عثمان بن سعيد از ياران امامان پاک؛ علي النقي و حسن عسکري (عليهما السلام) بود. از طرف آن دو مورد تأييد قرار گرفت و به شيعيان معرفي شد. «احمد بن علي بن نوح»، به نقل از «محمد بن اسماعيل»، مي نويسد: در سامرا به حضور امام عسکري رفتم. گروهي از شيعيان در حضورش بودند. خادم حضرت وارد شد و گفت: اي آقا، گروهي (مسافر) گردآلود به خانه آمده اند.

حضرت فرمود: آنها گروهي از شيعيان يمني هستند. برو، عثمان بن سعيد عَمروي را بياور.

وقتي عثمان آمد، حضرت به او فرمود: اي عثمان، بي ترديد تو وکيل و مورد اعتماد من هستي و در مال خدا امانت داري. برو و مالي را که يمني ها آورده اند، بگير.

گفتم: سوگند به خدا، عثمان از شيعيان و برگزيده هاي شماست و شما به آگاهي ما، در اين باره که او امين بر اموال الهي و وکيل و مورد اعتماد شماست، افزوديد.

فرمود: آري، چنين است. شاهد باشيد که عثمان بن سعيد عمروي وکيل من و فرزندش محمد وکيل فرزندم مهدي است. [1] .

مالک بن فزاري نيز به نقل گروهي از شيعيان، مي گويد: امام عسکري، در مجلسي که چهل تن از شيعيان براي کسب اطلاع در باره امام بعد از وي به حضورش رسيده بودند، حضرت حجت را، که کودکي ماه سيما و شبيه پدر بود، نشان داد و فرمود: شما پس از اين او را نمي بينيد. بنابراين، آنچه عثمان مي گويد، بپذيريد که او جانشين امام شماست و نيابت به او سپرده مي شود. [2] .

دليل ديگر بر نيابت عثمان بن سعيد اين است که نامه و توقيعات حضرت صاحب الامر که به وسيله عثمان بن سعيد و پسرش محمد به شيعيان مي رسيد، به همان خطي بود که در زمان حيات امام عسکري(ع) نوشته مي شد و مردم با آن آشنا بودند. به همين سبب، شيعيان در عدالت و امانت پدر و پسر ترديد روا نمي دارند. [3] .

عثمان بن سعيد در حدود سال 265هـ.ق وفات يافت و آرامگاهش در سمت غربي مدينة السلام ـ بغداد ـ در خيابان ميدان واقع است. [4] شيخ طوسي در «الغيبة» مي نويسد: من قبرش را در مکان ياد شده ديده ام.