو تا شش روز ديگر خواهي مرد. پس امور خود را سامان بده و به هيچ کس وصيت نکن. زيرا غيبت کامل واقع شده، ظهوري نخواهد بود؛ مگر به اجازه خداي تعالي؛ و اين پس از مدت درازي خواهد بود که دلها را سختي و قساوت فرا گيرد و زمين از جور و ستم پر شود...
پاورقي
[1] همان، ص 394؛ بحارالانوار، ج 51، ص 359.
[2] الغيبة، ص 242.
[3] همان.
[4] همان.